VOV4.Jarai - Sit truh bơyan pơdơi prong lĕ mrô čơđai djai yua kơ ia ƀlung ƀơi tơring čar Daklak glăi đĭ dơng. Rơngiao kơ bôh than pơkon lĕ bôh than phun hă yua kơ čơđai ƀu dưi pơtô brơi luai ia ăt kah hăng hơdôm bruă pơgang pơgăn ia ƀlung. Yua anun, ƀing amĭ ama čơđai khom đing nao, lăng tui čơđai muai. Biă ñu, hơdôm bôh ƀirô wai lăng khom ngă gal brơi, pok hơdôm anih pơtô luai kơ čơđai muai, biă ñu ƀơi hơdôm bôh plơi pla, anih hmâo lu ia krông čroh hnoh, dơnao ia, kiăng čơđai thâo pơgang mă drơi pô.

Ƀơi tơring čar Daklak, tui hăng mrô yap mơng Gơnong bruă wai lăng mơnuih mă bruă, tơhan rơka ruă hăng mơnuih mơnam, tuh pơplai thun 2022 truh ră anai, ƀơi tơring čar hmâo 12  mơta tơlơi truh, ngă 24 čô mơnuih djai, amăng anun, hmâo 7 mơta tơlơi ia ƀlung lu mơnuih hăng 5 mơta tơlơi ia ƀlung ha jăn. Abih bang kah hăng hơdôm tơlơi ia ƀlung anun truh ƀơi kual plơi pla.

Akô̆ blan 6 phrâo rơgao, sa mơta tơlơi ia ƀlung pap drap biă ngă 3 čô čơđai sang hră anih 6 Sang hră gưl 2 Chu Văn An pơ̆ tơring glông Ea Hleo djai. Tơdơi kơ nao pơhmư̆ mông klah čun thun hrăm ƀơi sang hră glăi, ƀing gơñu jak nao rai nao pơ̆ čroh ia Ót, gah thôn 5, să Ea Hleo pioh ngui. Lom dô̆ ngui, 3 čô čơđai ƀu bưng bor tơkai rơbuh trun amăng kual ia dơlăm hăng djai hĭ. Hlâo kơ anun, amăng čơtlăm lơ 7/5/2022, ƀơi să Ea Bhôk, tơring glông Čư̆ Kuiñ ăt hmâo mơn tơlơi ia ƀlung păp drap biă, pô anun lĕ 3 čô adơi ayong sa bôh sang anô̆. Tơdơi kơ hrom hăng ama gơñu yuă rok glăi, 3 čô adơi ayong gơñu bơjak nao rai hyu wah akan. Truh 7 mông mmot, dô̆ tơguan lăng tơguan lăng ƀu ƀuh ană pơwot glăi huă asơi, sang anô̆ gơnang arăng hyu ĕp brơi. Truh 8 mông mơmot hrơi anun lĕ ƀuh ƀing čơđai amăng dơnao ia djai laih.

Tui hăng hơdôm bôh ƀirô wai lăng, rơngiao kơ hơdôm tơlơi ia ƀlung pơkon lĕ tơring čar Daklak hmâo lu ia krông, čroh hnoh, dơnao ia, biă ñu ƀơi hơdôm kual plơi pla lĕ bôh than phun lĕ yua kơ ƀing čơđai akă hmâo prăp kơ drơi pô bôh thâo luai ia hăng pơgang, bĕ ia ƀlung. Hrom hăng anun, lu amĭ ama čơđai yua kơ gun lu bruă, kơƀah tơlơi wai lăng ană bă. Ơi Nguyễn Duy Tuyết, Khua Anom pơgang ba mơnuih mơnam, Gơnong bruă wai lăng mơnuih mă bruă, tơhan rơka ruă hăng mơnuih mơnam tơring čar Daklak brơi thâo:

“Amăng hơdôm hrơi rơgao, hmâo lu tơlơi ia ƀlung păp drap biă. Biă ñu ia ƀlung lu mơnuih. Anun lĕ tơlơi ngă ƀing ta dô̆ bơngot. Hmâo tơlơi ia ƀlung bruă hyu lăng pơhing lĕ sa črăn samơ̆ tơlơi pơmin hăng bruă gơgrong mơng amĭ ama hăng mơnuih bơwih brơi čơđai muai. Yua kơ hăt kơ bruă đơi anun lui raih ană bă pioh ƀing čơđai hyu luai ia, hyu mă hơdôm bruă mơ̆ ƀing ta ƀu hmâo lăng tui pioh ba truh ia ƀlung păp drap biă”.

Sa bôh nik lăp dưi đing nao lĕ ƀơi kual plơi pla, hơdôm bôh anih pơtô luai ia, bôh thâo pơgang pơgăn ia ƀlung kơ čơđai akă dưi đing nao lăp djơ̆. Amai Trần Thị Hương ƀơi să Ea M’nang, tơring glông Čư̆ Mgar lăi pơthâo:

“Khă să kâo ƀơi abih bang ƀu hmâo anih ngui ngor hơpă kơ čơđai muai amăng bơyan pơdơi prong hai, samơ̆ ăt yua kơ hui ƀing ană bă rŏng nao mă pô pơ̆ ia krông, čroh hnoh, dơnao ia pioh mơnơi anun kâo khom ba gơñu nao tơl tơring kual Quảng Phú, ataih mơng sang giăm truh 10km pioh hrăm luai. Bôh than lĕ kiăng prăp brơi kơ bruă luai ia pioh mơnuih prong hyu mă bruă, tlaih gơñu pơ̆ sang ăt hơđong pran jua mơn”.

Ƀơi anăp hơdôm tơlơi truh ia ƀlung ƀơi čơđai muai na nao hơdôm hrơi jê̆ hăng anai, Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring čar Daklak hmâo mă yua laih Tơlơi črâo ba mrô 06 kơ bruă kơtưn pơgang, pơgăn huĭ ia ƀlung ƀơi čơđai muai ƀơi tơring čar. Kiăo tui anun, Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring čar črâo ba hơdôm gơnong bruă, plơi pla amăng tơring čar khom kơtưn hơdôm bruă hyu lăi pơhing, pơhrăm brơi, pơtô brơi dong bôh thâo pơgang, pơgăn tơlơi truh, rơka ruă, pơgang pơgăn ia ƀlung ƀơi čơđai muai. Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring čar Daklak rơkâo Gơnong bruă pơtô pơhrăm pok pơhai, pơtô brơi bruă pơtô bôh thâo pơgang pơgăn ia ƀlung kơ rim sang hră, anih hrăm, rim čơđai sang hră, biă ñu hlâo kơ rim tal pơdơi prong.

Tơdah ia ƀlung mơ̆ bưng băi hơmâo mơnuih pơjrao brơi hmao tlôn lĕ yôm biă mă. Tơlơi anai ƀu djơ̆ kơnong kiăng pơsuaih brơi hmao tlôn đôč ôh mơ̆ ăt kiăng huăi pioh glăi hơdôm tơlơi ruă kă tơdơi anai. Ơi ia jrao CKII Nguyễn Quang Sơn, Khua anom bruă pơjrao ječ mơnuih ruă kraih, Sang ia jrao prong kual Dap kơdư amra lăi pơthâo kơ tơlơi anai amăng mông bơră ruai kiăo tui anai.

- Ơ ơi ia jrao, lơ̆m bưp mơnuih ia ƀlung khŏm pơjrao brơi blung hlâo hiưm pă ñu kiăng bĕ hĭ tơlơi djai brŭ ?

