Glăk amăng bơyan không phang Dap Kơdư, să Rờ Kơi, tơring glông Sa Thầy, tơring čar Kon Tum ăt mơtah mơda yua hơmâo rơbêh 4.200 ha phun pla sui thun hăng boh troh. Ƀơi kual anai, hơmâo sang măi pơkra kơtăk kơsu, anih rông bui mơnŭ hăng boh thâo phrâo, anih pla kyâo mă yua măi mok boh thâo phrâo….Ơi A Êl, pla plơi Gia Xiêng, brơi thâo, guai dêh čar Rờ Kơi ră anai ƀu djơ̆ kual ataih, kual tơnap tap dong tah:“Pơhmu hăng hlâo adih hơmâo lu tơlơi pơplih, mơ̆ng ană mơnuih, buh sum ao, hiăp blăp truh kơ bruă pơđĭ kyar bơwih ƀong. Hrơi blan giăm anai đĭ kyar kơtang biă. Ră anai neh met wa pơhrŏ trun phun hơbơi plum, pla lu phun kơphê, kơsu. Neh met wa kiăo tui tơlơi pơtrun mơ̆ng Ping gah tơlơi phiăn mơ̆ng kơnuk kơna”.

Tơring čar Kon Tum hơmâo 13 boh să ha mơguai hăng 2 boh dêh čar Lao, Kur. Amăng hơdôm thun blah ayăt Mi, anai jing kual Mi Ngụy blah kơtang biă mă či pơgăn tơhan ƀô̆ đô̆i ta ƀơi jơlan Trường Sơn hing ang đưm hlâo. 50 thun tơdơi kơ pơklaih rơngai, hrŏm hăng jơlan Hồ Chí Minh, jơlan 14C hơmâo tuh pơ alin pơtruh nao rai abih jơlan guai glông rơbêh 292km.

Mơ̆ng kual lŏn bă kơ phao kơtuang, boh pơtuh boh ƀom, ia jrao hrĕt amăng rơnuk blah ngă, Kon Tum hrưn đĭ kơtang biă. Thun hlâo, prăk sĭ gơnam hơmâo giăm 50.000 klai prăk; prăk yap tui akŏ mơnuih hơmâo rơbêh 68 klăk prăk; rơnoh đĭ kyar 8,02% dong tal 24 amăng đơ đam dêh čar hăng lu hloh kual Dap Kơdư. Ơi Nguyễn Tấn Liêm, Khua gơnong bruă hmua hăng ayuh hyiăng tơring čar Kon Tum, brơi thâo, bruă ngă hua hơmâo tơlơi pơgôp prong biă hăng rơnoh đĭ kyar bơwih ƀong huă mơ̆ng tơring čar:“Amăng 4 thun hăng anai, biă ñu amăng thun 2021 bruă ngă hmua mơ̆ng ƀing gơmơi đĭ 5,75% dong tal 5 ƀơi 63 boh tơring čar ƀôn prong. Thun 2022 đĭ 6,19% dong tal sa. Thun 2023 đĭ 6,76% dong tal 5 hăng thun 2024 đĭ 5,97% dong tal 2. Amăng 4 thun hăng anai rơnoh đĭ kyar bruă ngă hmua dong amăng mrô 5 boh tơring čar ƀôn prong đĭ kyar hloh amăng dêh čar”.

Hrưn đĭ kjăp kơtang, tơring čar Kon Tum hơmâo akŏ pơjing 2 kual bơwih ƀong phun hơmâo plơi prong Kon Tum hăng tơring glông Kon Plong. Pơtrut tui tơlơi gêh gal hơmâo hơđăp, tơring čar hơmâo akŏ pơdong kual pla phun jrao pơƀut ƀơi 3 boh tơring glông anun lĕ Tu Mơ Rông, Đăk Glei hăng Kon Plong hăng rơbêh 13.000ha, amăn anun hơmâo rơbêh 2.900 ha sâm Ngọc Linh. Kual tuai čuă ngui Măng Đen ƀơi Kon Plong jing anih pơhưč ƀing tuai amăng dêh čar wơ̆t hăng mơ̆ng čar rơngiao nao ngui...

Ƀơi anăp tơlơi kiăng pơplih phrâo amăng Rơnuk hrưn đĭ pơplih phrâo mơ̆ng djuai ania ta, ngă tui tơlơi git gai mơ̆ng Ping gah, tơring čar Kon Tum dăp glăi anom bruă kơnuk kơna tui jơlan mă bruă “Hơdeč-Aset-Kơtang-Apăn bruă- Tŭ yua - Hơmâo boh than”. Ơi Dương Văn Trang, Ding kơna apăn bruă Ping gah, Khua git gai Ping gah tơring čar, Khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring čar Kon Tum brơi thâo, anom bruă kơđi čar mơ̆ng tơring čar gir ngă giong rơnoh pơkă đĭ kyar 10% thun 2025, lu hloh kual Dap Kơdư:“Hrơi blan pơ anăp amra hơmâo lu bruă kiăng ngă ječ khŏm kiăng abih bang anom bruă gir ngă bruă, hăng pran jua ngă bruă ječ ameč, gơgrong kơtang. Rim čô mơnuih mă bruă amăng ping gah, khul grup pơtrut tui tơlơi gơgrong bruă nao hlâo, gum pơgôp, ha pran jua găn rơgao tơnap tap, tơlơi lông, dưi ngă truh kih bruă hơmâo jao lăp djơ̆ hăng tơlơi đăo kơnang mơ̆ng Ping gah hăng Mơnuih ƀôn sang amăng tơring čar”.

Ha mơkrah rơnuk thun pơklaih rơngai, mơ̆ng kual lŏn hơmâo lu tơlơi rơngôt yua rơnuk blah ngă pioh glăi, Kon Tum glăk hrưn đĭ jing sa kual đĭ kyar mơ̆ng Dap Kơdư. Mut amăng rơwang phrâo, hăng pran jua gir kơtir, Kon Tum jai hrơi pơƀuh anŏ gêh gal, kơdrưh kơ-ang, anăp nao đĭ kyar tañ, hơđong kjăp, djơ̆ hăng kual lŏn tơhan sông kơtang./.