Pruăi rơbêh dŏ amăng kian pruăi ană mơnuih ta. Bơbrah pruăi rơbêh jing tơlơi ruă pruăi bơbêh ñu bơbrah yua hơmâo anŏ đom amăng lăm pruăi jing ngă hơmâo kman kơbum ia rơnah. Kman anai čeh čar hmao tlôn mơtăm, ngă pruăi rơbêh bơbrah kơbum ia rơnah. Tơdah ƀu tañ ba nao pơjrao, pruăi rơbêh amra pơčah mơtăm yơh.

Pô ruă Lại Văn Tưởng, 35 thun, dŏ ƀơi să Dliê Ya, tơring glông Krông Năng, tơring čar Dak Lăk mưn ruă ƀơi pơsăt, tơdơi kơ anun ruă kơčao hlung hnuă jê̆ tơlang khưng. Blung a, lơ̆m ruă, sang anŏ ñu ba nao pơ sang ia jrao giăm sang či khăm samơ̆ ƀu ƀuh ruă pruăi rơbêh ôh. Truh kơ ruă kơtang, ƀu ưt dong tah, pô anai hơmâo ba nao pơ sang ia jrao prong kual Dap Kơdư, jing ơi ia jrao khăm lăi ñu ruă bơbrah pruăi rơbêh kiăng brač mơtăm. Ayong Lại Văn Tưởng ră ruai:

“Kâo ruă sư̆ sư̆, ƀu pơdơi dong tah, lơ̆m nao pơ tơring glông Krông Năng siêu âm lĕ ơi ia jrao lăng ƀu ƀuh ôh, ơi ia jrao lĕ sa dua hrơi dong tơdah ruă dong lĕ nao khăm glăi dong. tơdơi kơ anun kâo nao pơ Sang ia jrao prong Dak Kơdư siêu âm, pơčrang drah lĕ ơi ia jrao lĕ hơmâo men gan đĭ, hơtai hơmâo rơmă, drah hơmâo rơmă lu, laih anun ơi ia jrao lăi ƀu ƀuh nam ruă bơbrah pruăi rơbêh ôh. Glăi mơñum ia jrao 3 hrơi tơdơi nao khăm pơ Buôn Hồ lĕ ơi ia jrao lăi kâo ruă bơbrah pruăi rơbêh kiăng nao brač hlao pơ sang ia jrao prong kual Dap Kơdư. Lơ̆m nao pơ sang ia jrao, kâo hơmâo phin rup, pơčrang MR hăng khua anih pơjrao nao tơña hăng gư̆ lăng ƀơi pruăi kâo, lăng kâo ruă anun jing ơi ia jrao kiăng brač mơtăm. Tỷuh ră anai kâo brač 3 hrơi laih, mưn plai ƀiă laih”.

Pô pơkŏn dong lĕ Nguyễn Văn Tiến, 43 thun dŏ ƀơi phường Tân Tiến, plơi prong Buôn Ma Thuột. Hlâo adih lơ̆m hơmâo ba nao pơ Sang ia jrao prong kual Dap Kơdư či brač pruăi rơbêh ruă kraih, pô anai ruă hơdôm hrơi laih, nao khăm pơ hơdôm boh sang ia jrao samơ̆ ăt ƀu ƀuh bơbrah pruăi rơbêh ôh. Truh ruă kơtang hloh, hơmâo ba nao pơ Sang ia jrao prong kual Dap Kơdư hăng hơmâo ơi ia jrao khăm ñu pơčah pruăi rơbêh laih anun kiăng brač ječ mơtăm. Bưng hĭ mơn, pô Tiến anai hơmâo ba nao pơ sang ia jrao tañ, hmao tlôn brač hĭ, tơdah kaih, ngă pơčah pruăi sui amra ƀu thâo hiư̆m ôh, tap năng amra djai mơtăm. Ayong Nguyễn Văn Tiến lăi:

“Kâo dŏ pơ sang ruă lĕ bơnai kâo ba nao pơ sang ia jrao, truh pơ sang ia jrao lĕ ơi ia jrao siêu âm dua wơ̆t laih anun brơi thâo huăi ruă pruăi rơbêh ôh, tơdơi kơ anun ruă kơtang ƀu anăm añ dong tah mơñum hơdôm asar ia jrao hai ƀu plai lơi. Tơdơi kơ anun hơmâo ba nao pơ sang ia jrao prong Dap Kơdư lĕ ƀing ơi ia jrao lăi pruăi rơbêh pơčah laih khŏm brač tañ. Tơdơi kơ brač giong lĕ kâo hơmâo pran ƀiă laih”.

