Amai Phạm Thị Phương Đông - ngă kế toán (jŭ yap prăk kăk) sang hră gưl sa Y Ngông, plơi prong Buôn Hồ (tơring čar Dak Lăk) 5 thun anai laih hơdip hrŏm hăng tơlơi ruă boh ƀleh. Ƀrô ngă bruă pơ sang hră, ƀrô nao pơjrao boh ƀleh, hlong hơdjă drah amăng drơi arăng juăt iâu chạy thận pơ Sang ia jrao plơi prong Buôn Hồ, ñu yơh pô mă bruă phun mơtăm, lơ̆m rơkơi ñu nao ngă hmua, nao mă bruă pơ ataih. Hơmâo mă hră pơkom prăk nua 5 klăk mơ̆ng jơlan hơdră “Tơmut mơnek mah”, amai Đông ol kơdol pran jua:“Hră pơkom prăk tơmut mơnek mah anai djru kâo lu biă, kâo hơmâo prăk či blơi ia jrao, bơni biă mă. Yua hnun mơn kâo mơ̆ng plai ƀiă tơnap, gir hơdip hrŏm tơlơi ruă”.

Tơlơi ră ruai mơ̆ng sang anŏ mơnuih ping gah Y Klơn Niê ƀơi ƀuôn H’Né, să Ea Yông, ăt jing tơlơi pơsit brơi boh tŭ yua mơ̆ng jơlan hơdră “Hră pơkom prăk Tơmut mơnek mah”. Hăng dua čô ană anet glăk hrăm hră, rơkơi bơnai ñu hơmâo 2 ar hmua hăng sa blah đang kơphê đôč. tơnap tap đơi anun jing ayong Y Klơn nao mă bruă ataih, bơ amai H’Puê Niê - bơnai ñu ngă kông ñơn ataih mơ̆ng sang 10km. Thun 2024, sang anŏ ñu hơmâo Ping gah plơi prong Buôn Hồ brơi hră pơkom prăk 12 klăk. Mơ̆ng mrô prăk anai, amai H’Puê blơi 4 drơi un, tơdơi kơ 4 blan rông, ñu sĭ hơmâo 24 klăk prăk. Yua hnun, sang anŏ ñu hơmâo prăk rông thim dong, hơđong tơlơi hơdip ƀiă:“Kâo bơni kơ ƀing adơi ayong hơmâo djru kâo rông un. Phun ñu lĕ Ping gah plơi prong brơi kơ kâo hră pơkom prăk “Tơmut mơnek mah” hăng 12 klăk kiăng sang anŏ gơmơi blơi un rông. Bruă rông un lăp djơ̆ biă hăng sang anŏ gơmơi. Tơdơi anai, sang anŏ gơmơi amra pơđĭ kyar bruă rông un kiăng tơlơi hơdip hơđong hloh”.

Gah tlôn hơdôm pok hră pơkom prăk anai lĕ tơlơi gum djru kret kroai samơ̆ hơđong kjăp mơ̆ng rim čô khua, mơnuih ping gah. Amai Nguyễn Thị Trúc glăk mă bruă ƀơi Anom pơtô bruă Ping gah hăng Pơtô ba mơnuih ƀôn sang Ping gah plơi prong Buôn Hồ brơi thâo, rim čô mơnuih amăng anom bruă lêng kơ pơkom prăk, lơ̆m hơmâo 5 klăk, 3 klăk ƀudah hơdôm rơtuh rơbâo tŭ mơn, tui hluai kơ hơmâo, djru ba mơnuih tơnap tap:“Kâo lăng jơlan hơdră anai klă biă mă, thâo pap kơ tơdruă. Amăng mông ngă gơmơi pơgôp prăk, mah aset samơ̆ yôm biă hăng ƀing tơnap tap, mơ̆ng jơlan hơdră anai mơn, mơnuih ping gah tơnap tap dưi bơwih ƀong, huăi rin rơpa, hrưn đĭ pơplih phrâo tơlơi hơdip”.

Ơi Nguyễn Văn Út - Khua anom pơtô bruă Ping gah hăng Pơtô ba mơnuih ƀôn sang Ping gah plơi prong Buôn Hồ, tơring čar Dak Lăk brơi thâo, hơbô̆ bruă “Prăk pơkom Tơmut mơnek mah” hơmâo pơphun ngă mơ̆ng thun 2023, hăng pran jua hrăm hăng hla tui tơlơi Wa Hồ pơtô, hơdip thâo pơkrem, thâo djru tơdruă. Ƀing khua, mơnuih ping gah gum djru prăk, djru ba mơnuih ping gah tơnap, biă ñu lĕ mơnuih ping gah djuai ƀiă, hơdip pơ kual ataih asuek. Ơi Nguyễn Văn Út lăi:“Tơlơi yôm amăng bruă jao prăk pơkom lĕ hơmâo 3 boh plơi, anun lĕ ƀuôn Tring 1,2,3 phường An Lạc, pơ anun, ăt hơmâo mơn mơnuih ping gah djuai ania ƀiă tơnap tap, samơ̆ gơñu ƀu mă ôh hră pơkom prăk anai, gơñu kiăng brơi kơ pô pơkŏn pơ să tơnap hloh dong. Mơ̆ng bruă hrăm hăng hla tui tơlơi Wa Hồ pơtô, hăng pran jua thâo khăp mơ̆ng mơnuih ping gah, thâo gum djru nao rai jing bang hyu, ngă hmư̆ hing amăng abih bang ping gah plơi prong”.

Tơdơi kơ 2 thun pơphun ngă, đơ đam plơi prong Buôn Hồ hơmâo brơi 175 pok hră pơkom prăk Tơmut mơnek mah, hăng mrô prăk 769 klăk. Hơdôm pok hră pơkom prăk anai djru ba mơnuih ping gah ngă hmua pla pơjing, blơi anah djuai phun pla, pơjrao tơlơi ruă hăng hơđong tơlơi hơdip. Rim pok hră pơkom prăk ƀu kơnong ba glăi prăk đôč ôh mơ̆ ăt pơtrut pơsur pran jua, kiăng hrưn đĭ amăng tơlơi hơdip. Yă H’Ƀlă Mlô, Kơ-iăng khua ping gah plơi prong Buôn Hồ, tơring čar Dak Lăk brơi thâo:“Hơbô̆ bruă anai bang hyu pơ ƀing dưi mă prăk djru wơ̆t hăng khul grup ping gah, mơnuih ping gah amăng bruă hrăm hăng hla tui tơlơi pơmin pran jua Hồ Chí Minh. Tơdơi kơ dăp glăi anom bruă kơnuk kơna, hơdôm tơlơi hơmâo Khul khua apăn bruă Ping gah plơi prong ngă klă laih amăng hrơi blan rơgao amra hơmâo să phường ngă tui klă hloh, ngă hiư̆m pă kiăng hơbô̆ bruă anun truh tơngan mơnuih ping gah ƀun rin”.

Rim pok hră pơkom prăk tơmut mơnek mah jing sa tơlơi pơsit brơi kơ pran jua gum pơgôp, thâo gum djru tơdruă hăng gơgrong bruă mơ̆ng ƀing khua, mơnuih ping gah plơi prong Buôn Hồ, tơring čar Dak Lăk. Ƀu kơnong djru kơ prăk kăk, hơbô̆ bruă anai ngă râu mơdưh pran jua hrưn đĭ găn rơgao tơnap tap mơ̆ng rim čô mơnuih ping gah. Mơ̆ng hơdôm bruă ngă sit nik hăng thâo pap anun, tơlơi pơmin pran jua, tơlơi dŏ dong ƀong huă mơ̆ng Hồ Chí Minh hơmâo bang hyu kơtang biă, jing tơlơi črâo brơi djơ̆ amăng bruă mă, djru akŏ pơdong Ping gah jai hrơi mă bruă tơpă, kjăp kơtang mơ̆ng plơi pla mơtăm./.