TƠDĂM ANET ANEO

                                                          ( Nay Jek pô akhan glăi)

            Anai đưm đă ră hlâo adih, hơmâo sa chô tơdăm anăn nhu Tơdăm anet aneo, sa chô mơnuih [un [in rin tơnap tap  laih anun drơi jăn [o# mơta nhu sat tut, kl^ hơtăm [l^k mơtam. Amăng plơi pla gơnhu, [u hơmâo pô hlơi hor ngui to\m nhu ôh, tơdăm Anet aneo do\ hơjăn păn nhu [u hơmâo sang ano\, [u hơmâo kơnung djuai adơi amai adơi ayong ôh, gơyut gơyâo, pu\ [ăn jiăng mah ăt [u hơmâo lơi samơ\ nhu le\, mơnuih ngă bruă triăng biă mă yua anun nhu [u ư\ rơya rơpa mơhao ôh, ako\n rơkâo asơi anhăm, eng ao arăng lơi.

            Anai hơmâo ha hrơi anun, ơi pơtao iâu pơthưr abih bang [ing tơdăm amăng plơi yu\ pu\ ngo\, pioh ruah mơnuih brơi do\ H’Bia ană ơi pơtao samơ\ tơdăm Anet aneo [u hơmâo iâu ôh nhu. Hơdôm thun laih rơgao, ơi pơtao hơduah ung ( rơkơi) kơ H’Bia samơ\ aka [u hơmâo hlơi ôh, djơ\ pran hơtai H’Bia kiăng. {u djơ\ lăi [ing tơdăm [u hiam, [u rơgơi ôh, samơ\ H’Bia [u kiăng do\ kơ [ing gơnhu ngă rơkơi. Thun anei, ơi pơtao pơkhưi tơdah H’Bia [u gưt do\ rơkơi, brơi nhu  do\ kơ tơdăm Anet aneo sat tut anun mơtam yơh laih anun puh por yor đuăi gơnhu đuăi mơ\ng sang.

            Anai truh hrơi, pơphun bruă brơi H’Bia sem lăng [ing tơdăm, kiăng ep mơnuih ngă rơkơi nhu. Mơ\ng mơguah truh kơ klăm, H’Bia do\ tơngô, kret kroai [u puăi [u mơbrui ôh, lăng kah hăng rup trah. Ơi pơtao [rik ruă ph^ đ^ hơtai yơh, hil kơtang tit, anai nhu mă gơnam tam, eng ao , rêu ro H’Bia, hơdui ba H’Bia brơi nhu nao do\ pơ sang tơdăm anet aneo mơtam. H’Bia ăt [u puăi hơget lơi, bơ anet aneo jai kraih [u thâo tơlơi hơget hơmâo. Ơi pơtao brơi arăng ruh sang anet aneo, brơi nao pơdong pơ anih pơkon, brơi pơdong [ơi djeo jơlan mơnuih [ôn sang juăt nao so# ia mơnhum rim hrơi. Anet aneo ăt tu\ gưt tui mơn, hiưm thâo găng glăi tơlơi pơhiăp mơng ơi pơtao. Anet thâo mơn nhu pô tơdăm sat tut, anun [u khin je\ H’Bia ôh. Mơguah ưm nhu nao kơ hmua, jơla kơ bruă đôch, truh klăm mmot kah mơng glăi pơ sang, samơ\ rim glăi mơng hmua nhu [uh H’Bia tơnă asơi hơbai anhăm, prăp brơi giong laih soh yơh. Djop pô găn gao nao rai so# ia mơnhum, lêng kơ kơchuh ia bah djik djak khak kơchuh kơ tơdăm anet aneo, laih anun ơi pơtao pơtrun kơ djop pô s^t găn nao pơ anun djă tơgă koh ha amăng ple\ [ơi tơmeh sang tơdăm anet aneo hăng H’Bia. Tơdah hlơi [u djă tơgă le\ djă kyâo, gai đu\t tu\ mơn ăt khom pơpoh nao mơn pơ tơmeh sang [ing H’Bia hăng tơdăm Anet aneo anun.

