Glăk đuăi bôh ƀleh ƀơi Sang ia jrao prong Thiện Hạnh, sa bôh sang ia jrao mơnuih ƀôn sang ƀơi tơring čar Dak Lak, ayong Y Mêk Siu, ƀơi buôn Tùng Cú, să Ea Ral, tơring glông Ea Hleo, tơring čar Dak Lak brơi thâo, ñu pơjrao ƀơi sang ia jrao mơnuih ƀôn sang anai hmâo 6 blan laih, hơnong ñu rim blan prăk mă yua mơ̆ng 5-8 klăk prăk tui hluai kơ mrô tal đuăi hăng măi amăng rơwang hrơi tơjuh. Tơlơi hơdip sang anô̆ tơnap tap samơ̆ Y Mêk Siu ƀu dưi ruah mă Sang ia jrao kual Dap Kơdư, yua kơ pơ̆ anun ƀu djop măi mok. Tơlơi suaih pral tơdu, prăk mă yua jai kơƀah tui ngă sang anô̆ ñu tơblut amăng tơlơi tơnap:

“Tơlơi hơdip sang anô̆ tơnap tap, ană bă dô̆ anet, nao hrăm hră abih. Amĭ ama bơnai brơi 3, 4 ar lŏn, samơ̆ ƀu hmâo ia pioh ngă bruă bơwih ƀong anun kơnong kơ pla hơbơi plum đôč. Pơsit hơbin hmâo prăk đuăi bôh ƀleh dong, ƀu hmâo lĕ lui. Tơlơi ruă anai amra hmâo prăk djơ̆ anô̆ ñu ƀu dưi mơn, lăi nao hơget kơ kâo”.

Sa rơwang hrơi tơjuh mơ̆ng 2-3 wot pơgiăng bơnai găn rơgao 80km nao pơ̆ Sang ia jrao prong Thiện Hạnh pioh đuăi bôh ƀleh rim tal, ơi Y Nhanh, ƀơi buôn Jari, să Đăk Mol, tơring glông Đăk Song, tơring čar Dak Nông brơi thâo, hơdôm bôh sang ia jrao kơnuk kơna mơ̆ng Dak Nông hăng Dak Lak leng kơ hơngah tŭ mă yua kơ ƀu djop măi, anun ñu khom ba bơnai nao pơ̆ sang ia jrao mơnuih ƀôn sang đuăi bôh ƀleh. Rơngiao hơdôm mông ba bơnai nao pơ̆ sang ia jrao, ơi Y Nhanh glăi heč mă nao mă bruă arăng kiăng hmâo prăk pơjrao brơi bơnai:

“Nao pel ĕp ƀơi Sang ia jrao kual lơm blan 4 thun 2023, đuăi bôh ƀleh anun năng ai ñu 3 wot mơ̆, amăng anun ơi ia jrao gơñu lăi ƀơi anai đuăi bôh ƀleh lu rơgao đơi, anun ƀu hmâo măi, yua ơi ia jrao amăng Sang ia jrao kual brơi ba hră pơ-ar rai pơ̆ anăi nôp 500 rơbâo prăk hmâo, 1 klăk prăk hmâo. Hnun đôč”.

Ơi ia jrao Vũ Đức Thịnh, Kơ-iăng Khua anom pơjrao ječ, khua anom pơjrao tơlơi ruă bôh ƀleh, Sang ia jrao prong Thiện Hạnh brơi thâo, Anom bruă pơjrao bôh ƀleh mơ̆ng Sang ia jrao ră anai hmâo 19 bôh măi, glăk đuăi 3 wot sa hrơi na nao pioh pơjrao brơi năng ai ñu 115 čô mơnuih ruă. Kiăng dưm kơnar tơlơi tŭ yua mơ̆ng mơnuih ruă hăng bruă mă mơ̆ng Sang ia jrao, anom hmâo djru prăk tui hră pơgang gah ia jrao hăng čih rơnoh prăk mă yua pioh mơnuih ruă tla prăk tui rơnoh pô hmâo. Khă hnun hai, bôh nik ñu ƀu dưi djop abih bang kơ mơnuih ruă. Ơi ia jrao Thịnh brơi thâo:

“Bôh nik mơ̆ lăi hăng pran jua djru mơnuih mơnam anun hmâo yap nao prăk yua pơjrao, nua ñu lăp djơ̆ laih. Amăng tơlơi bruă mă gơmơi ăt gir run mơn, ngă hiưm hơpă dưi pơjrao klă kơ mơnuih ruă hăng hrŏ trun mrô tal đuăi bôh ƀleh kơ mơnuih ruă, sui hrơi blan kơ mơnuih ruă. Bơhmu kah hăng mơnuih ruă hmâo sui hrơi đuăi bôh ƀleh hmâo pran lĕ mrô đuăi bôh ƀleh amra hrŏ trun 2 wot sa rơwang hrơi tơjuh thơ hmâo hrŏ trun tơlơi tơnap kơ prăk mă yua brơi mơnuih ruă”.

