Ƀing tha rơma ƀơi plơi pla pơ̆ Gia Lai
Thứ ba, 06:00, 05/09/2023 VOV Tây Nguyên/Siu H’ Prăk pơblang VOV Tây Nguyên/Siu H’ Prăk pơblang
VOV4.Jarai – Ƀing tha plơi, mơnuih hmâo arăng đăo gơnang (amăng anun hmâo lu mơnuih ping gah) ƀơi Gia Lai jing gru rơđah, ba jơlan hlâo kơ tơlơi pơplih tơlơi pơmin, hơdră ngă amăng kual neh wa djuai ania ƀiă. Gơñu dưi lăng lĕ hơdôm “phun kyâo hrăi” bang hyu tơ-ui mơ-ak klă kơ plơi pla. Lu thun rơgao, hơdôm mơnuih hmâo arăng đăo gơnang, tha plơi lĕ pô tô nao rai ba hơdôm hơdră pơtrun mơng Ping gah, hơdră bruă, tơlơi phiăn mơng Kơnuk kơna truh hăng mơnuih ƀôn sang.

Tha plơi Rơčom Tích ƀơi plơi Mook Đen 2, să Ia Dom, tơring glông Đức Cơ, tơring čar Gia Lai lĕ sa amăng hơdôm mơnuih ping gah mơbruă amăng gum hrŏm hăng hơdôm gưl Ping gah, gong gai hăng hơdôm bôh anom pioh lăi pơhing, pơsur mơnuih ƀôn sang pơgang guai dêh čar, pŏng gong guai dêh čar. Lu thun hăng anai ñu juăt hyu pơ̆ rim sang anô̆ lăi pơhing, pơsur neh wa pơđĭ tui tơlơi pơmin, ƀu găn rơgao guai dêh čar; lui hĭ hơdôm bruă ngă sua mă lŏn ngă đang hmua ƀơi hơdôm kual guai dêh čar; ngă tui pran jua gum hrŏm hơbit, sut lui phiăn juăt sô hơđăp ƀu tŭ yua, bơkơtưn bơwih ƀong huă ngă đang hmua, ngă đang kơ su, kơphê kiăng tơlơi hơdip sang anô̆ pơđĭ kyar. Tha plơi Rčom Tích brơi thâo: Ia Dom lĕ să guai dêh čar tơnap tap, mơnuih djuai ania ƀiă akă thâo hluh lu kơ tơlơi phiăn. Mă tŭ tơlơi anai, ƀing kơdŏng glăi kơnuk kơna juăt plư mă, pơtrut pơsur mơnuih ƀôn sang găn rơgao guai dêh čar ča čot, kah ania pơpha djuai. Hăng tha plơi, pơgang jơlan guai dêh čar, djă pioh pô rơnuk rơnua guai dêh čar lĕ bruă mă tŭ yua hăng yôm phăn.

“Gah tơlơi rơnuk rơnua pơhlôm, bruă pơgang guai dêh čar lĕ hmâo nao pơ̆ puih kơđông mă bruă hrŏm hăng puih kơđông, hyu tir gak wai pŏng gŏng guai dêh čar ƀơi guai dêh čar. Thun hơpă leng kơ nao soh, kiăng lăi pơhing kơ neh wa anăm găn rơgao ča pơ̆ dêh čar arăng; ngă đang hmua ngă gah lŏn pô. Biă ñu lĕ ƀing hlăk ai kơ tơlơi pơdô̆ rơkơi bơnai mơng muai kâo lăi pơhing lu yua kơ hơdră pơtrun mơng Ping gah hăng Kơnuk kơna lĕ kom mơ̆, ƀing hlăk ai pơdô̆ mơng muai lĕ ƀu dưi ôh”.

Yă Lê Thị Khánh Hòa, Khua git gai Ping gah să Ia Dom, tơring glông Đức Cơ brơi thâo: Ƀơi să hmâo 4 čô tha plơi. Ƀing gơñu ba jơlan hlâo na nao amăng bruă mă ƀơi plơi pla, djru pơđĭ kyar bơwih ƀong – mơnuih mơnam, djă pioh rơnuk rơnua bruă kơđi čar hăng tơlơi hơđong pơhlôm mơnuih mơnam ƀơi plơi pla mơnuih ƀôn sang. Biă ñu, Ia Dom lĕ să kual guai dêh car anun ƀing tha plơi lĕ, mơnuih ping gah ba gru hlâo, juăt gum hrŏm hơdôm bôh ƀirô, gơnong bruă, ling tơhan pơgang guai dêh čar lăi pơhing, pơsur mơnuih ƀôn sang gum hrŏm pơgang guai dêh čar, pŏng gŏng guai, pơgang guai lŏn ia.

