Ƀing nai pơtô gah ling tơhan
Thứ bảy, 07:00, 18/11/2023 VOV/Siu Đoan Pơblang VOV/Siu Đoan Pơblang
VOV4.Jarai-Lơ 24 blan 12 thun 1958, wa Hô glăi čuă Sang hră ling tơhan Quân khu 1. Wa Hô pơtă tui anai: “Sang hră kiăng pơtô klă, hrăm rơgơi, mut hrŏm kjăp hăng mơnuih ƀon sang djop djuai ania hăng pơjing sang hră jing sa boh sang hră ling tơhan ba gru”. Tui tơlơi pơtô mơng wa, 75 thun laih rơgao, Sang hră ling tơhan Quân khu 1 hơmâo ngă tui klă lu hơdră amăng pơtô pơjuăt bruă ling tơhan, pơgiong klă bruă bruă jao.

Hrŏm hăng bruă jao wai lăng, pơtô pơjuăt brơi kơ ƀing tơhan wai lăng, trung cấp, cao đẳng, gưl prong gơnong bruă ling tơhan, pơtô brơi boh thâo wai pơgang rơnuk rơnua brơi ƀing dăp tui mrô 2…Sang hră ling tơhan Quân khu 1 hơmâo jao bruă gum hrŏm hăng Sang bruă pơtô kơđi čar wai lăng anih pơtô pơjuăt ƀiă hrơi ƀing apăn bruă ling tơhan gưl tong krah, sư đoàn, pơtô hrăm rơwang tal 1, ƀing tơhan gưl pơkah grup pơtô hrăm gưl prong mơng Sang hră ling tơhan ia jrao. Lơm nao hrăm, ƀing ling tơhan lêng kơ thâo rơđah, ngă tui tŭ yua sit nik ƀơi anom bruă, ƀon lan anih ƀing gơñu mă bruă. Lý Ngọc Minh, khua anom bruă git gai ling tơhan phường Vĩnh Trại, plơi prong Lạng Sơn glăk kiăo tui hrăm đĭ cao đẳng laih anun gưl prong gơnong bruă ling tơhan ƀon lan, brơi thâo:

“Lơm kiăo tui hrăm, ƀing nai pơtô amra pơtô brơi hơdôm boh thâo phrâo, tơlơi anai lăp djơ̆ biă mă, amra pơhlôm brơi boh thâo kơ ƀing mă bruă gah boh thâo phrâo. Kơ bruă mă yua amăng bruă mă ba glăi tŭ yua pơhmu hăng hlâo kơ kâo kiăo tui hrăm”.

Kiăng hrưn đĭ tŭ yua amăng bruă pơtô hrăm, Khul apăn akŏ Sang hră ling tơhan Quân khu 1 hơmâo pơphun lu tal pơplông “Gum pơgôp, ba gru, kjăp bruă, thâo pơčeh, truh kih”, “Gum pơgôp klă, ngă tui khut khăt, pơplông hơmâo tơlơi pơgôp truh kih”…Mơng anun ngă lar hyu, pơtrut pơsur ƀing apăn bruă, nai pơtô, ƀing kiăo tui hrăm thâo gum pơgôp, pơčeh phrâo, pơplih phrâo, hơmâo lu bruă ngă klă, tơlơi pơčeh amăng boh thâo hơmâo pok prong. Amăng tal pơplông ƀing apăn bruă wai lăng pơtop hrăm rơgơi, nai pơtô rơgơi thun 2023, sang hră hơmâo 57 čô nai pơtô rơgơi gưl khul pơtô hrăm, 31 čô mơnuih apăn bruă wai lăng rơgơi gưl tiêu đoàn, 44 čô ling tơhan pơpŭ rơgơi gưl sang hră. Amăng thun laih rơgao, sang hră hơmâo mut hrŏm sem lăng tŭ yap 1 tơlơi kơsem min, 2 tơlơi pơčeh pơplih boh thâo, 3 jơlan hơdră pơtô hrăm gưl gơnong bruă, 1 tơlơi kơsem min, 1 tơlơi pơčeh gưl Quân khu; 4 tơlơi pơčeh pơplih boh thâo gưl sang hră hăng hơmâo Quân khu rơkâo pơpŭ 1 tơlơi pơčeh gưl Ding jum ling tơhan. Thiếu tá Phạm Tuấn Việt, nao pơtô gah Khoa Binh Chủng, Sang hră ling tơhan Quân khu 1 hăng tơlơi kơsem min boh thâo kơ gơnam pơhlôm dưm kơnar lơm hlă pơnah amrom phao apui, ñu brơi thâo:

“Tơlơi kơsem min anai amra pơsir hĭ hơdôm anŏ aka ƀu klă. Yua ala ñu hơmâo gơnam pơhlôm dưm kơnar ƀô̆ đô̆i kiăng yua ƀơñ kiăng kơ klơi luh ƀơi tơkai kiăng ngă dưm kơnar. Lơm lŏn pơdong amuñ dơluh amra ngă tơnap tap, bruă pơhlôm brơi dưm kơnar khŏm rơngiă 2 mơnit. Lơm ngă tui boh thâo anai rơngiă kơnong mơng 10-15 giây đôč”.

Kiăng pơhlôm lăp djơ̆ hăng bruă pơtô hrăm kơ bruă Ping gah, kơđi čar amăng rơnuk phrâo, Sang ia jrao ling tơhan Quân khu 1 hơmâo čih pơkra hơdôm jơlan hơdră pơtô hrăm djơ̆ hăng hră pơ-ar črâo ba, ngă tui bruă pơtop hrăm djơ̆ tơlơi rơkâo phrâo. Đại tá Dương Xuân Thủy, Khua anih pơtô Khoa học xã hội hăng Nhân Văn, sang hră ling tơhan Quân khu 1 brơi thâo:

“Sang hră hơmâo pơtô hrăm kơ bruă Ping gah, kơđi čar pơlir hăng pơtô hrăm sit nik, anai lĕ hơdôm tơlơi hrăm mơ̆ mơnuih kiăo tui hrăm tơdơi anai amra ngă tui mơtăm, pơhlôm brơi boh thâo kơ ƀing gơñu. Tơlơi hrăm anai lơm hrăm giong tui bruă jao brơi rĭm čô mơnuih, ƀing gơñu amra ngă tui mơtăm. Pơhmtu lĕ ƀing apăn akŏ, khua git gai ping gah, hlăk ai, ƀing gơmơi amra črâo brơi boh thâo sit nik kiăng ƀing gơñu ngă tui, tui hơdră pơphun sa mông jơnum pơƀut Ping ga, hlăk ai, ƀudah boh thâo amăng pơtô pơblang, ƀing gơmơi lêng kơ hluai tui bruă sit nik pơlir hăng ƀing gơñu kiăng kơ ngă”.

Ngă tui tơlơi pơtrun mrô 1657 mơng Ping gah ling tơhan, tơlơi pơtrun mrô 20 mơng Ping gah ling tơhan kơ bruă pơplih phrâo amăng pơtô pơjuăt djơ̆ hăng tơlơi rơkâo amăng bruă jao amăng pơjing ling tơhan amăng rơnuk phrâo hăng hrưn đĭ klă dong amăng pơtop hrăm, Sang hră ling tơhan Quân khu 1 hơmâo ngă tui lu tơlơi pơtrun, hơdră bruă yôm phăn kiăng pơgiong bruă jao hơmâo jao hăng hơnong pơkă pơjing sang hră hơđong kjăp djop mơta “Khut khăt, ba gru” pơgôp amăng bruă pơgang hăng wai pơgang lŏn ia Việt Nam tui xã hội chủ nghĩa amăng rơnuk phrâo. Đại tá Đào Văn Minh, kơ-iăng khua sang hră Ling tơhan Quân khu 1 brơi thâo:

“Amăng thun blan pơtô pơjuăt ƀu djơ̆ kơ boh thâo đôč ôh mơ̆ ăt wŏt gru hơdip ană mơnuih. Rĭm thun ƀing gơmơi hơmâo pel ĕp ƀing tơhan tơdơi kơ hrăm giong, hrăm tiểu đội trưởng 3-5 blan giong tơbiă mă bruă klă ƀiă pơhmu hăng ƀing mơnuih ƀu hơmâo hrăm. Tơhan prap lui mơng hơdôm anom bruă Ping gah ƀon lan tơdơi kơ hrăm giong ƀơi sang hră glăi mă bruă mơng gưl tơring glông truh pơ glông, lăng ƀing gơñu mă bruă ăt phara mơn”.

Hăng pran jua pơplông pioh čơkă tal hơdor glăi hrơi gru grua ling tơhan Quân khu 1, tal hơdor glăi 80 thun akŏ pơjing Ling tơhan mơnuih ƀon sang Việt Nam ngă tui boh than dưi ngă, Ping gah, Khul apăn akŏ Sang hră ling tơhan Quân khu 1 tŏ tui pơtrut kơtang hơdôm tal pơplông hrưn đĭ boh tŭ yua amăng bruă pơtô pơjuăt, ngă tui gru grua khăp kơ lŏn ia, gơgrong mă pô, abih pran jua ngă bruă, pơgiong klă bruă jao./.

VOV/Siu Đoan Pơblang

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC