Tơlơi duăm ruă bôh pơtâo [ơi boh [leh juăt bư\p lu bia\ mă, [ơi thu\n bro# prong mong tơdăm dra. Tơlơi thâo kơnal `u, tơlơi hơmâo boh pơtâo [ơi boh [leh le\, nao mơ a`a\ [le\ drah, amu` hơmâo ia rơnah bruk [ơi jơlan a`a\, laih anu\n ruă [ơi tơlang ro\ng. Tơlơi ruă duăm boh pơtâo [ơi boh [leh, ăt hơmâo [uh yua ]ơ phin X quang kiăng thâo `u.

Tơlơi duăm ruă hmâo pơtâo ama\ng boh [leh, ama\ng anu\n juăt bư\p bia\ mă le\ boh pơtâo canxi, to\ tui boh pơtâo struvit, pơtâo acid uric, bôh pơtâo cystin.

Boh pơtâo ama\ng boh [leh tơdah nồng độ pơs^n `u hl^ ama\ng ia a`a\ lu hloh juăt hơmâo, laih anu\n truh kơ ia pơs^n anai pơkol jing h^ boh pơtâo. Hơmâo lu mơta pơhlôm tơlơi duăm rua\ hơmâo boh ptâo [ơi boh [leh, ama\ng anu\n ta ako\ pơjing glăi gơnam [o\ng huă rim hrơi, kiăng lăi hdră pơhlôm tu\ yua hloh. Kiăng dưi bruă anai, rim pô [ing ta kho\m thâo hluh, kơno\ng [ing ta thâo  tơlơi kâm ma\ pô, hơdôm gơnam [o\ng huă [ing ta hơr kah ha\ng akan pơs^n krô, a`a\m mơnong krô, hơdang krô, a`a\m un lạp xưởng, hơdôm gơnam ia pơs^n, prua\i un, pruăi rơmô, sôcôla....

            Mơ`u\m lu ia: Anai le\ hdră pơgăn, pơhlôm tơlơi ruă boh [le\ hmâo pơtâo ba glăi tu\ yua, rơnuk rơnua hloh. Bơyan pơdơi pro\ng pơ iă le\, mơnuih ta amu` [le\ ia hâu\, ia pơ hang, ia mơ a`a\ pơkol glăi, ba truh hơmâo boh pơtâo, tui anu\n yơh kho\m mơ`um lu ia kiăng `u tơba ha\ng hl^. Sa hrơi [ing ta kho\m mơ`um ia mơng 2,5 lit truh 3 lit ia, [o\ng mơ`um hiưm pă kiăng hơmâo ia mơ a`a\ rơbeh 2,5 lit lơm sa hrơi.

{o\ng huă [ơ [ia\ đô] gơnam hơmâo ]ât axalat: Kah ha\ng tơpai [eer ju\, ia ]e ju\, sôcôla, rơtă ko\, hơbơi ngô, hơbơi boh, cà rốt, boh pôm, boh mâo thu\ng, boh đung, bơh ]ik, rơsun mi....

            {o\ng huă tơba, [o\ng [ia\ a`am mơnong: Ana\m [o\ng huă pơs^n, [o\ng lu a`a\m đơi ôh. Gơnam hơmâlu hara pơs^n, hơmâo lu gơnam đạm, amra pơhro\ h^ độ PH [ơi ia mơ a`a\, amra ba rai chất calcium ha\ng cystine ba rai boh pơtâo. Rơngiao kơ anu\n gơ`u ba rai ]ất citrat, gơnam anai amra djru pơgăn rai pơkol boh pơtâo.

            Mơ`u\m lu ia krueu\ mih, kruău ]a` mơtah: Dua mơta ia boh troh anai hơmâo lu ia  citrat, ]ât anai djru pơgăn glăi tơlơi pơkol rai boh pơtâo ama\ng drơi ja\n [ing ta.

            {o\ng lu a`a\m hơbơi pơtơi: }ất sơ ama\ng a`a\m hơbơi pơtơi, kiăng hl^ ta` gơnam [o\ng huă, be\ beng tơlơi ba\ kian, kiăng pruăi pran hr^p ma\ ia amu`, plai [ia\ hr^p mă ]ất axalat mơng pruăi ba rai hơmâo bôh pơtâo [ơi boh [leh. Rơngiao kơ anu\n hơmâo lu ]ất ba rai yua mơng a`a\m hơbơi pơtơi, amra pơđoh đuăi ]ât citrat ba rai hmâo boh pơtâo ama\ng boh [leh.

            Be\ beng [o\ng lu gơnam hơmâo ]ât purine: Yua amu` hơmâo boh pơtâo, mơng akan krô, akan pơs^n, pruăi un, pruăi rơmô...

            {o\ng lu gơnam hơmâo ]ât calcium: Ia sâo hlô mơnong hơmâo lu calcium. Sa hrơi ta mơ`u\m 3 kơ]ok ia sâo mơtah hlô mơnong, [udah hơmâo dưm dưm ha\ng gơnam ia sâo hlô mơnong pơkra mơng boh [ơr, phômai... Ana\m anh lu đơi ôh gơnam [o\ng mơ`um rơgao h^ tơlơi pơkă, hơmâo lu ]ât calcium, yua kơ anu\n yơh [u hơmâo dưm kơnar ta, ngă brơi drơi jăn ta hơmâo lu ]ât  axalat mơng pruăi ba truh boh [leh hmâo pơtâo. Khă anu\n kho\m hơdơr, kơno\ng hơmâo ]ât calcium đô] ama\ng gơnam [o\ng mơ`u\m, ba glăi hiam klă, ia jrao gun hơmâo calcium, [u ana\m djru brơi ôh pơgăn glăi boh pơtâo ama\ng boh [leh.

            Tơlơi ruă  boh [leh hơmâo boh pơtâo juăt ruă hơđuh glăi, Tơdah ruă glăi le\, bruă pơjrao tơnăp tăp hloh dơng. Yua kơ anu\n yơh, wơt dah hơmâo ha kă ruă boh [le\h hơmâo pơtâo, kho\m gleng nao gơnam [o\ng huă, tơlơi do\ do\ng [o\ng huă, kiăng be\ beng hmâo pơtâo ama\ng boh [leh ./.

Pô pơblang: Rơluch Xuân