            Anai sui wă wơi hrơi blan laih, anet aneo hăng H’Bia do\ hrom hăng ha boh sang jing juăt h^, huăi hu\i dong tah kơ tơlơi arăng djik djak khak kơchuh. Anet aneo thâo laih pô  sat tut laih anun [un rin, wot tơdah [u thâo ano\ hơget chi ngă ôh, nhu gir kơtir ngă bruă kiăng kơ H’Bia hơmâo tơlơi hơdip mơda mơak klă hloh. Anun yơh tơdăm anet aneo ngă bruă hmua rah, hyu s^ mơdrô chan khan blơi, [u sui ôh, dua ung mo# nhu H’Bia hăng tơdăm anet aneo jing mơnuih pơdrong asah. Blung a, tơdăm anet aneo ba glăi kơ mo# nhu H’bia sa drơi ană mơnu\, [rư\ [rư\ sa drơi ană un, truh kơ rơmô kơbao. Giong nhu hơmâo djop laih gơnam tam yua, rơmô kơbao un  mơnu\, anet aneo hyu s^ mơdrô ching cheh dong. Anai amăng sang gơnhu [u kơ [ah gơnam hơget ôh, anun anet aneo lăi hăng H’Bia, nhu chi s^ mơdrô pơ ataih, [u thâo hơdum thun blan ôh, hrơi pơ wot glăi ăt [uh thâo hlâo lơi. H’Bia rơngôt hơning biă samơ\ ăt khom tu\ ư đôch, yua H’bia thâo laih hơget tơlơi pơmin mơng ung nhu.

            Anai truh mơguah hrơi tơdơi, tơdam anet aneo pơchlah yơh hăng bơnai nhu, trun đuăi mơng sang, phyiăng nao pơ anăp adih.  Tơdăm Anet aneo hơjan păn nhu nao pơ jơlan glai rơoh glai rơong thong dơlăm. nhu đuăi hyu djop djang anih yơh, [u thâo hơdum thun ôh, tơl [uh djuai hlô mơnong arong aroach nhu [u thâo krăn nhu do\ glăi yơh, [u phun kyâo, rok tok [u thâo anăn nhu do\ glăi. nhu hơduah lăng [ơi anih tơdron prong, amăng anih hơmâo pơtao kli dăo, pơ anun [u hơmâo mơnuih mơnam găn gao nao rai ôh, nhu luh h^ bung bai, rêu ro pơ anun.  Giong anun nhu mut nao amăng glai, hơduah ep hlô mơnong djai, [uh drơi bru\, nhu mă mơnong bru\ anun, hơtul săn, gong anun pik mia amăng drơi jăn, lui mă kơnong dua asar mơta. Giong anun, nhu pơ wot glăi pơ boh pơtâo kli, đih đang lang hơbơi pơ anun. Lơm adai pơiă pơiong, mơnâo [âo bru\ bra hyu djop djang anih, mơnâo [âo bru\  rơbu\ pưh hyu truh pơ anih khul chim brim, khul hlô mơnong mơkrah drơi jing chim, mơkrah drơi jing mơnuih. Drơi jăn jing chim brim samơ\ boh ako\ nhu jing boh ako\ mơnuih, kơnong pha  ra gơnhu hơmâo [uăi đôch. Hơtal blung hơmâo tlâo drơi đôch por nao hue lăng, kiăng thâo ano\ hơget anun. Gơnhu [uh ano\ hling hlang anun glăi lăi hmư\ khua gơnhu:

            -Ơ ơi, ơi, gơmơi [uh hơmâo sa mơta djuai mơnong [âo bru\ hling hlang biă mă.

            }im tơnô prong hloh, do\ pơ kơdư dlông  hloh mơn tơnha. nhu anun [o# mơta lăng hu\i biă mă, tơl khul chim brim nhu lêng kơ kuh pơpu\, chôn tơut s^t [uh nhu. nhu tơnha:

            -Mơnong anun do\ hơdip hă [udah djai laih ?

            Sa  amăng tlâo drơi chim anun lăi glăi:

            -Ơ ơi, nhu djai laih.

            -Ano\ hơget nhu pha ra hăng hling hlang kah [ing gih lăi anun hah ?

            -~u djai laih samơ\ tơkai nhu [u anhoa tơpă brăng ôh, tơkai nhu ăt do\ kơchun đôch lah.

            -Ô, hnun hă....

            Khul chim pơkon hmư\ ăt, puăi tui anun soh...hnun hă ? gơnhu hling hlang tơnha glăi....Khua nhu pơmin sa tơn^t giong, anun lăi:

            -Bơ be\, nă abih bang [ing ta nao dlăng lăng nhu !