 “Hăng să lĕ ƀing tha plơi, khua ƀôn, mơnuih hmâo arăng đăo gơnang ƀơi plơi pla ngă tui klă bruă gơgrong. Mơng kơnung djuai, sang anô̆, ngă gru hlâo amăng ngă tui tơlơi pơdô̆ rơkơi bơnai, pioh atâo, ngă tui tơlơi hơdip phrâo tâ̆o yâo, lăi pơhing tơlơi pơdô̆ mơng muai, pơsur čơđai sang hră nao sang hră, blơi hră pơgang kơ neh wa lĕ mơng anun gơñu hmư̆ hăng ngă tui”.

Tui hăng anun, ƀơi tơring glông guai dêh čar Čư̆ Prông, ƀing tha plơi, mơnuih ping gah ăt ngă tui mơn bruă mă mơng pô, tơlơi đăo gơnang mơng pô, pơsur kơnung djuai, sang anô̆, plơi pla gum hrŏm pơđĭ kyar bơwih ƀong – mơnuih mơnam, pơdŏng Ping gah hăng glông bruă kơđi čar; djă pioh rơnuk rơnua hơđong, pơdŏng pran jua gum hrŏm hơbit djop djuai ania. Ơi Rơlan Hlêk, tha plơi Klah, să Ia Mơr, tơring glông Čư̆ Prông brơi thâo:

 “Ƀơi să guai dêh čar anun bruă pơsur mơnuih ƀôn sang hăng bruă lăi pơhing ăt tơnap mơn samơ̆ drơi pô kâo mă bruă anai na nao kiăng thâo tơlơi amăng plơi pla. Drơi pô kâo neh wa hmâo ruah kâo ngă tha plơi lĕ kâo gir run dong. Kâo dô̆ suă pran lĕ mă bruă kơ neh wa dong, ngă hiưm hơpă neh wa thâo hluh rơđah hơdră bruă tơlơi phiăn mơng Ping gah hăng Kơnuk kơna pioh kơ kual guai dêh čar, kual neh wa djuai ania ƀiă".

Đơ đam tơring čar Gia Lai ră anai hmâo 955 čô tha plơi, mơnuih hmâo arăng đăo gơnang mơbruă amăng kual neh wa djuai ania ƀiă, amăng anun hmâo lu mơnuih ping gah. Amăng rơwang 2021-2023, hơdôm mơnuih hmâo arăng đăo gơnang mơbruă ƀơi Gia Lai gum hrŏm klă na nao hăng hơdôm grŭp gơnong bruă ƀơi plơi pla lăi pơhing, pơsur mơnuih ƀôn sang gum hrŏm pơčruh, djru klă bruă “Abih bang mơnuih ƀôn sang gum hrŏm hơbit pơdŏng plơi pla phrâo, plơi prong thâo rơgơi” hăng rơbêh kơ 700 klai prăk, pĕ pha rơbêh kơ 132.000 met kơ rê lŏn hăng gum pơčruh rơbêh kơ 47 rơbâo hrơi bruă. Hrŏm hăng anun, mơnuih hmâo arăng đăo gơnang djru brơi rơbêh kơ 20.000 bôh sang anô̆ neh wa djuai ania ƀiă ƀun rin, djru hrŏ trun sang anô̆ ƀun rin amăng tơring čar. Ơi Hồ Văn Niên, Ding kơna Ping gah dêh čar, Khua git gai Ping gah tơring čar Gia Lai pơsit: Ngă tui bruă mă, bruă gơgrong hăng plơi pla, mơnuih hmâo neh wa đăo gơnang ƀơi Gia Lai hmâo ngă klă laih bruă mă mơng pô amăng pơsur plơi pla ngă tui bruă pơđĭ kyar bơwih ƀong - mơnuih mơnam, gum hrŏm djă pioh rơnuk rơnua hơđong ƀơi plơi pla.

“Bruă mă mơng mơnuih hmâo arăng đăo gơnang djru brơi tơlơi hơdip mơnuih ƀôn sang ƀơi hơdôm bôh plơi pla ăt kah hăng tơlơi rơnuk rơnua bruă kơđi čar, hơđong mơnuih mơnam ƀơi hơdôm anih anom plơi pla dưi djă pioh kơjăp hăng ngă tui. Dưi djă pioh gru grua bôh thâo mơng rim neh wa djuai ania ƀiă, yua anun gưl ping gah gong gai plơi pla mơng tơring glông hăng mơng tơring čar ƀing gơmơi lăng yôm biă hăng bruă mă mơng ƀing tha plơi, mơnuih hmâo arăng đăo gơnang”./.

VOV Tây Nguyên/Siu H’ Prăk pơblang

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC