VOV4.Jarai-Amăng hrơi blan bơyan phang, wơ\t dah yang hrơi adai pơ-iă kơtang, samơ\ mlam hăng mơguah adơi rơ-o\t. Hrơi pơblih bơyan adai, juăt hơmâo hơdôm tơlơi ruă, tơlơi duăm lu biă mă. Phun `u yua pơblih bơyan adai, ayuh hyiăng ăt pơblih tui mơn, [ơi ano\ pơ-iă [ơi anih adai djrưh, amu` biă mă kơ kman tơlơi duăm ruă ]eh ]ar lar tui hăng pơđ^ kyar. }răn hơdră "Tơlơi suaih pral hăng hơdip mơda" hrơi anai, gơmơi lăi pơthâo hơdră pơhlôm  hlâo kơ tơlơi duăm ruă amăng bơyan adai pơblih, ơi pang yă dôn hăng [ing gơyut kơđiăng hăng pơgang klă drơi jăn pran jua, tơlơi suaih pral kơ ta pô.

Hơdôm tơlơi duăm ruă juăt hơmâo

-Pơtu\k hodrap: Pơblih bơyan adai le\, ayuh hyiăng ăt pơblih mơn, pơ-iă hlor hăng rơ-o\t, adai pơ-iă [udah `u pơblih đ^ trun [u thâo hlâo, tơdah drơi jăn ta tơdu, pơ-ai [u anăm bong glăi ôh hăng kman duăm ruă, amu` mơtam hơmâo tơlơi pơtu\k hơdrap. Kiăng pơhlôm hlâo, khom [ong huă djo\p, jơman, mơ`um ia lu, pơtop rơjang drơi jăn na nao, kiăng pơđ^ tui ano\ kơtang drơi jăn, bong glăi hăng tơlơi duăm ruă kman [ă hyu, anih do\ khom rơhaih rơhong, rơ-ơ\ rơ-iơ\m plai [iă kman tưp [ă tui hăng do\ amăng sang ano\ ta.

-Tơlơi ruă bơbrah tơso#: Adai pơ-iă không phang, tơso# ta amu` biă bơbe] djơ\. Khom kơtưn pơ kjăp drơi jăn, kiăng kơ tơso# ta kơtang dưi bong glăi hăng tơlơi ruă.

-Ruă mơta: Kiăng pơhlôm tơlơi ruă mơta, khom pơgang hăng rơnăk klă drơi jăn hăng anih do\, anăm je\ giăm mơnuih ruă mơta. Anăm mă yua akhăn hrom hăng mơnuih ruă mơta, rao ia hrom sa boh thao, sa boh blo\, anăm `ir mơta, khom rao tơngan hăng ia ]ơ[u na nao. Tơdah hơmâo tơlơi ruă mơta laih, khom do\ hơjăn jăng jai laih pơjrao khut khăt, kiăng huăi [ă kơ mơnuih pơko\n. Laih dong, anăm ba tơngan tek djơ\ mơta, khom troă mơnil, mơta krưh sit nao pơ rơngiao, tơdjôh ia jrao ruă mơta r^m hrơi, boh akhăn uă mơta hăng ]ơ[u laih anun [hu [ơi pơđiă.

  -Kơtal [le\ bor [ơi kl^: Ano\ pleh ploh hơnong pơ-iă hlor, rơ-ot yang hrơi hăng mlam, ano\ djrưh yơh ngă kơ kl^ ta kơtăl [le\ bor, [le\ hơmơi, đơ đa ]ơđang. Ta dưi mơn mă ano\ pik, ia jrao pik pơgang kl^ kliăng. Bơ [le\ bor kơtang le\, klă [iă ba nao pơ ơi ia jrao pơkă lăng  hăng hơmâo hơdră pơjrao djơ\, hlâo kơ mă yua ia jrao hơge\t thơ.

-Ruă tơ-u\t tơlang tơkuh: Adai pơblih ăt jing phun ba rai kơ tơlơi ruă tơlang tơkuh, tơ-u\t anun khom kơđiăng anăm lui adai rơ-o\t kơtang, khom ngă pơđao drơi jăn, buh eng ao kơpal, biă mă `u tơdơi kơ tơbiă ia ho\u hang amăng drơi jăn, anăm nao mơnơi mơtam ôh hăng ia rơ-ơ\.

Gơnam [ong mơ`um djru pơhlôm tơlơi ruă

Trà: {udah ia ]e jing ia mơ`um klă. Hlơi juăt mơ`um ia ]e 5 kơ]ok lơm sa hrơi amăng 2 rơwang hrơi tơjuh, amra dưi bong glăi hăng tơlơi ruă  kman virus mut nao amăng drơi jăn, pluh wơ\t pơkă hăng mơnuih [u hơmâo mơ`um ia ]e. Yua dah hơdôm ia amino acid hơmâo amăng ia ]e dưi pơđ^ tui tơlơi kơtang amăng drơi jăn, djru kơ pran jua, drơi jăn ta dưi bong glăi hăng ano\ bơbe] djơ\ mơng gah rơngiao.

Boh kruăi du\ng: Arăng juăt pia boh bưởi, mă djet ia [udah [ong lêng kơ klă soh. Samơ\ kơđiăng [ing mơ`um ia jrao pit [udah [ing drah nur kơtang, huyết áp cao tơdah mơ`um ia boh kruăi le\ [u klă ôh, ngă măt kơ drơi jăn. Yua kơ anun lơm glăk do\ mă yua ia jrao anai, ta khom kơđiăng, tơ`a ơi ia jrao [ơ\i hlâo kơ [ong.

Rơsuh toih:  Rơsun toih le\ mơng sui laih juăt [ong, thâo mă yua pơjrao tơlơi duăm ruă, kah hăng djet ia toih tơdjôh amăng mơdung kiăng huăi pơtu\k hơdrap, pơgang pơhlôm hlâo tơlơi ruă.....Ră anai, [ing mơnuih rơgơi kơhnâo hơmâo kơsem min, e\p [uh amăng rơsun toih hơmâo selen hăng ia pơgăn kman allin, pơđ^ tui ano\ kơtang bong glăi hăng kman tơlơi duăm ruă, ngă pơtrun drah nur laih anun djru mơnuih ruă pơđ^ tui tơlơi suaih pral. Toih djru pơgăn glăi tơlơi ruă bru\ asar amăng lăm, ung thư, toih dưi pơjrao pơtu\k hơdrap, pơgăn tơlơi ruă [ă kman...

Ia hni [udah hơdom mriă, ia du\..Arăng lăi djuai ia jrao yang brơi, pioh pơjrao kơ tơlơi ruă, drơi jăn ta. Sa amăng tơlơi tu\ yua anun, dưi pơjrao tơlơi hơdrap. Hling mă dua [uông ia hni,  [uông anet, dưm amăng kơ]ok ia pơđao pơđao. Giong anun, mơ`um r^m kơ mơguah laih tơgu\ mơng pit đih, djru kơ drơi jăn ta kơtang tui. Dong mơng anun, dưi pơgang tơlơi ruă hơdrap.

Hơdră pơhlôm pơhlâo sit hơmâo tơlơi duăm ruă pơblih bơyan adai

Sit adai rơ-ot amăng mlam [udah mơguah, djop pô khom pơgang pơđao tơkuai, rơkông đok, tơda, ro\ng, boh nik `u dua plă tơkai. Pơgang pơđao amăng mlam, lơm nao pit đih, gleng nao kơ [ing tha rơma, ]ơđai muai, ]ơđai nge.

Hơdôm tơlơi ruă tưp lu jing klin khom tla#o ia jrao vaccine pơhlôm hlâo tui hăng tơlơi pơtrun kơ abih bang, brơi tla#o ia jrao pơgang kơ ]ơđai. Lơm hơmâo klin khom lăi pơthâo kơ sang bruă gah ia jrao. Khom pơ]lah h^ mơnuih duăm ruă, goang dar anih hơmâo klin laih anun khom pơjrao khut khăt pơ abih klin mơtam, hu\i tưp hyu prong.

Djop pô amăng kual hơmâo klin amu` biă [ă tơlơi ruă jơlan suă jua, anun khom troă ano\ gôm [o#, tơdjôh ia jrao pơdjai kman amăng măng mơdung, tơdah hơmâo klin hơdrap hă tla#o ia jrao vaccine pơgang, lui mơtam tơlơi jơnum, pơtum lu mơnuih. Tơdah hơmâo klin duăm pơđung drah hăng bơbrah dlô Japan khom kơđiăng pơdjai ke], pit đih akă mung, musker, pơdjai ană ke] amăng ia plăng, ia lok đôm amăng blo\, amăng gêt ]ai pơ]ah, amăng [ưh ia, kuăi rơnăk jơlan ia rô, ia plăng, pruih ia jrao pơdjai ke]...

                                             Nay Jek : Pô ]ih hăng Pôr