            Anai abih bang amăng khul tơbiă rai bru bra por nao  mơtam yơh. Abih bang phung chim brim por nao găm pơ ha [e\ phun kyâo prong giăm boh pơtâo kli, gơnhu do\ hue lăng sui sin, laih anun ha drơi ha drơi por trun găm pơ drơi jăn anet aneo. Gơnhu lông choh lăng [u [uh tơpư\ hlư\ ôh, giong anun gơnhu ur sa jua, abih bang tơluh trun mơtam. Anet aneo ăt [u tơpư\ lơi, anet aneo do\ đih duih, kret kroai [u tơpư\ ôh, tơguan ania, tơnô krên dên nao [ơ\i. Truh pơ anun, chim tơnô krên dên lăng [u hơmâo tơlơi hu\i rơhyưt ôh, anun nhu blang achăng nhu, angak đ^ tơkuai nhu laih anun ur sa wot. Hơdum drơi chim por nao hlâo kơ anun, đuăi be\ đuăi brơi khua nhu nao giăm. Aney aneo tơguan [iă [ieo đôch, giong anun nhu hơpai mă tơkai hăng achăng chim tơnô krên dên. Lơm anun, chim pơkon por đuăi bru bra. Anun kah anet aneo truh hiăp:

            -{ing gih anai, prong ph^ đ^ hơtai biă mă hă, chi choh [ong mơnuih do\ hơdip mơta amol kah hăng anai anai ?

            }im tơnô krên dên lăi glăi:

            -A [aih, gơmơi [u thâo ôh ơi ah. Gơmơi hue nao hue rai laih, gơmơi [uh bru\ laih, djai laih hiưm.

            -Kâo [u thâo ôh, ră anai, gih amra tu\ tơlơi djai đôch.

            Anai abih bang khul chim mơnhi lăng tơ-oa chư\ siăng glai klô, kiăng Anet aneo phai lui gơnhu. Anet aneo ăt [u phai, anun chi krên dên lăi glăi:

            -A [aih ih phai lui gơmơi ơi ah, gơmơi amra brơi ih mơnu\ bip, un, rơmô kơbao, rơman aseh...sa rơbâo drơi soh.

            -Kâo [u kơ[ah ôh hơdôm mơta  mơnong anun.

            -Tơdah hnun, gơmơi brơi ih ching cheh, chơlu\ mong hăng mah be\ ho\. Rim mơta sa rơbâo boh soh yơh.

            -Kâo ăt [u kiăng lơi.

            -Tơdah hnun, kâo brơi ih gai chơđip mơyang be\ ho\, hơget ano\ ih chi kiăng lêng kơ dưi hơmâo soh.

            -Mă lăng kâo dlăng hlâo, hnun kâo mơđăo kơ gih.

            Anai chim tơnô krên dên mă [uăi nhu djong chơkep mơng achăng nhu sa [e\ gai chơđip lăng chir char nhal mơta kah hăng mah. Anet aneo mă djă hăng tơnha:

            -Hơn^ kâo mă yua nhu koh ?

            -Ih pơchrâo gai chơđip anun gah pơpă thơ laih anun hơkat yơh ano\ ih chi kiăng, dưi soh.

            Anai anet aneo ngă tui [uh hơmâo tơlơi tu\ yua biă mơn. Anet aneo aka [u phai ôh nhu, wot tơdah hơmâo mă laih gai chơđip. Khul chim brim rơkâo lăng bơ lah bơ lah samơ\ nhu [u phai ôh, anun chim krên dên lăi.

            -Anai kâo kơnong do\ sa mơta gơnam dong đôch, tơdah [u ư dong lơi, kâo [u thâo ano\ ngă dong tah.

            -Ong lăi lăng !

            -Kâo choh hăng [uăi kâo pơ kl^ tơngan ih, kl^ tơngan ih amra mơtih ko#, choh [ơi tơkai, tơkai ko#, chi hơ[ơi kâo choh le\ chi anun hiam glăi, hơget tơlơi sat amăng drơi jăn nhu amra rơngiă abih.

            Hmư\ tui anun, tơdăm Anet aneo mơak biă mă amăng pran jua nhu, anun nhu phai lui abih phung chim, brơi chim choh amăng drơi jăn nhu. chim tơnô krên dên choh lăng yơh amăng drơi jăn anet aneo, chi hơ [ơi nhu choh, drơi jăn hiam chi anun mơtam. choh truh pơ boh klôn gah hơnuă, anet aneo lăi kơ chim tơnô krên dên lui jăng jai, chi anun hơmâo eh ruai prong biă mă, H’Bia [uh juăt tơnha kơ nhu ano\ hơget anun, hơbin nhu hơmâo. Lơm anun bruă choh drơi jăn anet aneo giong abih laih, abih bang do\ kret kroai, yua dah lăng [ơi anăp gơnhu hơmâo sa chô tơdăm hiam rơkơi tloh noh. Giong anun, anet aneo phai lui yơh chim tơnô krên dên, nhu pơ wot glăi pơ sang ano\ gơnhu pô. Thâo laih pô [u hrup hăng hlâo dong tah, anet aneo pơdop anăn nhu pô, nhu nao pơ sang H’Bia, rơkâo brơi do\ jăng jai nhu lăi. H’Bia lăi glăi:

            -Ung kâo nao pơ ataih, pơ sang kơnong hơjan kâo đôch anun kâo [u khin brơi ôh ih đ^ sang hăng do\ glăi mmot mlăm.

