Tơlơi ngă yang dưm ]ơnang ia gah djuai ania Hơdang (Kontum)
Thứ bảy, 00:00, 19/08/2017

VOV4.Jarai - Tal rơnu] blan 8, ako# blan 9 hrim thun, djuai ania Hơdang Sêteng pơ\ tơring glông Tu Mrông (tơring ]ar Kontum) juăt pơ phun Ngă yang dưm ]ơnang ia.

 

Tơlơi pha ra amăng phiăn ngă yang [ơi anai tơdah [u hmâo anur pioh ngă yang thơ, lăng kah hăng tơlơi ngă yang [u hmâo bôh tu\ yua ôh.

 

Tơlơi ngă yang dưm ]ơnang ia jing bruă mă mut hrom djuai ania Hơdang Sêteng gum hrom rơnak pioh anih anom do#, ]ang rơmang ia phun hmâo lu ia, ană plơi dưi suaih pral, phun pla đang hmua klă hiam.

                       

Phiăn jak iâu tha plơi mơ`um tơpai

Tơlơi ngă yang dưm ]ơnang ia gah djuai ania Hơdang [ơi kual Tu Mrông juăt pơ phun amăng 3 hrơi. Hrơi tal sa, tha plơi hrom hăng neh wa hyu e\p ako# ia.

 

Lom [uh, tha plơi jao kơ pô đah rơkơi, tơdăm hlăk ai nao pơ\ dlai koh kram pơkra ]ơnang ia dưm [ơi ako# ia pioh tha plơi ngă yang rơkâo “Yang ia” brơi dưm ]ơnang ia glăi pơ\ plơi.

 

Pô thâo phiăn đưm A Bau, plơi Năng Lớn Ba, să Đak Sao, tơring glông Tu Mrông, tơring ]ar Kontum brơi thâo:

           

“Tui hăng phiăn juăt mơng neh wa djuai ania Hơdang, hlâo kơ truh blan pơ phun [ong huă mơ-ak asơi hle, neh wa [ơi anai juăt pơkra glăi ]ơnang ia kiăng hmâo ia yua.

 

Bruă pơkra glăi ]ơnang ia le\ yua kơ tha plơi pơsit, lăi pơthâo abih bang djop mơnuih nao hrom e\p ako# ia.

 

Tơdah [uh ia djơ\ le\ glăi lăi pơthâo kơ plơi, tơdơi kơ anun [ing đah rơkơi, [ing tơdăm gum pran hrom mơng pô koh kram, pơ-ô, djrao pơkra ]ơnang ia, pioh ia rô glăi pơ\ plơi”.

           

Phiăn jak iâu tha plơi mơ`um tơpai

Hrơi tal dua, đah kơmơi dưi hmâo tha plơi jao bruă rơmet agaih jơlan nao rai mơng plơi nao pơ\ anih hmâo ia, bơ\ đah rơkơi le\ hyu ruah koh mă pơ-ô, tô nao rai ngă ]ơnang ia pioh mă ia glăi pơ\ plơi. {ơi ia phun, gơ`u yua phun ale [u dah phun djrao ngă tơmeh dưm ]ơnang ia, gah yu\ klơi dơnao ia.

 

Sa dua ]ô tơdăm le\ nao pơ\ dlai e\p kyâu “Loăng pleăng” (sa djuai kram phun `u tơpă bruăh). Gơ`u koh phun `u dlông hăng hiam hloh amăng kual dlai anun ba glăi ngă gong drai (loăng kâng).

 

Phun gong drai dưi pơhro#p djop mơta bơnga, kuk kur, …, hăng pơdo\ng [ơi anih hơ]ih gah hlâo `u. Anai le\ tơdrông tô pioh [ing yang rơbang rai lăng pran jua tơpă sit mơng m[s. Ơi A Nghích, Khoa plơi Năng Lớn Ba, brơi thâo:

           

“Bôh yôm mơng ngă yang dưm ]ơnang ia le\ ]ang rơmang yang rơbang djru kơ plơi pla hmâo lu pơdai kơtor, djop sang ano# leng kơ hmâo asơi huă, sum ao ]ut.

 

Dua le\, rơkâo kơ plơi rơnuk rơnoa,  hmâo tơlơi suaih pral, hmâo lu  ia kiăng yua kơ tơlơi hơd^p hrim hrơi.