Ơi ia jrao Nguyễn Quang Sơn: Blung hlâo kiăng kơ ba mơnuih ia ƀlung nao pơ kơdư hăng gơnam mă mơnuih ia ƀlung tui hluai hơmâo. Tơdah ƀuh ƀu suă pran ƀing ta amra gư̆ ƀơi tơda. Sa čô mơnuih phư kiăng amuñ suă jua, sa cô peč, gư̆ ƀơi tơda hơtai boh. Bruă phư glông suă jua hăng bruă yua bơnal kheč amăng kông đôk ƀudah mă hĭ lŏn hlŭ đôm amăng mơbah. Mơnuih tal dua djru gư̆ ƀơi hơtai boh tui hăng mrô pơkă 15/2. Anun lĕ 15 wŏt gư̆ ƀơi tơda, 2 wŏt bluh amăng mơbah. Ƀing ta yua bơnal dưm amăng mơbah, brơi mơnuih ia ƀlung đih đang, yua 2 đing tơngan đŏt hĭ mơdung laih anun ƀing ta hrĭp dơlăm bluh nao amăng mơbah sui 2 giây. Lơ̆m kơnong sa čô đôč ƀing ta kiăng gư̆ ƀơi tơda tui mrô pơkă 30/2, anun lĕ 30 wŏt gư̆ ƀơi hơtai boh, 2 wŏt bluh amăng mơbah. Ƀing ta amra phư jơlan suă jua hăng gư̆ ƀơi tơda truh kơ mơnuih ia ƀlung suă pran glăi.

- Ơ ơi ia jrao! Ƀing ta kiăng mă mơnuih ia ƀlung hiưm pă kiăng pơhlôm rơnuk rơnua brơi mơnuih luai nao mă hăng mơnuih ia ƀlung ?

Ơi ia jrao Nguyễn Quang Sơn: “Lơ̆m bưp mơnuih ia ƀlung, ƀing ta kiăng yua hơdôm gơnam pioh mă mơnuih ia ƀlung brơi lăp djơ̆, anun lĕ ƀing ta yua gai glông, tơdah thâo luai ia ƀing ta amra luai nao gah tlôn laih anun  dui mơnuih ia ƀlung nao pơ hang. Lơ̆m dui mă mơnuih ia ƀlung kiăng pơđang akŏ ƀơi jơlah ia, ƀudah dui mă amŭ hăng glom ao đung drơi trun amăng ia … anai lĕ hơdôm gơnam pioh mă mơnuih ia ƀlung laih anun ba ƀing gơñu nao pơ kơdư”.

Ơi ia jrao hơmâo tơlơi pơtă hiưm pă amăng bruă pơgang hŭi ia ƀlung ?

Ơi ia jrao Nguyễn Quang Sơn: “Ia ƀlung lĕ tơlơi truh sat juăt ƀuh hăng amra ba truh tơlơi djai brŭ mơtăm yơh tơdah ƀing ta ƀu hmao ƀuh hăng pơjrao brơi blung hlâo lăp djơ̆. Yua anun, rơkâo abih bang mơnuih kiăng kơ đing nao, sit biă ñu lĕ hăng ƀing čơđai anet, ƀing ta kiăng hơmâo tơlơi črâo ba, rơngiao kơ bruă bơrơguăt drơi jăn ƀing ta kiăng pơtô brơi ƀing čơđai hrăm luai ia. Ƀing amĭ ama kiăng đing nao ană bă lu ƀiă dong, anăm brơi čơđai nao mơnơi pơ ia krông hajăn. Lơ̆m nao pơ ia krông čroh hnoh, ƀing ta kiăng djă ba ao đung drơi, khŏm hơmâo mơnuih pơprong kiăo tui mơng anun amra huăi ƀuh bruă ia ƀlung. Laih dong, ƀing ta ăt kiăng črâo brơi abih bang mơnuih thâo pơjrao brơi blung a lơ̆m ƀuh mơnuih ia ƀlung”.

- Hai! Bơni kơ ih hŏ!

Siu H’ Prăk – Siu Đoan: Pơblang