Tơlơi akhan đưm djuai ania Jarai: hrơi tơjuh lơ 20-4-2014

 

                                                 TƠDĂM ANET ANEO

                                                                                        ( Nay Jek pô akhan glăi)

          Anai đưm đă ră hlâo adih, hơmâo sa ]ô tơdăm anăn `u Tơdăm anet aneo, sa ]ô mơnuih [un [in rin tơnap tap  laih anun drơi jăn [o# mơta `u sat tut, kl^ hơtăm [l^k mơtam. Amăng plơi pla gơ`u, [u hơmâo pô hlơi hor ngui to\m `u ôh, tơdăm Anet aneo do\ hơjăn păn `u [u hơmâo sang ano\, [u hơmâo kơnung djuai adơi amai adơi ayong ôh, gơyut gơyâo, pu\ [ăn jiăng mah ăt [u hơmâo lơi samơ\ `u le\, mơnuih ngă bruă triăng biă mă yua anun `u [u ư\ rơya rơpa mơhao ôh, ako\n rơkâo asơi a`ăm, eng ao arăng lơi.

          Anai hơmâo ha hrơi anun, ơi pơtao iâu pơthưr abih bang [ing tơdăm amăng plơi yu\ pu\ ngo\, pioh ruah mơnuih brơi do\ H’Bia ană ơi pơtao samơ\ tơdăm Anet aneo [u hơmâo iâu ôh `u. Hơdôm thun laih rơgao, ơi pơtao hơduah ung ( rơkơi) kơ H’Bia samơ\ aka [u hơmâo hlơi ôh, djơ\ pran hơtai H’Bia kiăng. {u djơ\ lăi [ing tơdăm [u hiam, [u rơgơi ôh, samơ\ H’Bia [u kiăng do\ kơ [ing gơ`u ngă rơkơi. Thun anei, ơi pơtao pơkhưi tơdah H’Bia [u gưt do\ rơkơi, brơi `u  do\ kơ tơdăm Anet aneo sat tut anun mơtam yơh laih anun puh por yor đuăi gơ`u đuăi mơ\ng sang.

          Anai truh hrơi, pơphun bruă brơi H’Bia sem lăng [ing tơdăm, kiăng ep mơnuih ngă rơkơi `u. Mơ\ng mơguah truh kơ klăm, H’Bia do\ tơngô, kret kroai [u puăi [u mơbrui ôh, lăng kah hăng rup trah. Ơi pơtao [rik ruă ph^ đ^ hơtai yơh, hil kơtang tit, anai `u mă gơnam tam, eng ao , rêu ro H’Bia, hơdui ba H’Bia brơi `u nao do\ pơ sang tơdăm anet aneo mơtam. H’Bia ăt [u puăi hơget lơi, bơ anet aneo jai kraih [u thâo tơlơi hơget hơmâo. Ơi pơtao brơi arăng ruh sang anet aneo, brơi nao pơdong pơ anih pơkon, brơi pơdong [ơi djeo jơlan mơnuih [ôn sang juăt nao so# ia mơ`um rim hrơi. Anet aneo ăt tu\ gưt tui mơn, hiưm thâo găng glăi tơlơi pơhiăp mơng ơi pơtao. Anet thâo mơn `u pô tơdăm sat tut, anun [u khin je\ H’Bia ôh. Mơguah ưm `u nao kơ hmua, jơla kơ bruă đô], truh klăm mmot kah mơng glăi pơ sang, samơ\ rim glăi mơng hmua `u [uh H’Bia tơnă asơi hơbai a`ăm, prăp brơi giong laih soh yơh. Djop pô găn gao nao rai so# ia mơ`um, lêng kơ kơ]uh ia bah djik djak khak kơ]uh kơ tơdăm anet aneo, laih anun ơi pơtao pơtrun kơ djop pô s^t găn nao pơ anun djă tơgă koh ha amăng ple\ [ơi tơmeh sang tơdăm anet aneo hăng H’Bia. Tơdah hlơi [u djă tơgă le\ djă kyâo, gai đu\t tu\ mơn ăt khom pơpoh nao mơn pơ tơmeh sang [ing H’Bia hăng tơdăm Anet aneo anun.