 

Neh wa [ing gơmơi ]ang rơmang hmâo lu ia pioh pơđoh kơ hmua pơdai, pruih kơ đang kơtor, phun pla pơkon…”

           

{ing tơdăm djuai ania Hơdang atông ]ing adôh suang

Hrơi tal 3 le\ hrơi ngă yang sit nik mơng ngă yang dưm ]ơnang ia. Abih bang neh wa amăng plơi tum pơ[u\t lu [ơi sang rông.

 

Tha plơi pơtă pơtăn, pơ pha bruă mă kơ djop mơnuih. Tơdơi kơ anun, kơnong kơ đah rơkơi, [ing tơdăm dưi nao hrom tha plơi pơ\ ia phun, djă ba anur pioh ngă yang.

 

Truh pơ\ ia phun, tha plơi yua hnal mơ`ăm hăng djrao pioh gôm ia, be\ djah, hla kyâu le# trun ngă hlu\ ia phun. {ing đah rơkơi trơ\i tơkuai mă drah anur dưm amăng đing djrao.

 

Djuai ania Hơdang pơmin le\: Ngă yang dưm ]ơnang ia khom yua drah anur pioh ngă yang anun kah mơng klă hiam hăng lu tơlơi phă, kơ pơdai kơtor bă bung bai, rơmô, kơbao bă war, djop mơnuih suaih pral, ia ]ăt lu, ]im brim, tơkuih, hlô hơtai [u phă prai ôh đang hmua. Tha plơi A Peo djă đing pioh drah anur phai yang:

           

“Ơ yang ia, yang dlai! Hrơi anai rơkâo yang brơi [ing gơmơi dưm ]ơnang ia mơng anih anom anai glăi pơ\ plơi.

 

{ing gơmơi dưm đing ia anai pioh ba ia glăi kơ hrim sang ano#, kơ ană amôn, ană tơ]ô hmâo ia tơnă hơbai, kiăng djop sang trơi pơđao, hmâo tơlơi suaih pral djă ]ong, djă thong gă jah rok kyâu ngă đang hmua.

 

Djop mơnuih amăng plơi huăi hmâo tơlơi duam ruă, hmâo pran hyu dlai klô lua mă ]im brim, suaih pral pioh klơi mă anur, hmâo pran bơwih brơi kơ ơi yă, am^ ama.

 

Ană bă, ană tơ]ô hmâo ia mơnơi rơ-ơ\ amra ta` prong, siăng triăng, rơgơi mơbruă; kơnung djuai plơi pla thâo kiăng khăp, djru gum nao rai tơdruă, bơwih [ong huă jai hrơi jai đ^ kyar. Ơ Yang!...”

           

Tơdăm dra atông ]ing hơgor, adôh suang mơ-ak ia truh pơ\ plơi

Lom hơduah yang giong, tha plơi tuh drah anur amăng ia. Drah anur klai amăng ia rô tui đing pơ-ô truh pơ\ plơi.

 

{ơi rơnu] ]ơnang ia, sa ]ô đah kơmơi hmâo do# tơguan lui hlâo (juăt `u le\ bơnai tha plơi), đo# ia hmâo drah anur, pơ pha kơ hrim sang ano#.

 

Djop mơnuih yua ia anun hling mut amăng ]eh tơpai, hăng dưm amăng get ia ba glăi pioh tơnă asơi.

           

Tha plơi jak iâu abih bang djop mơnuih, mơng tha truh kơ muai, tum pơ[u\t [ơi sang rông, pơ phun [ong huă mơ-ak, iâu le\ Mơ-ak ngă yang dưm ]ơnang ia.

 

Lom sa bôh sang ano# djă ba hơdôm mơnong [ong huă tui phiăn juăt, mơ-ak hrom, mơ`um tơpai ]eh, atông ]ing yung hơgor, adôh suang. Hrơi ngă yang dik dăk yua kơ ia hmâo truh pơ\ plơi laih.

           

Ră anai, Ngă yang dưm ]ơnang ia ăt dưi hmâo djuai ania Hơdang Sêteng [ơi lu kual  mơng Tu Mrông, tơring ]ar Kontum, djă pioh, ]ang rơmang hmâo lu ia, hơjan klă pơ-iă hiam, djop sang ano# leng kơ hmâo tơlơi hơd^p mơda rơnuk rơnoa, yâu mơ-ak; pơdai kơtor bă bung bai, rơmô, kơbao bă war, djop mơnuih thâo kiăng khăp nao rai tơdruă.

 

Anai ăt le\ hơdră pioh neh wa mut hrom djă pioh anih anom dlai klô, djă pioh hơdjă ako# ia – ia mơng tơlơi hơd^p mơda.

Siu H’ Prăk: Pô ]ih hăng pôr

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC