VOV4.Jarai - Tơlơi ngă yang bah amăng jang plơi gah djuai ania Bơnông juăt pơ phun amăng rơnu] bơyan phang, ako# bơyan hơjan, hlâo kơ neh wa prăp lui ngă đang hmua.

 

Anai le\ phiăn ngă yang yôm phăn hăng [u dưi kơ[ah amăng sa thun, rơkâo brơi kơ hơjan klă pơ-iă hiam, sang ano# brơnôm, hlơi hlơi leng kơ suaih pral, bơyan pơdai jor kơtor lu hăng plơi pla dưi be\ hơdôm tơlơi [u phă pơ\ anăp.

 

{ơi yu\ anai, [ing ta hơduah e\p lăng kơ phiăn ngă yang bah amăng jang plơi mơng neh wa djuai ania Bơnông [ơi să Ea Huar, tơring glông {ôn Đôn, tơring ]ar Daklak, sa phiăn juăt [u dleh tơnap mơ\ yôm phăn klă hiam biă.

           

Amăng sa mơguah pơ phun ngă yang bah amăng jang plơi, m[s tum pơ[ut hrom hăng tha plơi prăp lui gơnam tam.

 

Hlô mơnong pioh pơ pu\ đ^ [ing yang rơbang dưi hmâo sang ano# prăp lui le\ braih, bơnga bôh troh, a`ăm mơnong hăng tơpai ]eh.

 

Biă `u khom hmâo [a` `ar yua kơ tơngan [ing đah kơmơi amăng sang ano# pơ pu\ kơ yang rơbang.

           

Tha plơi Che Uyên, [ôn Nà Sược, să Ea Huar, tơring glông {ôn Đôn, tơring ]ar Daklak, brơi thâo, bôh than mơng tơlơi ngă yang anai le\ rơkâo kơ plơi pla dưi be\ tơlơi ]ơl^ ]ơlom, hơdôm tơlơi [u phă.

 

Lom ngă yang ha bôh plơi amra gum go#p hrom blơi un, bơ\ tơpai hăng hơdôm gơnam tam pơkon le\ hơdôm bôh sang ano# prăp mă pô.

           

Tui hluai tơlơi dưi hmâo mơng hơdôm bôh sang ano# mơ\ gơnam tam ba nao ngă yang lu [u dah [ia\.

 

Rơngiao kơ anun, neh wa ăt prăp lui mơn gơnam tam mă yua [u dưi kơ[ah kah hăng apui hlin, dưi pơkra hăng sêng hni tơdơi kơ mă tơbiă ia hni. Kiăo tui anun le\ hre\ mrai kă tơngan.

 

Lom sa bôh sang ano# amra prăp lui hre\ kă tui anun hăng mrô mơnuih amăng sang ano# pô, kiăng tơdơi kơ ngă yang giong hơdôm hre\ mrai anai amra dưi kă [ơi tơngan mơng hrim ]ô mơnuih.

 

Lăi kơ tơlơi yôm phăn mơng bruă ngă yang amăng jang plơi, tha plơi Che Phiên, brơi thâo:

           

“Anai le\ tơlơi ngă yang hmâo dong mơng sui laih, dưi pơjing  kiăng  ]ang rơmang djop tơlơi klă hiam kơ plơi pla, yua anun `u dưi djă pioh găn rơgao hơdôm rơnuk.

 

Hmâo hơdôm phiăn juăt pơkon ta amra lui, samơ\ kơnong kơ tơlơi ngă yang bah măng jang plơi hă [u dưi lui ôh.

 

Amăng [ôn gơmơi akă hmâo thun hơpă lui tơlơi ngă yang anai ôh, thun hơpă leng kơ dưi pơ phun sôh, jing juăt laih.

 

Đưm hlâo lom do# hơd^p ơi yă ta pô ba ako# git gai bruă ngă yang plơi.

 

Tơdah djă pioh bruă ngă yang plơi `u amra ba glăi tơlơi klă hiam kơ plơi pla pô, kơ pin ia pô, kơ ană amon pô. Kâo rông rơmô, kơbao ăt amra [ơ [rư\ hrôh tui mơn pu\ `u”.

           

Gơnam ngă yang dưi hmâo hơdôm sang ano# tum pơ[ut [ơi ako# plơi, anih anom dưi ruah pioh pơ phun ngă yang.

 

{ơi anai, tha plơi pơdo\ng lui hlâo sa [e\ gong drai, sa bôh pra pioh dưm gơnam tam ngă yang.

 

Lom hơdôm bôh sang ano# amăng plơi nao tum jơnum, tha plơi amra ayu\p sa jua ki kơbao kah hăng lăi pơthâo tơlơi ngă yang plơi dưi pok phun.

 

Tha plơi amăng [rư\ dưm gơnam tam ngă yang [ơi pra, hăng pơ pơhun ngă yang.

           

Blung hlâo, tha plơi klai drah un hăng tơpai ]eh, laih anun kiă 3 ]ơđeh hơtai un, ]ut hring amăng sa gai hlă [ơi bah ]eh tơpai.

 

{ơ [ia\ asơi hmâo tom a`ăm mơnong ]oh săn, luh nao [ia\ drah un kiăng dưm jum dar tơngia ]eh tơpai.