Tui hăng ơi ia jrao Trần Thế Vinh, Anih pơjrao djŏp tơlơi ruă kiăng brač, Sang ia jrao prong Dap Kơdư, phun ñu ngă ruă pruăi rơbêh lĕ yua hơmâo anŏ đom amăng lăm pruăi, ngă drah ƀu thâo rô, jing bơbrah glông drah ƀơi klĭ pruăi. Rơngiao kơ anun, đom amăng pruăi ăt yua hơmâo pơtâo, gơnam khăng, bơbrah asar pruăi rơbêh ƀudah bơbrah ƀơi akŏ pruăi tha. Nam ruă pruăi rơbêh hơmâo lu biă, tui hluai kơ hrơi blan ruă mơn, samơ̆ juăt ñu pô ruă juăt ruă hlung hnuă, ăt hơmâo mơn mơnuih ruă blung a ƀơi pơsăt tơdơi kơ anun kah mơ̆ng ruă ƀơi hlung hnuă. Ruă sư̆ sư̆  ƀu ưt dong tah, giong anun ruă kơtang hloh. Ƀu ruă kơtang hlao mơtăm ôh. Ngă eh čroh, đom eh ƀudah huăi ruă ôh, hlung juăt klon khăng, rơwa ruă biă. Bơbrah pruăi amuñ ngă ruă kơtang hŭi rơhyưt kah hăng: pơčah pruăi, ia rơnah mut amăng hlung, ngă bơbrah viêm phúc mạc, ia rơnah hơmâo kman amăng kian pruăi, hơmâo kman amăng drah...laih anun amra djai tơdah ƀu thâo tơlơi ruă hăng ƀu brač tañ. Ơi ia jrao Trần Thế Vinh brơi thâo:

“Juăt ñu rim hrơi Anih pơjrao tơlơi ruă kiăng brač arăng iâu Ngoại tổng hợp hơmâo čơkă pơjrao hăng brač brơi 5 čô mơnuih ruă pruăi rơbêh, hơmâo hrơi đa truh kơ 10 čô. Bơbrah pruăi rơbêh jing tơlơi ruă hlung kraih juăt bưp, nam ruă ñu juăt ƀu mơhao ƀong huă, duam rơnang, biă ñu ruă kơčao amăng hlung gah hnuă giăm tơlang khưng yua hnun kiăng nao pơ sang ia jrao jê̆ či khăm hăng krăp lăng hlâo”.

Ơi ia jrao Trần Thế Vinh pơtă, bơbrah pruăi rơbêh juăt yua đom amăng lăm pruăi, pô ruă ƀu dưi tual tơlơi ruă bơbrah pruăi rơbêh hăng đom eh ôh, yua dah hơmâo mơn pô hơmâo nam ruă bơbrah pruăi rơbêh, eh čroh, pơtah, giong anun ñu lăi ñu ruă kian pruăi đôč laih anun hlong nao blơi ia jrao, tui anun hŭi rơhyưt biă mă. Lơ̆m hơmâo nam ruă pruăi rơbêh, pô ruă kiăng nao hlao pơ sang ia jrao mơtăm či khăm, tañ ƀuh tơlơi ruă đah mơ̆ng pơjrao tañ.

Hơdôm tơlơi pơhŭi hlâo mơng ơi ia jrao kơ tơlơi ruă bơbrah pruăi rơbêh

Hơdôm nam ruă mơng tơlơi ruă bơbrah pruăi rơbêh ƀuh lu biă mă, yua anun tơnap ĕp ƀuh hăng thâo tong ten mơng hrơi blung a mơtăm. Yua anun yơh, lu mơnuih pơ čah pruăi rơbêh hăng pioh glăi lu nam ruă ngă hŭi rơhyưt. Ơi ia jrao Trần Thế Vinh-Anom bruă brač djŏp mơta tơlơi ruă, Sang ia jrao prong kual Dap kơdư hơmâo sa, dua tơlơi pơhŭi hlâo kơ ƀing ta amăng mông bơră ruai kiăo tui anai.

- Ơ ơi ia jrao, ruă pruăi rơbêh hiưm ñu ? Tơdah kaih ƀuh hăng ƀu pơjrao tañ lĕ  ruă bơbrah pruăi rơbêh amra pioh glăi hơdôm nam ruă hŭi rơhyưt hiưm pă ñu ?

- Ơi ia jrao Trần Thế Vinh: Pruăi rơbêh tui gah ia jrao lĕ tơlơi ruă ƀuh ƀơi anih pơkuh nao rai pruăi tha hăng mơda hăng amra pơjing rai pruăi rơbêh. Arăng juăt iâu pruăi rơbêh samơ̆ ƀu djơ̆ rơbêh ôh. Ƀơi ăt dưi mă bruă phara mơn. Ƀơi anai ƀu djơ̆ anih mơmah gơnam ƀong ôh mơ̆ ăt mă bruă pơkŏn tui kơsem min gah ia jrao. Hăng mơnuih ruă brah pruăi rơbêh jing tơlơi ruă juăt ƀuh, anai lĕ bơbrah ƀơi pruăi rơbêh, tơdah ƀing ta kaih ƀuh, ƀu pơjrao brơi hmao tlôn amra pioh glăi nam ruă kơtang. Yua ƀơi anai lĕ sang ia jrao prong amăng kual mrô mơnuih ruă bơbrah amăng hlung pruăi ba rai pơjrao lu biă mă. Lu mơnuih ba rai kaih, sang ia jrao ƀơi ƀon lan ba rai kaih ƀuh pơčah ia rơnah laih, amra ngă glêh tơnap anun lĕ: bruă pơjrao brơi amra sui, ƀuh tơlơi hŭi rơhyưt tơdơi kơ breh pơjrao, kman amra ƀong tui nam rơka, kơdol amăng hlung pruăi tơdơi kơ breh, đa juăt ƀuh tơdơi anun sui thun ngă kơdol amăng hlung pruăi. Ƀing mơnuih ruă pruăi rơbêh mơ̆ pơčah ia rơnah ba truh kơ bruă bơbrah amăng hlung pruăi, tơdơi anun amra ƀuh kman lar hyu amăng kơtăk drah hăng ba truh tơlơi djai brŭ. Yua anun ƀing mơnuih ruă kiăng nao khăm, pơčrang lăng tañ hăng pơjrao brơi djơ̆ hơdră.

- Ơ ơi ia jrao, anŏ ba truh ruă bơbrah pruăi rơbêh hiưm ñu hăng mơnuih ruă tơdơi kơ breh pơjrao kiăng kiăo tui lăng hiưm pă ñu?

- Ơi ia jrao Trần Thế Vinh: Mơng kơsem min brơi ƀuh, anai lĕ mơng hơdôm asar pơtâo amăng eh ngă kơdol amăng pruăi rơbêh. Laih dong ăt hơmâo sa, dua tơlơi ba truh pơkŏn dong. Yua anun, bruă pơgang lĕ tơnap mơn, kơnong nao khăm lơm mưn hơmâo tơlơi ruă. Kơ bruă kiăo tui lăng tơdơi kơ breh pơjrao, hăng ƀing mơnuih ba nao sang ia jrao tañ, tơdơi kơ breh pơjrao amra ƀuh lu anŏ hiam. Tơdơi kơ 24 mông, mơnuih ruă ăt dưi tơgŭ hăng rơbat nao rai, dưi mơñum ƀong kar hăng hơđăp, plih hĭ bơnal apŏn, mơñum jrao rĭm hrơi, mơng 3 truh pơ 5 hrơi dưi glăi pơ sang laih. Kơ bruă mơñum ƀong, ƀing mơnuih ruă kiăng mơñum ƀong djop gơnam ƀong, uă rơgoh drơi jăn, pơgang ƀơi anih breh hŭi bơbrah, plih bơnal apŏn pơhlôm hơdjă. Kiăng añrăng găng, amăng rơwang hrơi tơjuh blung a anăm bơrơguăt drơi jăn ôh. Tơdơi kơ mưn plai ƀiă ruă dưi tơpư̆ hlư̆ rơnang đôč kiăng mơ-ak amăng drơi jăn, anăm kŏm hơget ôh.

- Ơ ơi ia jrao, ruă bơbrah pruăi rơbêh ƀơi čơđai anet hăng ƀing pơprong  phara hiưm pă ñu ?

- Ơi ia jrao Trần Thế Vinh: Ruă bơbrah pruăi rơbêh ƀuh ƀơi abih bang mơnuih, mơng čơđai muai truh pơ tha rơma. Anŏ phara lơm bruă bơbrah pruăi rơbêh kơplah wah ƀing pơprong hăng čơđai anet, anun lĕ hăng ƀing pơprong thâo ƀing gơñu ruă kah hăng mưn drơi jăn ƀu-ai buai hăng amra nao khăm mơtăm. Hăng ƀing čơđai anet, sit biă ñu ƀing čơđai nge, ƀing gơñu aka ƀu thâo hơget ôh. Hăng ƀing čơđai, lơm bơbrah pruăi rơbêh ƀing gơñu mưn ruă hlung đôč, đa ƀuh ƀing čơđai hia lơm ruă hlung, ƀing amĭ ama čơđai kiăng ba nao khăm tañ hloh, anăm blơi mă ia jrao glăi mơñum. Bruă pơjrao brơi ăt ƀu phara ôh, tơlơi glêh tơnap, hăng ƀing čơđai gơñu aka ƀu thâo hơget ôh. Klă hloh lơm ƀuh ƀing čơđai hlung pruăi ƀu hiam, hia lu, ƀu gưt mơñum ƀong, duam pơ-iă drơi ta khŏm ba nao khăm.

- Ơ bơni kơ ơi ia jrao hŏ!