Bơnư̆ prong Ayun Hă, ba tơlơi hơdip brơi kual lŏn khăng khăi pơđiă hang
Thứ hai, 07:19, 28/04/2025 Hoàng Qui/Nay Jek pơblang Hoàng Qui/Nay Jek pơblang
VOV4.Jarai-Amăng hmua dơnao lăng hlơ hlĭ hla pơdai mơtah mơda ƀơi kual Ngŏ dơnung tơring čar Gia Lai, bơyan hơpuă yuă pơdai puih phang hlăk tơsă kơñĭ truh laih, ba tơlơi mơak, trơi pơđao kơ hơdôm rơbâo sang anŏ mơnuih ƀôn sang. Mơ̆ng sa boh kual lŏn khăng khăi, bơyan pơđiă kơtang čơđang lŏn hlâo adih, yua hơmâo hnoh ia rô glăi mơ̆ng bơnư̆ prong pơkong ia Ayun Hă, phun pơdai, dưi jing, tơlơi hơdip mơnong mơnuă rŭ đĭ kah hăng sa tơlơi mơsih mơyang. Lu sang anŏ ngă hmua thâo ngă hmua dơnao prong, rah pơtem hơdră phrâo tui rơnuk anai, rim thun yuă pơdai pơhrui glăi hơdôm hơpluh tơn, ngă hơđong tơlơi hơdip mơda, rông ană bă sang anŏ hrăm hră pơar truh kih.

Ơi Rmah Dmeo, sa čô mơnuih ngă hmua plơi Rƀai, să Ia Piar, tơring glông Phú Thiện, tơring čar Gia Lai hlăk yuă pơdai bơyan puih phang. Hrŏm hăng sang anŏ mơnuih ƀôn sang amăng plơi, gơñu ngă hmua dơnao prong, hmua na rơhaih, anun pơdai sang anŏ Rmah Dmeo ăt kah hăng lu sang anŏ pơkŏn mơ̆n yuă hơmâo 8 tơn lơ̆m 1 hektar. Ñu lăi, pơdai ră anai ngă hmua gêh găl yơh, yua hơmâo hnoh ia rô mơ̆ng bơnư̆ prong, ia ƀu thu ôh mơ̆ng Ayun Hă adih rô trun. Hrŏm hăng anun, mơnuih ƀôn sang thâo ba yua boh thâo ia rơgơi, rah pơtem pơjeh pơdai hiam, boh jor, mă bruă hăng rơdêh kai, măi mok djru pran, kai lŏn, čuar hmua, truh pla pơdai hăng hơpuă yuă hai:

"Tơ tă anai ngă hmua gêh găl biă mă, ƀu tơnap hrup hlâo ôh, ia pruih rô truh pơ hmua, ană plơi pla mă bruă hăng măi mok soh. Čăng rơmang mơnuih ƀôn sang gir run mă bruă, hrăm tui, rah pơtem pơjeh pơdai phrâo boh lu. Hlâo adih ană plơi pla ngă hmua pơdai sa bơyan đôč, samơ̆ ră anai thâo ngă hmua pơdai dua bơyan laih”.

Mơ̆ng Phú Thọ adih nao hơdip mơda mă bruă ƀơi plơi Đoàn Kết, să Ayun Hă, tơring glông Phú Thiện giăm 30 thun hăng anai, ơi Nguyễn Văn Việt Nam thâo mưn rơđah tơlơi pơblih phrâo mơ̆ Ayun Hă djru kơ kual lŏn krô krañ, khăng khăi. Lŏn rơ-un kual anai rơpih đôč, ƀu thâo pla pơtem phun pla hmua pơdai ôh. Hơdôm thun blung a phrâo rai dŏ, sang anŏ gơñu ngă hmua tơjŭ pơdai sa bơyan đôč, amăng bơyan hơjan, bơyan không lĕ lui soh sel, lŏn khăng čơđang tơrơhư̆. Samơ̆ mơ̆ng thun 2002, lơ̆m ring bruă Ayun Hă dưi giong, ba yua, ia hơmâo laih, ngă hmua gêh găl lu yơh, amăng kual lŏn čor čơđang hlâo adih, ră anai jing hmua na, dơnao tơbung prong. Laih anun mơ̆ng anun mơ̆n, hăng 2 hektar hmua dơnao sang anŏ ơi Việt yuă hơmâo hơdôm hơpluh tơn rim thun. Kơnong kơ bơyan puih phang thun 2024-2025, ñu pơhrui glăi 35 tơn pơdai, tơlơi bơwih ƀong huă djop laih yơh.

“Dơ̆ng mơ̆ng bơnư̆ Ayun Hă, hơmâo ia rô glăi pơ hmua dơnao mơnuih ƀôn sang pơđĭ kyar tui tơlơi hơdip mơda, ngă hmua rah pơtem pơdai, hơđong bơwih ƀong huă, pơkra pơjing rai gơnam tam, mơnuih ƀôn sang hơmâo prăk pơhrui glăi kơ sang anŏm blơi prăp gơnam yua, pơkra sang dŏ, brơi ană bă hrăm hră pơar djop”.

