Ră anai, bruă blơi gơnam hăng ba yua măi telephôn rơgơi smartphone pơčrang gru kơnăl QR pioh tla prăk ƀudah mơ-it prăk tui mrô hơmâo ba yua lu laih ƀơi djop sang sĭ mơdrô, sang čơ mlia ƀơi Ƀuôn Ma Thuôt. Yă Đinh Thị Thanh 60 thun dŏ ƀơi phường Tự An lăi, hơdôm thun hlâo sit nao sa čơ mlia ƀudah siêu thị blơi gơnam hă, khom prăp lui prăk mơta pioh tla kơ arăng sit blơi gơnam. Samơ̆ giăm 2 thun hăng anai, bruă mă  sĭ mơdrô, blơi gơnam huăi mă yua prăk mơta dơ̆ng tah, pơhrua nao kơ anun lĕ kơnong pơčrang mă gru kơnăl QR ƀudah mơ-it prăk hăng mrô, mơ̆ng măi telephone rơgơi dưi yơh. Ñu lăi tla prăk, blơi gơnam kah hăng anai gêh găl biă mă:

“Kâo ƀong prăk lơtret pơdơi abih thun bruă mơ̆ng hlâo truh ră anai mă prăk arăng mơ-it amăng mrô djă pioh soh, hlâo adih sit nao sang čơ mlia ƀudah nao pơ siêu thị, kơnang kơ ană tơcô nao mă prăk pơ măi prăk ATM. Samơ̆ ră anai blơi gơnam hơgĕt pơ sang čơ mlia ƀudah siêu thị lêng kơ pơčrang gru QR soh, huăi tơguan nao suăi mă prăk pơ ATM dơ̆ng tah. Kâo nao pơ sang čơ Phan Chu Trinh, Tân An, ƀudah sang čơ prong plơi prong Ƀuôn Ma Thuôt hai, abih bang ƀing sĭ mơdrô añăm pơtam, añăm mơnong, akan hơdang, sĭ bơnga, boh troh truh pơ sĭ eng ao hai lêng kơ pơčang gru QR soh, giong anun in hră rơnoh prăk ƀudah pơthâo glăi amăng măi telephôn rơgơi kiăng pô blơi thâo. Kaoa ƀuh tui anun gêh găl biă mă, huăi rơbêh, kơƀah ƀudah soh glăi ôh”.

Yă Nguyễn Thị Liên, tơdơi kơ 20 thun sĭ bơnga ƀơi sang čơ Tân An, plơi prong Ƀuôn Ma Thuôt brơi thâo, ñu hrăm tui hơdră arăng tla prăk amăng điện tử kiăng huăi djă prăk mơta, tơña kơ ƀing sĭ mơdrô jum dar anun. Bruă tla prăk hăng mrô pơsir lu tơlơi, ngă gêh găl kơ mơnuih ƀôn sang sĭ mơdrô :

“Sĭ mơdrô arăng blơi gơnam tam prăk rơbêh, pơblih nao rai, tơnap biă mă, rơngiă mông. Ƀơi anŏ tuai blơi gơnam 20 rơbâo, 30 rơbâo prăk đôč samơ̆ brơi kơ ta prăk mơta hla 500 rơbâo, ta ƀu hơmâo prăk či pơglăi ôh, khom đuăi hyu pơblih hăng arăng, tơnap tap biă mă. Ră anai, tla hăng gru kơnăl QR amuñ biă mă. Kâo čang rơmang bruă tla prăk amăng điện tử pơčrang gru QR pok pơhai lu hloh, truh djop ană plơi pla kiăng amuñ hloh sĭ mơdrô, blơi gơnam. Hlâo adih prăk rơbêh pơglăi ƀơi anŏ soh glăi, tơdah pơčrang hăng gru QR lĕ huăi soh glăi ôh laih anun amuñ hloh kơ jao prăk mơta”.

Tui hăng Sang bruă prăk kơnuk kơna Việt Nam sang bruă čơƀeng ƀơi tơring čar Dak Lak lăi, tơdơi kơ 2 thun pok pơhai ngă tui Kơčăo bruă pơđĭ kyar tla prăk hăng điện tử ƀu mă yua prăk mơta ôh ƀơi Việt Nam mơ̆ng thun 2021-2025, truh ră anai, djop sang bruă prăk ƀơi Dak Lak hơmâo pok brơi 2.600.000 mrô pô prăk. Rơnoh pơđĭ kyar arăng yua prăk tla amăng hơdră yua telephôn rơgơi mơ̆ng 50-80% sa thun; mrô mơnuih ƀôn sang, anom bruă mă yua prăk tla hăng plăng điện tử truh 40%. Gah bruă ia jrao, pơtô hrăm ăt hơmâo ha mơkrah mrô mơnuih, sang bruă tla prăk tui jơlan điện tử, tla prăk đih pơ sang ia jrao, prăk apah hrăm hră ƀu yua prăk mơta dơ̆ng tah.

Yă Phùng Thị Thơm-Kơ-iăng Khua anom bruă boh thâo ia rơgơi tơlơi pơhing, Gơnong bruă Tơlơi pơhing hăng pôr pơhing Dak Lak lăi, đơ đam tơring čar hơmâo akŏ pơjing 1.426 grup wai lăng boh thâo ia rơgơi tơlơi pơhing amăng plơi pla, hăng 9.278 ding kơna. Djop grup anai djru kơ bruă pơblih yua mrô, dưm truă boh thâo ia rơgơi anăn pơsit amăng điện tử anăn VneID; pơtô brơi sang anŏ mơnuih ƀôn sang sĭ mơdrô, mơnuih ƀôn sang mă yua čih anăn tla prăk huăi yua prăk mơta; pơtô brơi pơjing mrô pơmut prăk hăng mơ-it hră pơar ƀơi anih ngă bruă mơ̆ng ataih, mơ-it amăng plang internet....Yă Thơm lăi:

“Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring čar hơmâo akŏ pơjing lu grup mă bruă djru ană plơi pla mơ̆ng tơring čar truh pơ tơring glông, să hăng plơi pla amăng plơi prong hai. Thun 2024, Gơnong bruă pok pơhai pơtô brơi djop să, phường ƀơi grup ngă bruă boh thâo ia rơgơi anai djru kiăng ngă bruă ba glăi boh tŭ yua lu hloh, pơtô brơi djop mơnuih ba yua boh thâo mrô tla prăk blơi gơnam huăi brơi prăk mơta ôh”.