3 thun hlâo anun, bruă sĭ mơdrô lŏn mơnai, sang dŏ ƀuh dik dak, dua rơkơi bơnai ayong Nguyễn Xuân Nguyên, phường Tân Lợi, plơi prong Buôn Ma Thuột juăt pơhrui glăi hơmâo hmăi mơng bruă sĭ lŏn mơnai, sang dŏ. Amăng thun blan đĭ nua, đa hơmâo blan dua rơkơi bơnai ñu pơhrui glăi hơdôm klai prăk yua kơ bruă blơi hăng sĭ glăi lŏn kual jum dar. Čang rơmang amra tŏ tui pơhrui glăi lu, ñu čan prăk mơnuih amăng sang anŏ, gơgrong hăng lŏn sang, rơdêh ôtô…kiăng kơ čang prăk pơhrua dong hơdôm klai kiăng kơ blơi lŏn. Samơ̆ dong mơng rơnuč thun 2022, nua lŏn mơnai trun kơtang, hơdôm blah lŏn ayong Nguyên blơi tơnap sĭ. Rơbêh ha thun laih rơgao sang anŏ ñu khŏm gir tla hnưh yơh.

“Ră anai dua rơkơi bơnai gơmơi ngă hơdôm hơƀơi lêng kơ pioh tla kmlai soh, rơbêh 45 klăk prăk ha blan, glêh tơnap biă mă. Ƀing gơmơi ĕp djop jơlan kiăng kơ sĭ rơgêh ƀiă samơ̆ ăt aka ƀu dưi lơi. Nua sĭ trun mơng 30-40% pơhmu hăng hrơi blơi mơ̆ ƀu hơmâo mơnuih blơi lơi. Tơdah thun blan đĭ nua, hơdôm blah lŏn anai sĭ amra hơmâo mơnuih blơi mơtăm. Ăt aka ƀu thâo lơi truh hơbin lŏn mơnai kah mơng pot glăi nua tui hơđăp, kah mơng dưi sĭ tla hnưh, tui anai glêh glar biă mă”.

Ayong Huỳnh Thanh Tâm, mơnuih sui thun hyu sĭ mlia lŏn mơnai, sang dŏ ƀơi plơi prong Buôn Ma Thuột brơi thâo, amăng thun blan lŏn đĭ nua rơnuč thun 2021 truh tong krah thun 2022, rĭm blan ñu črâo brơi lŏn sĭ hăng blơi mơng 10-12 blah, pơhrui hơdôm rơtuh prăk. Samơ̆, mơng rơnuč thun 2022 truh ră anai, rĭm blan sĭ kơnong hơdôm blah đôč, hrŏ trun mơng 80-90%, prăk pơhrui mơng sĭ lŏn mơnam ăt hrŏ trun mơn. Ayong Tâm brơi thâo:

“Ră anai mơnuih blơi lŏn mơnai hrŏ trun lu biă mă, rĭm blan kâo kơnong dưi sĭ mơng 2-3 blah lŏn ƀudah hơdôm blan kơnong sa blah đôč. Kâo ăt dưi sĭ mơdrô ăt dŏ tơpă mơn yua kâo hơmâo mơnuih blơi phara, mơ̆ lu mơnuih ƀu dưi sĭ ôh. Lŏn mơnai ƀơi anai juăt sĭ lơm hơmâo nua 1 klai sa blah, ră anai nua hrŏ trun dŏ giăm 600 klăk ƀudah đa hơmâo anih trun kơtang ƀiă dong. Tui tơlơi sit nik ră anai lŏn mơnai trun nua kơtang hloh, hăng him lăng amra dŏ tơguăn 2 thun dong kah mơng dưi pot glăi tui hơđăp, ră anai gap dŏ gơgrong ngă đôč”.

Ƀu djơ̆ ƀing tuh pơ alin aset hăng lŏn mơnai jum dar plơi pla truh kơtang, mơ̆ hơdôm akŏ bruă man pơkra sang dŏ amăng Buôn Ma Thuột ăt hnun mơn. Tui ơi Ngô Đình Vạn - Khua kông ti sĭ mơdrô lŏn mơnai, sang dŏ Lộc Sơn Hà hăng SkyVi, kông ti sĭ mơdrô lŏn mơnai, sang dŏ hơmâo nua ƀơi hơdôm ring bruă plơi prong kơphê, Eco City hăng kual pơdong sang dŏ Ân Phú…kông ti hơmâo pơhrŏ trun mơnuih mă bruă truh 75% yua giăm anai bruă bơwih ƀong bưp tơnap tap. Mơng giăm 100 čô, pơhrui glăi rơbêh 90 klai prăk rĭm thun, ră anai dŏ aka ƀu truh 20 čô, pơhrui thun 2023 pơ yŭ 20 klai prăk. Ơi Vạn čang rơmang tơlơi anai amra hơkrŭ glăi amăng thun 2024, lơm mơnuih ƀôn sang amăng tơring čar pơhrui gơnam đang hmua hơmâo hăng kmlai hrŏ trun.

“Rơbêh giăm 1 thun hlâo anun mơnuih ƀôn sang ba prăk mơ-it amăng sang bruă prăk lu biă mă yua kmlai lu mơng 8-11%, samơ̆ ră anai dŏ kơnong mơng 4-5% hăng lu mơnuih nao ruk glăi. Yua anun, ƀing gơñu ruk glăi kiăng ngă hơget, tui kâo pơmĭn ƀing gơñu amra pot glăi blơi lŏn mơnai, yua kơ nua lŏn glăk trun, anai lăp djơ̆ kiăng blơi pioh lui. Laih dong, bơwih ƀong huă ƀơi Dak Lak glăk pơđĭ kyar klă, jơlan rơdêh đuăi hmar, logistic glăk man pơkra, ngă gêh gal kiăng pơđĭ kyar hăng lŏn mơnai, sang dŏ amra kiăo tui hăng hơmâo lu mơnuih đing nao. Aka ƀu lăi nao, nua sầu riêng, kơphê đĭ kơtang hăng lu mơnuih glăk hrưn đĭ pơdrong, lơm lu mơnuih djă prăk ƀing gơñu amra nao blơi lŏn”.

Thun 2023-2024, pơhrui mơng boh troh hăng hơdôm pla sui thun amăng tơring čar Dak Lak, hơmâo sầu riêng, kơphê, tiu đĭ ha mơkrah truh pơ dua wŏt pơhmu hăng thun 2022, hăng rơnoh pơhrui him lăng rơbêh 15.000 klai prăk. Hrŏm hăng anun lĕ kmlai sang bruă prăk glăk hŏ trun kơtang, hơdôm anom bruă tuh pơ alin blơi lŏn mơnai, sang dŏ čang rơmang nao hơdôm tơlơi pơplih phrâo. Samơ̆, tui tơlơi sit nik, Dak Lak ăt lĕ tơring čar dŏ rin. Hăng tơlơi kiăng laih dong tơlơi dưi amăng tơring čar, amra tơnap kiăng pơtrut đĭ nua lŏn mơnai, yua kơ hlâo anun arăng blơi pioh lui hloh đơi./.