Dơnao Ayun Hă hơmâo jơlah ia prong 37 km karê, rơnoh ia pơdong amăng bơnư̆ dơnao truh 253 klăk met khô̆i, pruih djop brơi kơ 13.500 ha hmua pơdai hăng ba ia yua kơ hơdôm hơpluh rơbâo sang anŏ. Mă phun pơdai anun yơh ngă anŏ kơnang, mơnuih ƀôn sang pơ kual gah Ngŏ Dơnung tơring čar Gia Lai hlăk pơblih ngă hmua pơgang anŏ mơtah mơda, ayuh hyiăng, akŏ pơjing kual pla tơbâo, pla boh čroh, čem rông hlô mơnong, rông rơmô....Ba yua rơdêh kai, măi mok ngă hmua, ngă tui boh thâo ia rơgơi, djru mơnuih ƀôn sang thâo hluh laih anun ngă bruă pơđĭ tui rơnoh đang hmua pla pơjing. Ơi Phạm Văn Lượng, Kơ-iăng khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring glông Phú Thiện, lăi pơtong Bơnư̆ prong Ayun Hă djru hrŏm ngă pơblih tơlơi hơdip mơda pơ kual anai:

"Yap mơ̆ng hrơi hơmâo ring bruă bơnư̆ pơkong ia Ayun Hă mơnuih ƀôn sang pơblih lu biă mă hơdră ngă hmua pla pơjing, yua kơnang kơ ia hơjan ƀu hơđong ôh laih anun pơblih tui pơjeh phun pla tui hơnơ̆ng pla sa mơta, djru pơblih tơlơi pơmin, hơdră mă bruă kiăng pơjing rai lu hơbô̆ ngă hmua ba glăi boh tơhna bơwih ƀong huă tŭ yua lu. Ring bruă bơnư̆ pơkong ia Ayun Hă ăt djru mơnuih ngă hmua prăp lui ia pruih gêh găl, ngă hmua anăp nao hơdră hơđong kơjăp, pơhrui glăi lu hloh, bơwih ƀong huă pơblih phrâo gum hrŏm lui rơmŏn kŏn rin hơđong kơjăp”.

Bơnư̆ Ayun Hă ƀu kơnong pruih ngă rơ-ơ̆ amăng kual pla tơbâo, kual ngă hmua pơdai hăng đang boh čroh ƀơi kual Ngŏ Dơnung tơring čar Gia Lai đôč ôh, dŏ djru ba kual anai hơmâo anah phrâo pơ anăn gơnam sĭ mơdrô. Kah hăng anăn “Braih Phú Thiện”, ră anai, ƀuh ƀô̆ pơ anih sĭ mơdrô amăng dêh čar ta dưi hơmâo mơnuih ƀôn sang blơi braih bơni biă mă asơi huă ƀâo phu, jơman. Anăn gơnam sĭ mơdrô Yến Sào ƀơi kual plung dơnung anai ăt hơmâo čih anăn sĭ mơdrô hơmâo anăn tong ten laih. Ơi Rahlan Chung, Khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring čar Gia Lai brơi thâo, tơring čar hơmâo rơkâo pơkra glăi ring bruă bơnư̆ pơkong ia anai, bơih brơi kơ akŏ bruă mơ̆ng tơring čar brơi pok prong hmua dơnao rah pơtem pơdai, ba yua măi mok, rơdêh kai hmua:

“Tơring čar lăng anai lĕ ring bruă ba glăi boh tơhnal tŭ yua prong biă mă kơ mơnuih ƀôn sang. Tơring čar ăt hlăk rơkâo Ding jum Ngă hmua hăng Ayuh hyiăng pơđĭ tui bơnư̆ ia anai kiăng djop ia bruih kơ hmua pơdai hlâo kual lŏn kơdư ƀiă, ƀu hơmâo ia, ia ƀu dưi rô truh, sit pơđĭ tui bơnư̆ anai, ia amra lu hloh, bơwih brơi djop ia pruih kơ abih bang đang hmua mơ̆ng anai pơ klôn adih aka ƀu hơmâo ia rô nao truh”.

Bơnư̆ prong Ayun Hă ƀu kơnong ba glăi ia pruih djop kơ hmua đang kơƀah ia mơ̆ng hlâo đôč ôh, dŏ ba glăi tơlơi hơdip mơda trơi pơđao yâo mơak hloh kơ hơdôm rơbâo sang anŏ mơnuih ƀôn sang. Hơdôm kual ngă hmua pla pơdai mơtah mơda, hơdôm blah đang blôk pơprong hñơ hnơr  kơ phun čroh, laih anun ƀu tơlơi puăi tlao mơak pran jua mơ̆ng mơnuih ƀôn sang ƀuh tơlơi pơblih phrâo hling hlang amăng kual lŏn anai. Kơñ pơgi hăng akŏ bruă pok pơhư prong, pơđĭ tui bơnư̆ pơkong ia Ayun Hă, amra hơmâo tơlơi čang rơmang ƀuăn lui pơ anăp, kah hăng pran kơtang pioh pơtrut bruă ngă hmua pơđĭ kyar hơđong kơjăp, laih dơ̆ng pơjing rai atur ngă pơdrong sah hing ang kơ kual Ngŏ Dơnung tơring čar Gia Lai.

 

 

Hoàng Qui/Nay Jek pơblang

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

Klêi mtă mtăn kơ jih jang
Ŏ buôi krô
29/07/2024
Tơgŭm ƀô đô̆i tơblăh ayăt
13/07/2024
Việt Nam ngời sáng tương lai
11/07/2024