            -Tơdah hnun, ih brơi kâo nao đih pit pơ war rơmô adih tu\ mơn lah, samơ\ lui kâo pioh gơnam kâo amăng sang ho\.

            H’Bia [u puăi ôh, kơnong hơning rơngôt đôch. nhu mut amăng sang prăp asơi anhăm. Anet aneo nao pơ war rơmô, chi anih nhu juăt do\ đih pit pơ anun. nhu thâo laih mơn chi hơ [ơi rơgoh, chi hơ[ơi hơ[ak jrak nhu thâo laih soh. Giong huă asơi [ong anhăm, anet aneo nao đih pit pơ war rơmô biă mơn. Anai tơdơi kơ anun, hmư\ hing yơh, hơmâo sa chô tơdăm hiam rơkơi do\ sang [ing H’Bia, truh kơ ơi pơtao ăt hmư\ hing mơn, ơi pơtao hăt nao mơtam pơ sang H’Bia laih anun nhu do\ kơtoă djai kơdrô mơtam lơm [uh sa chô tơdăm hiam rơkơi [ơi anăp nhu. Hlun dang đang kăt nhu pưh ho\u nhu sui sin kah mơng hơ^n glăi pran jua. Amăng tơlơi hơdip nhu, nhu aka [uh djơ\ ôh mơnuih hiam rơkơi kah hăng anun, sa chô hiam rơkơi, prong dlông, mơtih mriah drah dong. Ơi pơtao brơi ană nhu H’Bia do\ kơ pô anun mơtam, hlâo kơ Anet aneo glăi mơng s^ mơdrô laih anun pơ wot glăi do\ hăng am^ ama pô. Samơ\ H’Bia [u gưt ôh laih anun lăi khom tơguan Anet aneo glăi đôch. Hmư\ tui anun, anet aneo rơngôt biă mă laih anun jai kraih khăp kơ H’Bia. Ơi pơtao le\ hmư\ tui anun hil biă mă, glăi kơ nhu.

            Tuch rơnuch, Anet aneo ăt [u dưi pơdop na nao lơi, anun nhu hơduah ep mơnech lăi hmư\ H’Bia, samơ\ hiưm H’Bia mơng đăo kơ nhu anai ? nhu lăi pơthâo kơ H’Bia le\, nhu yơh anet aneo, samơ\ H’Bia kơnong tlao đôch, [u hmư\ nhu pơhiăp ôh. Anet aneo kiăo tui chi tlôn, ră ruai abih hơdum tơlơi gơnhu tôm găn gao, gơnam tam nhu tôm ba glăi pơ sang ano\ hơget, kiăng H’Bia bơkơnal laih anun thâo krăn ung nhu s^t nik, anet aneo ruai glăi hơdum tơlơi gơnhu phrâo pơdo\ [u lui sa mơta ôh. H’Bia ăt [u đăo lơi, lăi nhu anai hơmâo tôm Anet aneo laih, hmư\ anet ră ruai năng ai nhu. {u anăm [u anăm dong tah, anet aneo rơngôt biă mă, anai nhu [rek hơdor glăi, eh ruai [ơi tong klôn nhu. Anet aneo nao giăm H’Bia hăng lăi:

            Ih dlăng lăng anai, eh ruai ih tơnha kâo mơng hrơi dua ta phrâo pơdo\ adih, eh ruai anai hlơi hơmâo, rơngiao kơ kâo koh.

            H’Bia ol kơdol mơtam yơh, ia mơta [le\ rơ ru\. Mlăm anun Anet aneo ruai glăi abih kơ H’Bia hmư\ nhu jing mơnuih hiam rơkơi kah hăng ră anai, laih anun dua ung mo# nhu mơ\ng hrơi anun, hơdip mơda mơak klă, hyuk hyiăm đôch, ană bă lu, mơnuih [ôn sang pơpu\ bơni na nao kơ gơnhu./.