          Anai sui wă wơi hrơi blan laih, anet aneo hăng H’Bia do\ hrom hăng ha boh sang jing juăt h^, huăi hu\i dong tah kơ tơlơi arăng djik djak khak kơ]uh. Anet aneo thâo laih pô  sat tut laih anun [un rin, wot tơdah [u thâo ano\ hơget ]i ngă ôh, `u gir kơtir ngă bruă kiăng kơ H’Bia hơmâo tơlơi hơdip mơda mơak klă hloh. Anun yơh tơdăm anet aneo ngă bruă hmua rah, hyu s^ mơdrô ]an khan blơi, [u sui ôh, dua ung mo# `u H’Bia hăng tơdăm anet aneo jing mơnuih pơdrong asah. Blung a, tơdăm anet aneo ba glăi kơ mo# `u H’bia sa drơi ană mơnu\, [rư\ [rư\ sa drơi ană un, truh kơ rơmô kơbao. Giong `u hơmâo djop laih gơnam tam yua, rơmô kơbao un  mơnu\, anet aneo hyu s^ mơdrô ]ing ]eh dong. Anai amăng sang gơ`u [u kơ [ah gơnam hơget ôh, anun anet aneo lăi hăng H’Bia, `u ]i s^ mơdrô pơ ataih, [u thâo hơdum thun blan ôh, hrơi pơ wot glăi ăt [uh thâo hlâo lơi. H’Bia rơngôt hơning biă samơ\ ăt khom tu\ ư đô], yua H’bia thâo laih hơget tơlơi pơmin mơng ung `u.

          Anai truh mơguah hrơi tơdơi, tơdam anet aneo pơ]lah yơh hăng bơnai `u, trun đuăi mơng sang, phyiăng nao pơ anăp adih.  Tơdăm Anet aneo hơjan păn `u nao pơ jơlan glai rơoh glai rơong thong dơlăm. `u đuăi hyu djop djang anih yơh, [u thâo hơdum thun ôh, tơl [uh djuai hlô mơnong arong aroa] `u [u thâo krăn `u do\ glăi yơh, [u phun kyâo, rok tok [u thâo anăn `u do\ glăi. `u hơduah lăng [ơi anih tơdron prong, amăng anih hơmâo pơtao kli dăo, pơ anun [u hơmâo mơnuih mơnam găn gao nao rai ôh, `u luh h^ bung bai, rêu ro pơ anun.  Giong anun `u mut nao amăng glai, hơduah ep hlô mơnong djai, [uh drơi bru\, `u mă mơnong bru\ anun, hơtul săn, gong anun pik mia amăng drơi jăn, lui mă kơnong dua asar mơta. Giong anun, `u pơ wot glăi pơ boh pơtâo kli, đih đang lang hơbơi pơ anun. Lơm adai pơiă pơiong, mơnâo [âo bru\ bra hyu djop djang anih, mơnâo [âo bru\  rơbu\ pưh hyu truh pơ anih khul ]im brim, khul hlô mơnong mơkrah drơi jing ]im, mơkrah drơi jing mơnuih. Drơi jăn jing ]im brim samơ\ boh ako\ `u jing boh ako\ mơnuih, kơnong pha  ra gơ`u hơmâo [uăi đô]. Hơtal blung hơmâo tlâo drơi đô] por nao hue lăng, kiăng thâo ano\ hơget anun. Gơ`u [uh ano\ hling hlang anun glăi lăi hmư\ khua gơ`u:

          -Ơ ơi, ơi, gơmơi [uh hơmâo sa mơta djuai mơnong [âo bru\ hling hlang biă mă.

          }im tơnô prong hloh, do\ pơ kơdư dlông  hloh mơn tơ`a. `u anun [o# mơta lăng hu\i biă mă, tơl khul ]im brim `u lêng kơ kuh pơpu\, ]ôn tơut s^t [uh `u. `u tơ`a:

          -Mơnong anun do\ hơdip hă [udah djai laih ?

          Sa  amăng tlâo drơi ]im anun lăi glăi:

          -Ơ ơi, `u djai laih.

          -Ano\ hơget `u pha ra hăng hling hlang kah [ing gih lăi anun hah ?

          -~u djai laih samơ\ tơkai `u [u a`oa tơpă brăng ôh, tơkai `u ăt do\ kơ]un đô] lah.

          -Ô, hnun hă....

          Khul ]im pơkon hmư\ ăt, puăi tui anun soh...hnun hă ? gơ`u hling hlang tơ`a glăi....Khua `u pơmin sa tơn^t giong, anun lăi:

          -Bơ be\, nă abih bang [ing ta nao dlăng lăng `u !

          Anai abih bang amăng khul tơbiă rai bru bra por nao  mơtam yơh. Abih bang phung ]im brim por nao găm pơ ha [e\ phun kyâo prong giăm boh pơtâo kli, gơ`u do\ hue lăng sui sin, laih anun ha drơi ha drơi por trun găm pơ drơi jăn anet aneo. Gơ`u lông ]oh lăng [u [uh tơpư\ hlư\ ôh, giong anun gơ`u ur sa jua, abih bang tơluh trun mơtam. Anet aneo ăt [u tơpư\ lơi, anet aneo do\ đih duih, kret kroai [u tơpư\ ôh, tơguan ania, tơnô krên dên nao [ơ\i. Truh pơ anun, ]im tơnô krên dên lăng [u hơmâo tơlơi hu\i rơhyưt ôh, anun `u blang a]ăng `u, angak đ^ tơkuai `u laih anun ur sa wot. Hơdum drơi ]im por nao hlâo kơ anun, đuăi be\ đuăi brơi khua `u nao giăm. Aney aneo tơguan [iă [ieo đô], giong anun `u hơpai mă tơkai hăng a]ăng ]im tơnô krên dên. Lơm anun, ]im pơkon por đuăi bru bra. Anun kah anet aneo truh hiăp:

          -{ing gih anai, prong ph^ đ^ hơtai biă mă hă, ]i ]oh [ong mơnuih do\ hơdip mơta amol kah hăng anai anai ?

          }im tơnô krên dên lăi glăi:

          -A [aih, gơmơi [u thâo ôh ơi ah. Gơmơi hue nao hue rai laih, gơmơi [uh bru\ laih, djai laih hiưm.

          -Kâo [u thâo ôh, ră anai, gih amra tu\ tơlơi djai đô].

          Anai abih bang khul ]im mơ`i lăng tơ-oa ]ư\ siăng glai klô, kiăng Anet aneo phai lui gơ`u. Anet aneo ăt [u phai, anun ]i krên dên lăi glăi:

          -A [aih ih phai lui gơmơi ơi ah, gơmơi amra brơi ih mơnu\ bip, un, rơmô kơbao, rơman aseh...sa rơbâo drơi soh.

          -Kâo [u kơ[ah ôh hơdôm mơta  mơnong anun.

          -Tơdah hnun, gơmơi brơi ih ]ing ]eh, ]ơlu\ mong hăng mah be\ ho\. Rim mơta sa rơbâo boh soh yơh.

          -Kâo ăt [u kiăng lơi.

          -Tơdah hnun, kâo brơi ih gai ]ơđip mơyang be\ ho\, hơget ano\ ih ]i kiăng lêng kơ dưi hơmâo soh.

          -Mă lăng kâo dlăng hlâo, hnun kâo mơđăo kơ gih.

          Anai ]im tơnô krên dên mă [uăi `u djong ]ơkep mơng a]ăng `u sa [e\ gai ]ơđip lăng ]ir ]ar `al mơta kah hăng mah. Anet aneo mă djă hăng tơ`a:

          -Hơn^ kâo mă yua `u koh ?

          -Ih pơ]râo gai ]ơđip anun gah pơpă thơ laih anun hơkat yơh ano\ ih ]i kiăng, dưi soh.

          Anai anet aneo ngă tui [uh hơmâo tơlơi tu\ yua biă mơn. Anet aneo aka [u phai ôh `u, wot tơdah hơmâo mă laih gai ]ơđip. Khul ]im brim rơkâo lăng bơ lah bơ lah samơ\ `u [u phai ôh, anun ]im krên dên lăi.

          -Anai kâo kơnong do\ sa mơta gơnam dong đô], tơdah [u ư dong lơi, kâo [u thâo ano\ ngă dong tah.

          -Ong lăi lăng !

          -Kâo ]oh hăng [uăi kâo pơ kl^ tơngan ih, kl^ tơngan ih amra mơtih ko#, ]oh [ơi tơkai, tơkai ko#, ]i hơ[ơi kâo ]oh le\ ]i anun hiam glăi, hơget tơlơi sat amăng drơi jăn `u amra rơngiă abih.

          Hmư\ tui anun, tơdăm Anet aneo mơak biă mă amăng pran jua `u, anun `u phai lui abih phung ]im, brơi ]im ]oh amăng drơi jăn `u. ]im tơnô krên dên ]oh lăng yơh amăng drơi jăn anet aneo, ]i hơ [ơi `u ]oh, drơi jăn hiam ]i anun mơtam. ]oh truh pơ boh klôn gah hơnuă, anet aneo lăi kơ ]im tơnô krên dên lui jăng jai, ]i anun hơmâo eh ruai prong biă mă, H’Bia [uh juăt tơ`a kơ `u ano\ hơget anun, hơbin `u hơmâo. Lơm anun bruă ]oh drơi jăn anet aneo giong abih laih, abih bang do\ kret kroai, yua dah lăng [ơi anăp gơ`u hơmâo sa ]ô tơdăm hiam rơkơi tloh noh. Giong anun, anet aneo phai lui yơh ]im tơnô krên dên, `u pơ wot glăi pơ sang ano\ gơ`u pô. Thâo laih pô [u hrup hăng hlâo dong tah, anet aneo pơdop anăn `u pô, `u nao pơ sang H’Bia, rơkâo brơi do\ jăng jai `u lăi. H’Bia lăi glăi:

          -Ung kâo nao pơ ataih, pơ sang kơnong hơjan kâo đô] anun kâo [u khin brơi ôh ih đ^ sang hăng do\ glăi mmot mlăm.

          -Tơdah hnun, ih brơi kâo nao đih pit pơ war rơmô adih tu\ mơn lah, samơ\ lui kâo pioh gơnam kâo amăng sang ho\.

          H’Bia [u puăi ôh, kơnong hơning rơngôt đô]. `u mut amăng sang prăp asơi a`ăm. Anet aneo nao pơ war rơmô, ]i anih `u juăt do\ đih pit pơ anun. `u thâo laih mơn ]i hơ [ơi rơgoh, ]i hơ[ơi hơ[ak jrak `u thâo laih soh. Giong huă asơi [ong a`ăm, anet aneo nao đih pit pơ war rơmô biă mơn. Anai tơdơi kơ anun, hmư\ hing yơh, hơmâo sa ]ô tơdăm hiam rơkơi do\ sang [ing H’Bia, truh kơ ơi pơtao ăt hmư\ hing mơn, ơi pơtao hăt nao mơtam pơ sang H’Bia laih anun `u do\ kơtoă djai kơdrô mơtam lơm [uh sa ]ô tơdăm hiam rơkơi [ơi anăp `u. Hlun dang đang kăt `u pưh ho\u `u sui sin kah mơng hơ^n glăi pran jua. Amăng tơlơi hơdip `u, `u aka [uh djơ\ ôh mơnuih hiam rơkơi kah hăng anun, sa ]ô hiam rơkơi, prong dlông, mơtih mriah drah dong. Ơi pơtao brơi ană `u H’Bia do\ kơ pô anun mơtam, hlâo kơ Anet aneo glăi mơng s^ mơdrô laih anun pơ wot glăi do\ hăng am^ ama pô. Samơ\ H’Bia [u gưt ôh laih anun lăi khom tơguan Anet aneo glăi đô]. Hmư\ tui anun, anet aneo rơngôt biă mă laih anun jai kraih khăp kơ H’Bia. Ơi pơtao le\ hmư\ tui anun hil biă mă, glăi kơ `u.

          Tu] rơnu], Anet aneo ăt [u dưi pơdop na nao lơi, anun `u hơduah ep mơne] lăi hmư\ H’Bia, samơ\ hiưm H’Bia mơng đăo kơ `u anai ? `u lăi pơthâo kơ H’Bia le\, `u yơh anet aneo, samơ\ H’Bia kơnong tlao đô], [u hmư\ `u pơhiăp ôh. Anet aneo kiăo tui ]i tlôn, ră ruai abih hơdum tơlơi gơ`u tôm găn gao, gơnam tam `u tôm ba glăi pơ sang ano\ hơget, kiăng H’Bia bơkơnal laih anun thâo krăn ung `u s^t nik, anet aneo ruai glăi hơdum tơlơi gơ`u phrâo pơdo\ [u lui sa mơta ôh. H’Bia ăt [u đăo lơi, lăi `u anai hơmâo tôm Anet aneo laih, hmư\ anet ră ruai năng ai `u. {u anăm [u anăm dong tah, anet aneo rơngôt biă mă, anai `u [rek hơdor glăi, eh ruai [ơi tong klôn `u. Anet aneo nao giăm H’Bia hăng lăi:

          Ih dlăng lăng anai, eh ruai ih tơ`a kâo mơng hrơi dua ta phrâo pơdo\ adih, eh ruai anai hlơi hơmâo, rơngiao kơ kâo koh.

          H’Bia ol kơdol mơtam yơh, ia mơta [le\ rơ ru\. Mlăm anun Anet aneo ruai glăi abih kơ H’Bia hmư\ `u jing mơnuih hiam rơkơi kah hăng ră anai, laih anun dua ung mo# `u mơ\ng hrơi anun, hơdip mơda mơak klă, hyuk hyiăm đô], ană bă lu, mơnuih [ôn sang pơpu\ bơni na nao kơ gơ`u./.