 

Ană plơi ăt amăng [rư\ dưm gơnam ngă yang yua kơ sang ano# pô prăp lui mơng hlâo [ơi giăm anun.

 

Lom hơđong laih le\, tha plơi pơ phun phai yang:

           

“Ơ yang ia, yang ]ư\, yang dlai. Ơ bơngat jua ơi yă rơgao laih rong lon tơnah…

 

Rơkâo yang rơbang wai lăng plơi pla [ing gơmơi, djru brơi kơ djop mơnuih amăng plơi suaih pral, be\ tơlơi [u bưng truh, be\ tơlơi duam ruă.

 

Rơkâo brơi hơjan klă pơ-iă hiam, bơyan pơdai jor kơtor lu.

 

Rông rơmô kơbao, un mơnu\ hrôh bă war, djop kơ sang hơđong mơ-ak, ta#o yâu…”.

           

Djop mơnuih amra do\ng jum dar phun gong drai ngă yang. Tơdơi kơ anun, hrim ]ô mơnuih pơ ala kơ sang ano# amra dưi jak iâu đ^ mơ`um tơpai.

 

Gơ`u kơnong kơ mơ`um te\p ma đu], laih anun hling tơpai amăng hơdôm bôh get ia ba glăi.

 

Tơdơi kơ pơđut ]ra\n ngă yang mơng tha plơi hăng m[s [ơi bah măng jang plơi le\, djop mơnuih amra ba gơnam ngă yang glăi pơ\ sang, lăng kah hăng “gơnam yang brơi”.

 

Gơ`u ba tơpai hmâo klai drah un phrâo pơ pu\ kơ yang pik đ^ hăng dlông gai rơ`an [u dah [ơi bah amăng phun sang do#. Tơlơi anai kiăng pơkiăo đuăi, pơgăn hơdôm tơlơi [u bưng truh hăng sang ano# pô.

 

{ing prong thun hloh amra mă hre\ mrai phrâo ba glăi mơng ngă yang,  a`ru\ amăng tơpai klai hăng drah un, kă nao [ơi kuai tơngan hrim ]ô mơnuih, mơng prong truh kơ anet, hăng bôh yôm djop mơnuih leng kơ amra dưi hmâo yang rơbang pơgang ba.

 

Wa U Thuyn, [ơi să Ea Huar, tơring glông {ôn Đôn, tơring ]ar Daklak, ră ruai:

           

“Lom gum hrom ngă yang plơi, [ing gơmơi ăt hơduah yang tui mơn, đơ đam plơi gum hrom lu mơnuih.

 

Bruă djă pioh tơlơi ngă yang anai jing klă biă, yua kơ `u dưi dja\ pioh sui laih, yua anun ta khom djă pioh `u, truh rơnuk ană tơ]ô ta ăt khom djă pioh mơn.

 

Lom glăi mơng ngă yang [ing tha hloh amra kă mrai [ơi tơkuai tơngan [ing thun tha rơma tal dua amăng sang ano#, tơdơi kơ anun [ơ [rư\ kă brơi kơ hrim ]ô mơng prong truh kơ anet lui kơ abih mơnuih, anun le\ phiăn djuai ania Bơnông ta.

 

Bruă anai kiăng pơgang brơi kơ ta huăi hmâo tơlơi duam ruă hăng tơlơi [u phă truh. Hlơi hlơi leng kơ dưi suaih pral”.

           

Pơđut ]ra\n ngă yang [ơi hơdôm bôh sang ano#, djop mơnuih amra hơdai nao ]ra\n jơnum ngui, gum hrom [ong huă hơdôm mơnong [ong huă tơngan pô prap lui.

 

}ơđai muai [ong [a` `ar, [ong a`ăm mơnong hlô…, [ing pơ prong gum hrom mơ`um tơpai ]eh.

 

Amăng jua ]ing hơgor, [ing tơdăm dra, tha rơma ]ơđai muai gum hrom adôh suang.

 

Hơdôm tơlơi yun suang, hơdôm tơlơi adôh pơđưh nao rai sui truh kơ abih sa hrơi, truh kơ tơpai rơba, ia thu,  ara\ng măt, ]ơđai muai đih pit duaih [ơi giăm pur apui…

           

Wa H’ Camry Rya, Khoa [ôn Jang Pông, să Ea Huar, tơring glông {ôn Đôn, tơring ]ar Daklak, lăi kơ phiăn ngă yang mơng [ôn pô:

           

“Tui hăng phiăn juăt mơng djuai ania Bơnông [ơi anai hrim thun ăt pơ phun ngă yang bah amăng jang mơn. Tha plơi hăng khoa [ôn gơgrong pơ phun iâu pơthưr neh wa gum hrom hur har.

 

Hrim thun Jơnum min m[s să ăt djru hrom mơn gah gơnam tam ăt kah hăng pran jua.

 

Anai le\ phiăn juăt dưi djă pioh sui thun, `u  dưi pơ phun hrim thun kiăng pơsur pran jua neh wa mut hrom, hur har ngă đang hmua, bơwih [ong huă jai hrơi jai đ^ kyar hloh”.

Siu H’ Prăk: Pô ]ih hăng pôr