Dak Lak ră anai hmâo 3 bôh anom đuăi bôh ƀleh kơnuk kơna lĕ Sang ia jrao prong kual Dap Kơdư, Sang ia jrao prong plơi prong Buôn Ma Thuột hăng Sang ia jrao prong plơi prong Buôn Hồ, abih bang leng kơ kơƀah măi yua. Ơi ia jrao Huỳnh Thị Đoan Dung, Gơgrong gah Anom hơkrŭ tơlơi suaih pral klă pơgăn ruă măt, Sang ia jrao prong kual Dap Kơdư brơi thâo, hăng 24 bôh măi đuăi bôh ƀleh, pơpha jing 4 wot sa hrơi, anom ăt kơnong kơ mă yua đut hlah lĕ 200 čô mơnuih ruă mơn. Ră anai amăng mrô mơnuih tơguan đuăi bôh ƀleh ƀơi anom dô̆ năng ai ñu 600 čô mơnuih.

 “Hmâo lu mơnuih ruă ƀu hmâo măi pioh đuăi bôh ƀleh tui rim tal, anun lu mơnuih ruă kơnong kơ đuăi bôh ƀleh jec đôč. Lu mơnuih ruă gơñu ƀu kiăng rơkâo hlâo dong tal yua kơ ƀu čang rơmang. Mrô mơnuih ruă tơdu bôh ƀleh jai hrơi jai lu tui, anun kâo pơmin khom hmâo lu măi phrâo dong kiăng dưi pơjrao brơi. Tơlơi anai sa tơlơi tơnap hloh amăng Sang ia jrao. Ƀu thâo ngă hơget yua kơ măi mok ƀu hmâo khom lui đôč yơh”.

Tơring čar Dak Lak ră anai hmâo giăm truh 1.000 čô mơnuih ruă tơdu bôh ƀleh lok nao lok rai kiăng ruah mă drah, samơ̆ phrâo hmâo mă năng ai ñu 600 čô mơnuih glăk dưi đuăi bôh ƀleh ƀơi hơdôm anih anom ia jrao amăng tơring čar. Mrô dô̆ glăi, gơñu khom hyu ĕp pơ̆ tơring čar pơkon kiăng đuăi bôh ƀleh. Kiăng pơsir tơlơi anai, phrâo anai, Gơnong bruă ia jrao tơring čar Dak Lak hmâo ruah mă laih tơlơi gum pơhiăp mơ̆ng Gơnong bruă kơčăo bruă – tuh pơplai tơring čar, Gơnong bruă prăk kak tơring čar mơ-ĭt kơ Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring čar kơ bruă rơkâo djru ngăn rơnoh prăk mă yua kiăng tuh pơplai măi mok jur drah hăng bôh ƀleh pơkra mă ƀơi plơi pla. Ơi Nay Phi La, Khua Gơnong bruă ia jrao tơring čar Dak Lak brơi thâo:

“Tơdơi kơ Tơlơi pơtrun pơkă 114 hmâo mă yua mơ̆ng lơ 3/10 lĕ Gơnong bruă ia jrao pơphô brơi kơ Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring čar ba nao dong hơdôm bôh măi đuăi bôh ƀleh hăng pơpha jing 4 anih kiăng plai ƀiă tơnap kơ Sang ia jrao prong kual. Gah Kơdư lĕ pơƀut ƀơi Sang ia jrao Buôn Hồ, gah Dơnung lĕ ƀơi tơring glông Krông Ƀuk, hăng sa anih ƀơi Jơlan mrô 27 ba nao măi kơ tơring glông Čư̆ Kuiñ, dô̆ glăi tuh pơplai kơ Sang ia jrao plơi prong Buôn Ma Thuột hăng mrô măi kiăng blơi năng ai ñu 100 bôh măi. Tui anun kah mơ̆ng plai ƀiă tơnap kơ mơnuih ruă đuăi bôh ƀleh, plai ƀiă tơnap kơ mơnuih ƀôn sang khom nao pơ̆ ƀôn prong Hồ Chí Minh ăt kah hăng hơdôm bôh tơring čar, ƀôn prong pơkon”.

Bruă tuh pơplai dong măi yua đuăi bôh ƀleh kơ hơdôm bôh sang ia jrao kơnuk kơna lĕ kiăng biă pioh djơ̆ tui tơlơi kiăng pơjrao mơ̆ng mơnuih ƀôn sang, djru gơñu hmâo tơhnal pioh pơjrao ƀơi giăm sang ăt kah hăng plai ƀiă tơnap kơ prăk mă yua pơjrao kơ mơnuih ruă./.