Amai Pi Năng Thị R En, ƀơi să Khánh Trung, tơring glông Khánh Vĩnh jing pơsit rơđah amăng tơlơi ră ruai pơklaih ƀun rin kual mơnuih ƀôn sang djuai ƀiă ƀơi tơring čar Khánh Hòa. Sang anŏ ñu hlâo adih hơdip amăng sang tơ̆i, sang yik yuk, hơjan prong nao kơđap pơkŏn yơh. Yua hơmâo hơdră djru man pơdong sang dŏ kjăp, amai R En ră anai hơmâo anih dŏ rơnuk rơnua laih:“Hơmâo Kơnuk kơna djru man pơdong sang dŏ kjăp, huăi hơmâo hơjan ƀlĕ hơjan kơsăi dong tah. Sang anŏ huăi nao kơđap pơ sang amĭ dong tah. Sang anŏ kâo ăt čan thim prăk či ngă sang juă glai. Hơmâo tŭ mă jơlan hơdră Kơnuk kơna djru bơwih ƀong, gơmơi gir rông hlô mơnŏng, pơkra gơnam, tơdơi anai hơmâo tơlơi hơdip hơđong hloh. Kâo hơmâo rông mơ̆ng 2 drơi rơmô jing 10 drơi”.

Tơring čar Khánh Hòa hơmâo rơbêh 82.000 čô mơnuih djuai ƀiă, lu biă ñu lĕ djuai ania Raglai, pơƀut ƀơi 2 boh tơring glông Khánh Sơn hăng Khánh Vĩnh. 4 thun rơgao, Jơnum min pơ ala mơnuih ƀôn sang tơring čar Khánh Hòa hơmâo 15 tơlơi pơtrun; Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring čar pơtrun 33 tơlơi, 10 akŏ bruă hăng lu hră pơ-ar git gai črâo bruă, pok pơhai ngă jơlan hơdră pioh kơ mơnuih ƀôn sang djuai ƀiă. Amăng anun, tơring čar hơmâo tơlơi pơtrun phara hơjăn brơi hơdôm boh tơring mă yua prăk kăk hăng gơnam yua djơ̆ tơlơi phiăn pơkŏn dong či djru ba kơ 2 boh tơring čar Khánh Sơn, Khánh Vĩnh.

Amăng mông ngă bruă, tơring čar juăt hyu pel ĕp, wai lăng ƀơi hơdôm boh plơi pla kiăng tañ pơklaih brơi tơnap tap, pơtrut tañ bruă ngă jơlan hơdră. Rơwang thun 2021-2025, prăk ngă jơlan hơdră hơmâo rơbêh 790 klai prăk, amăng anun 85% prăk mơ̆ng gơnong dlông. Ră anai prăk pơhrui mơ̆ng mơnuih ƀôn sang djuai ƀiă đĭ dua wơ̆t pơhmu hăng thun 2020, hơmâo rơbêh 30 klăk prăk/sa čô/thun; mrô sang anŏ rin trun 7,2%/thun. Tơring čar lŏm lui rơbêh 1.130 boh sang tơ̆i phơ̆i; man pơdong, pơkra ming hơdôm rơtuh ring bruă kơ ană plơi pla.

Truh ră anai, 100% mrô să hơmâo jơlan ôtô nao truh pơ sang să, abih bang sang anŏ lêng kơ hơmâo apui lơtrik, ia yua hơdjă. Ơi Võ Nam Thắng, Khua gơnong bruă djuai ania hăng tơlơi đăo tơring čar Khánh Hoà brơi thâo, hơdră djru man pơdong sang dŏ phrâo hăng bơwih ƀong djru ba mơnuih ƀôn sang hơđong tơlơi hơdip, pơklaih ƀun rin hơđong:“Gơmơi brơi mơnuih ană plơi kơnang nao čuă lăng sang măi amăng hăng gah rơngiao tơring čar či pôr pơhing tañ hloh. Laih dong ngă hrŏm hăng Sang hră Kơđi čar tơring čar pơtô tơlơi djuai ƀiă kơ ƀing khua mua ƀơi 2 boh tơring glông Khánh Sơn hăng Khánh Vĩnh wơ̆t hăng hơdôm boh tơring, gơnong bruă pơkŏn dong. Gơmơi ăt pơtŏp bruă kơ ƀing khua kiăng gơñu thâo hluh rơđah hăng khut khăt hloh pok pơhai jơlan hơdră dêh čar pơtrun amăng plơi pla”.

Phrâo rơgao, 2 boh tơring glông čư̆ siăng Khánh Sơn hăng Khánh Vĩnh hơmâo Khua dêh čar tŭ yap tơbiă anăn ƀun rin laih. Tơlơi pơtrun mơ̆ng Ding jum kơđi čar mut amăng tơlơi hơdip mơda djru pơđĭ tui tơlơi pơmin, pơplih dlăm biă mă kơ tơlơi pơmin đĭ kyar mơ̆ng ană plơi kual čư̆ siăng. Mơ̆ng tơlơi pơmin tơguan, lu sang anŏ hrưn mă pô, pơplih djuai phun pla, pơđĭ kyar pơkra gơnam. Lu hơbô̆ bruă ngă hmua hơdjă, pơkra gơnam OCOP, pla gơnam VietGAP, rông pla gơnam kual prong, anom ngă ƀong hrŏm gru phrâo...glăk akŏ pơdong hăng pok prong tui.

Ơi Bùi Hoài Nam, Khua ping gah tơring glông Khánh Sơn brơi thâo: Truh ră anai hơdôm boh tơring kual mơnuih ƀôn sang djuai ƀiă hăng čư̆ siăng amăng tơring čar glăk akŏ pơjing kual ngă hmua pla sa djuai kah hăng kual pla sâu riêng ƀơi Khánh Hòa 2.900 ha.

"Tơring glông Khánh Sơn pơklaih ƀun rin samơ̆ hơdôm hơbô̆ bruă djru pơkra gơnam, pơđĭ kyar bơwih ƀong huă lêng kơ hơmâo lăng yôm tui jơlan bơwih ƀong hơđong kjăp. Tơring glông Khánh Sơn glăk pơplih mơ̆ng phun pla ƀu mơboh jing pla phun mơboh lu, hơmâo prăk lu. Gơmơi glăk anăp nao kiăng hơmâo mrô mơnuih djuai ƀiă pơdrong sah lu tui".

Pioh lu tơlơi hơmâo tuh pơ alin pơđĭ kyar bơwih ƀong huă - mơnuih mơnam kual mơnuih ƀôn sang djuai ƀiă hăng čư̆ siăng rơwang thun 2021-2025, tơring čar Khánh Hòa hơmâo akŏ pơjing kual čư̆ siăng đĭ kyar dưm kơnar, hơđong, hơmâo gru grua hiam. Hơdôm tơlơi djru ƀu kơnong djru kơ 2 boh tơring anai huăi rin rơpa đôč ôh mơ̆ ăt djru pơđĭ kyar sui thun, akŏ pơjing tơlơi gêh gal phrâo, djru đĭ kyar abih bang tơring čar Khánh Hòa truh thun 2030, anăp nao truh pơ thun 2045.

Ơi Nghiêm Xuân Thành, Khua ping gah tơring čar Khánh Hòa kiăng amăng thun blan pơ anăp, hơdôm boh tơring kiăng pơƀut ngă klă bruă tuh pơ alin boh thâo ia rơgơi, kiăng hơmâo tơlơi pơplih prong hloh:“Kiăng pơplih phrâo amăng bruă ngă hmua, mă yua boh thâo ia rơgơi, pơplih boh thâo mrô. Bruă anai kiăng gong gai khŏm ngă. Anai jing tuh pơ alin rơgơi, brơi kơ neh met wa gai wah, bơ djru brơi mơ̆ng ha čô tơnap biă kơ bruă anai. Tơlơi kiăng hơmâo lĕ pơđĭ tui nua amăng sa blan đang juăt ngă. Bruă pơkă hơnong, dưm dăp glăi khŏm klă, tơlơi răm rai khŏm kah pơpha mơn. Rơngiao kơ phun sâu riêng kiăng pla thim djuai phun pơkŏn dong, pơhlôm neh met wa hơmâo tơlơi hơdip hơđong”./.