VOV4.Jarai - Tui mrô ju\ mơng Anom wai pơgang klin duam ruă Dak Lak, amăng 11 blan thun 2020, tơring ]ar hơmâo 7 c\ô laih djai yua djơ\ tuai. Abih bang [ing anai lêng yua asâu djơ\ tuai ke\, [u hơmâo tlâ|o vaccine pơgang mơtăm ôh. Anai le\ tơlơi ruă [ă hyu kơ pô pơko\n hu\i rơhyưt biă mă, hơmâo mơng đưm hlâo laih samơ\ mơnuih [on sang [u kơđiăng ôh, lu sang ano\ [u pơđing nao ôh, [u tlâ|o pơgang djơ\ tuai kơ asâu, eo, [u nao khăm ôh lơ\m hơmâo asâu, eo ke\.

Pô ruă djơ\ tuai hăng djai tal 7 le\ đah rơkơi, 40 thun, djuai ania Êđê, do\ [ơi plơi C|ư\ H’Lâm, să Ea Pôk, tơring glông C|ư\ M’gar, Dak Lak.

Lơ 11/9/2020, pô anai hơmâo asâu ke\ djơ\ [ơi c\ơđeng tơngan gah ieo, hăng ke\ [ơi amăng tia gah hnuă, ke\ [le\ drah mơtăm, tơdơi kơ anun arăng pơdjai h^ hlao asâu anun. Pô ruă [u nao tlâ|o jrao pơgang djơ\ tuai ôh.

Lơ 2/11/2020, pô anai [uh nam ruă mơtăm kah hăng bral, hu\i kơ ia, hu\i kơ angin, hu\i kơ yang hrơi pơc\ang, lu` ia bah do\ đom, yua hnun sang nao\ ba `u nao pơ sang ia jrao tơring glông C|ư\ M’gar khăm lăng. {ơi anai, [ing ơi ia jrao đăo lăng `u djơ\ tuai laih anun ba nao pơ Sang ia jrao prong kual Dap Kơdư hlao mơtăm. Kơ 3/11/2020 pô anai hơtai boh `u [u pơpư\ dong tah, laih anun djai hlao mơtăm. Arăng pơsit: ruă kraih yua djơ\ tuai.

Ruă djơ\ tuai yua virus ngă.  {ă truh kơ pô pơko\n hăng ia bah hlô djơ\ tuai ke\ ta [udah lah nao [ơi nam rơka. Abih bang mơnuih djai djơ\ tuai le\ yua asâu, eo djơ\ tuai ke\, aset đôc\ mơnuih djai yua c\im dung, kra, tơkuih ke\...

Tơdơi kơ virus mut amăng drơi jăn ta, `u mut nao mơng asar gal yu\ kl^ [udah mơng pơhơpal mut nao pơ arăt dlô, mut nao truh pơ dlô tơlang hăng mut amăng dlô hlao. Hrơi pơjing tơlơi ruă mơng hơdôm hrơi truh kơ hơdôm blan đa truh kơ 1 thun. Pô ruă djơ\ tuai juăt ruă [udah kơtal [ơi nam hlô ke\, kuac\; duam uh, [u hơmâo pran, ruă ako\ sui mơng 2 truh kơ 4 hrơi; hu\i ia, hu\i pơ-iă, hu\i nga`; Juăt `u bral, hu\i, bơrơgah, hiưm hiam amăng drơi jăn,

Ră anai ruă djơ\ tuai aka [u hơmâo jrao pơjrao hơjăn mơtăm ôh. Lơ\m kraih yua djơ\ tuai, pô ruă amra djai ta` mơtăm. Yua hnun, kiăng pơgang ruă djơ\ tuai, [ing ta kiăng kơđiăng tui anai:

- Tlâ|o jrao pơgang djơ\ tuai brơi asâu, eo tui tơđar, kiăo tui tơlơi pơtă mơng anom ia jrao wai lăng hlô mơnong.

- {u dưi prưh lui asâu, eo tơbiă [ơi jơlan nao rai ôh. Tơdah prưh lui kho\m truă brơi [ôm.

- {u dưi bơrơhôl, ngui tom asâu, eo, biă `u [u brơi c\ơđai do\ giăm djuai hlô rông anai.

- Lơ\m hơmâo asâu, eo ke\, kuac\, blung a le\ [ing ta kho\m rao nam rơka hăng ia c\ơ[u, rao [ơi ia hơdjă rô tơtăng mơng 15 truh kơ 20 mơnit. Anai le\ hơdră pơjrao ta` klă hloh kiăng pơgang djơ\ tuai. Tơdơi kơ anun pioh lui nam rơka tơkơ[lơi hnun laih anun nao hlao pơ sang ia jrao mơtăm. Ră anai, tlâ|o vaccine pơgang djơ\ tuai le\ hơdră klă hlâo hu\i kơ djai bru\.

- Khut khăt [u dưi pơjrao mă pơ sang hăng hơdră pơjrao mơng đưm.

Thu Huế: C|ih – Siu H’Mai: Pơblang