
Lơ̆m pơplih rơnoh đĭ kyar thun 2025 mơ̆ng 6,84% jing 8,11%, tơring čar Dak Nông ăt pơplih abih bang rơnoh bơwih ƀong yôm phun. Anun lĕ prăk pơhrui kơ Kơnuk kơna hơmâo 3.500 klai (rơnoh hơđăp 3.350 klai); prăk pơhrui yap tui akŏ mơnuih 85 klăk/sa čô (rơnoh hơđăp 82 klăk/sa čô); hăng prăk pơhrui pioh tuh pơ alin abih bang mơnuih hơmâo 26.000 klai prăk (rơnoh hơđăp lĕ 25.000 klai prăk). Ơi Hồ Văn Mười, Khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring čar Dak Nông hok kơdok biă hăng rơnoh đĭ kyar rơbêh 8,11% yua dah anih či pơđĭ kyar mơ̆ng tơring čar dŏ lu hăng hơdôm mrô prăk prong ƀiă či ba nao tuh pơ alin ƀơi hơdôm kơčăo bruă yôm phun mơ̆ng tơring čar. Ñu lăi nao 3 mơta bruă lăp đing nao hloh, dưi djru ba Dak Nông đĭ kyar, tap năng dưi hơmâo 2 mrô amăng hơdôm thun pơ anăp. Blung a lĕ jơlan rơdêh đuăi hmar Gia Nghĩa - Chơn Thành amra pơkra amăng thun 2025, djru pơtruh Dak Nông hăng kual Dơnung dêh čar (Đông Nam Bộ), jing tơlơi gêh gal prong biă či đĭ kyar. Kiăo tui dong, lŏn tơnah, tuai hyu ngui mơ̆ng tơring čar gêh gal biă, biă ñu Đang čuă lăng lŏn čư̆ boh pơtâo UNESCO Dak Nông glăk pơhưč tuai hyu ngui ăt kah hăng anom bruă tuh pơ alin.
Gong tơmeh phun gơgrong bruă bơwih ƀong mơ̆ng tơring čar lĕ klơi mă, pơkra bôxit-alumin-ñôm glăk hơmâo lu anom bruă lăp đing nao tuh pơ alin hăng rơkâo tuh pơ alin hơdôm klai dolar Mi. Ơi Hồ Văn Mười đăo kơnang, hăng tơlơi git gai mơ̆ng Kơnuk kơna, tơlơi gum djru mơ̆ng ding jum, anom bruă, hơdôm tơlơi tơnap tap, tơlơi gun amăng bruă ngă tui kơčăo bruă bôxit rơnoh prăk hơdôm klai dolar dưi pơklaih brơi, mrô prăk lu amra djru tơring čar đĭ kyar tañ amăng hrơi blan pơ anăp:“Bruă prăp rơmet man pơphô mrô 86 mơ̆ng Gong gai dêh čar tŭ ư brơi Dak Nông 5 ƀut anih pơkra gơnam amăng lŏn hơdăng boh pơtâo. Kah jing hơdôm anih mơ̆ng TKV (Grup pơkra hơdăng boh pơthâo - kông ngăn amăng lŏn Việt Nam)glăk ngă lĕ Dak Nông dŏ glăi 4 ƀut anih. Ră anai hơmâo 6-7 grup bơwih ƀong prong hloh amăng dêh čar mơit hră pơƀut pơkra 4 boh sang măi, ƀut sang măi, prăk tuh pơ alin rơbêh 6 klai dolar Mi. Ngă hiư̆m pă tui hluai, amăng 3 blan tal 2 ƀiă biă ñu amra brơi kơ 3 ƀut sang măi 3 klai dolar Mi jing hơmâo 75.000 klai prăk laih, ngă đĭ tui mrô prăk tuh pơ alin mơ̆ng mơnuih tơpuôl. Jing mrô rơnoh đĭ kyar 8% ƀudah 10% amuñ đôč hăng Dak Nông”.

Ơi Ngô Thanh Danh, Khua ping gah tơring čar Dak Nông lăi bruă prong hloh jing ta khŏm ngă bruă khut khăt hloh, khŏm hơmâo hơdră rơđah rơđông, hmao kru, kjăp kơtang kiăng bơwih ƀong đĭ. Djŏp gưl, anom bruă khŏm pơtrut hơdră pơhưč tuh pơ alin, pơplih anih bơwih ƀong sĭ mơdrô, laih dong pơđĭ tui boh tŭ yua mă bruă, mă yua prăk kăk lăp djơ̆. Hrŏm hăng anun, pơklaih brơi tơlơi gun, tơnap tap đah mơ̆ng dưi pơphun ngă kơčăo bruă prong kơ bruă klơi mă, pơkra bôxit-alumin-ñôm kiăng gơñăm nao bruă brơi prăk či ngă bruă, lăi pơthâo bruă mă, ring bruă yôm phun pơtrut bơwih ƀong huă đĭ. Ơi Ngô Thanh Danh lăi rơđah:“Bruă hơget thơ amuñ ta ngă yơh, đam ƀơi thơ tơnap ta pioh glăi, đam ƀơi hruaih lĕ ta ngă tui hăng Tơlơi phiăn yơh, ƀu tơguan abih bang amăng tơring čar hruaih ƀơ̆i kah mơ̆ng ngă, lơ̆m anun kaih yơh. Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring čar git gai khut khăt hơdôm bruă dŏ glăi aka ƀu ngă mơ̆ng hlâo, črâo rơđah gơnong bruă pơpă, tơring pơpă hăng pô hlơi kiăng ngă. Tơdah pơƀut ngă ring bruă phun, hơdôm boh sang măi pơkra bôxit dưi mă bruă jing amra tŭ mă boh than amăng thun 2025”.
Ngă bruă ƀơi tơring čar Dak Nông, Ding kơna Ding jum kơđi čar, Kơ-iăng khua dêh čar ơi Nguyễn Hòa Bình pơsit, Ping gah lêng kơ nao hrŏm hăng hơdôm boh tơring đah mơ̆ng dưi ngă hơdôm hơnong pơkă ba tơbiă. Hăng Dak Nông, Gong gai dêh čar glăk ƀơ ƀrư̆ pơklaih brơi tơlơi dŏ đom, aka ƀu hruaih, phun ñu hơdôm bruă bơdjơ̆ nao bruă prăp rơmet čuk pơkra, bô xit, apui lơtrik hơdjă rơgoh. Kơ-iăng khua dêh čar pơtă hlâo tơring čar čih pơkra hlâo bruă đĭ kyar kiăng gơñăm nao jum dar 4 mơta tơlơi gêh gal kơtang mơ̆ Jơnum ruah khua ping gah tơring čar hơmâo ba tơbiă anun lĕ: bôxit, apui lơtrik phrâo, tuai hyu ngui hăng bruă hmua. Kơ-iăng khua dêh čar pơtă dlăm hloh kơ Dak Nông lơ̆m pơphun pơkra bôxit, bĕ hĭ bruă ruah djơ̆ glăi pô gơgrong tuh pơ alin ba truh tơlơi tơnap ƀu thâo anŏ ngă:“Bôxit kar hăng “dra jŭ hiam” pơ anai, anun kiăng ruah pô gơgrong tuh pơ alin lăp djơ̆, hơmâo prăk kjăp, apăn bruă, dưi wai lăng, hơmâo ƀing kơhnăk rơgơi bruă. Ruah pô tuh pơ alin bôxit ƀu djơ̆ lĕ amra ngă răm rai abih bruă đĭ kyar mơ̆ng tơring čar”.

Viết bình luận