VOV4.Jarai- Bơyan hơjan le\ juăt hơmâo lu kec\ c\eh mơboh, anai le\ hrơi mông duăm đung drah hơmâo lu.

Tơlơi bơngơ\t biă mă le\, tơlơi duăm anai glăk jai hrơi pơplih phrâo hăng lu djuai kman virus, laih anun lar hyu ta` [ơi lu plơi pla ala [on amăng tar [ar dêh ]ar ta.

Boh tơhnal ba truh duăm đung drah

Duăm đung drah yua dua mơta phun `u ba truh:

- Yua kman Dengue ngă.

- Yua kec\ brung [ôp drah mơnuih duăm tưp nao kơ mơnuih pral. Anai le\ boh tơhnal juăt [uh hloh laih anun ngă jing klin.

Nam duăm đung drah juăt [uh

Kec\ ngă duăm đung drah juăt por hyu tơhrơi, lu biă mă le\ amăng 2 mông tơdơi kơ yang hrơi [le\, tơdơi kơ hơdôm mông yang hrơi lê|.

Duăm đung drah hơmâo na nao r^m thun, biă mă `u le\ amăng bơyan hơjan, [ơi hrơi `u lar hyu jing klin.

Duăm đung drah le\ tơlơi ruă kơtang, dưi hơmâo [ơi djo\p mơnuih, djo\p thun, samơ\ c\ơđai mơng 3 thun truh 10 thun le\ amu` c\i duăm đung drah hloh.

Duăm đung drah hơmâo sa, dua tơlơi ruă kah hăng

Hăng c\ơđai anet: Juăt `u duăm pơ-iă drơi, hlor kơtang, mơng 38 -39 đô|, samơ\ juăt `u [u hơmâo pơtuk, hơdrap ôh.

Lơ\m brơi c\ơđai mơ`um ia jrao plai [iă pơ-iă hlor drơi le\, kơnong plai [iă pơ-iă drơi jăn amăng [iă mông đôc\.

- {uh nam duăm đung drah, hơmâo tut mriah [ơi [ô| mơta, [ơi kli\

- Tơbiă drah amăng adung

- Eh drah, ruă kian hơ`or

- Ruă hlung asơi, ruă kơtang, ruă [ơi hla gu\ tơlang su\ gah hnoă

- Hăng [ing c\ơđai prong [iă le\, duăm uh mơ\n, samơ\ pơ-iă drơi rơnang [iă, ruă akô|, ruă tơlang tơ-ut, rơgah drơi jăn laih anun [uh nam đung drah.

Wai lăng c\ơđai djơ\ hơdră lơ\m duăm đung drah

Duăm đung drah [ơi c\ơđai, tơdah [u ta` [uh hmao tlôn, amra hu\i rơhyưt biă mă, ba truh tơlơi djai. Tơdah sang ano\ [uh [ing c\ơđai hơmâo nam duăm đung drah le\ ta ngă tui anai:

- Ruah mă gơnam [ong brơi kơ [ing c\ơđai mơhao [ong, kah pơpha mơng aset laih anun anăm ko\m ôh.

Brơi c\ơđai [ong gơnam hơmâo ia, hiam klă, eh mơ-a`ă amu` kah hăng ia bu, su\p, ia tơsâo rơmô…

- Brơi c\ơđai mơ`um lu ia, djơ\ biă mă `u le\ ia [lang, ia boh kruăi…laih anun brơi c\ơđai mơ`um ia oresol, yua dah rơngiao mơng bruă mă glăi ia amăng drơi jăn, kiăng mă glăi ia pơko\n dong, yua duăm pơ-iă drơi kơtang đơi, hơmâo vitamin C dong, kiăng arăt drah rô hơđong, plai [iă đung drah amăng drơi jăn.

- Sem lăng hăng brơi c\ơđai nao pơ sang ia jrao hmao tlôn: lơ\m c\ơđai duăm rơgao 2 hrơi mơ\ [u thâo yua hơget ôh, kho\m ba c\ơđai nao pơ sang ia jrao jê| hloh, kiăng ơi ia jrao khăm lăng hăng pơjrao, laih anun hơmâo hơdră ngă pơrơ-ơ\ drơi jăn djơ\ hơdră.

Rơngiao mơng anun dong kiăng kơđiăng nao sa, dua tơlơi tui anai:

-Anăm brơi c\ơđai hlong mơ`um jrao Aspirine mơtam ôh [udah Ibuprofen (djuai jrao ngă [le\ drah hlung pruăi).

- {u brơi c\ơđai [ong, mơ`um gơnam tam hơmâo ia ju\ [udah mriah (hu\i hual hăng nam ruă kian eh drah [ơi c\ơđai).

Hơdră pơgang duăm đung drah

- Anăm do\ ngui ngor, mă bruă [ơi anih kơnam, rơ-ơ\, ia dong [u thâo rô, amu` c\i hơmâo kec\ ke\.

- Kă musơker hlâo c\i pit, wơ\t tơhrơi hăng mlăm kiăng huăi hơmâo kec\.

- Yua hơdră pơdjai kec\ kah hăng: Mă ia jrao pruih kec\, c\uh `ang puh kec\, pruih jrao pơgang kec\...

- Jah h^ kyâo pum rum, ro\k to\k jum dar sang, anih do\.

- Kih rơmet anih anom agaih, rơhuaih.

            Siu H’Mai: Pô ]ih hăng pôr