VOV4.Jarai-{u djơ\ kơnong yua mơ`um lơ\m mơhao ia, ia hơdjă ia [lăng ăt ba glăi lu boh tu\ yua kơ drơi jăn ană mơnuih ta.

 

Tui hăng arăng kơsem min, sa kơc\ok ia dưi pơjrao 9 tơlơi ruă juăt [uh.

 

Tơlơi ruă hơtai boh – Mơ`um sa kơc\ok ia hlâo kơ pit đih

 

Tơdah hơtai boh [u hiam, kiăng mơ`um sa kơc\ok ia hlâo kơ pit đih. Anai le\ amra djru pơgang hu\i ruă hơtai boh, drah nur amăng arăt hơtai boh lơ\m tơgu\ mơguah hrơi tơdơi.

 

Drah nur amăng arăt hơtai boh le\ yua kơtăk drah pơlir ( tir) nao rai. Lơ\m [ing ta pit hơ-et, ia amăng drơi jăn khôt h^, ngă kơ ia amăng arăt drah aset tui, drah pơlir nao rai.

 

Samơ\, tơdah hlâo kơ pit dih [ing ta mơ`um sa kơc\ok ia amra plai [iă drah pơlir nao rai, plai [iă hơmâo tơlơi ruă amăng hơtai boh.

 

}^m truă [ơi [o#– Mơguah mơ`um sa kơc\ok ia

 

Mơguah lơ\m phrâo tơgu\ mơ\ng pit mơ`um sa kơc\ok ia amra ngă agaih amăng drơi jăn. Đa arăng mơ`um ia lu\k hra, đa mơ`um ia hni, hơmâo mơ\n pô mơ`um ia boh kruăi mơsăm… Anun yơh mơ`um ia hơge\t le\ klă hloh?

 

Drơi jăn [ing ta tơdơi kơ sa mlam pit đih pơplih nao rai ia kơtăk amăng drah, hơdôm ia kơtăk sat amăng drơi jăn kiăng hơmâo gơnam mơ\ng gah rơngiao hơtu\n bơtơbiă đuăi mơ\ng drơi jăn.

 

Ia mơ`um [u kuor sik, [u hơmâo mơnong ngă bơbuă le\ klă hloh. Tơdah ia sik [udah ia mơ`um hơmâo mơnong ngă bơbuă rơmă kiăng hơmâo mông kah mơ\ng hram hyu amăng drơi jăn, sui kah dưi pơagaih amăng drơi jăn.

 

Yua anun yơh mơ\ng mơguah mơ`um sa kơc\ok ia pơagaih amăng drơi jăn le\ sa tơlơi ngă hiam kơ drơi jăn.

 

Duam pơtu\k hơdrap – Kho\m mơ`um lu ia

 

Sit duam hơdrap, drơi jăn kiăng pơgang mă pô anun yơh amra trun pơđao amăng drơi pô. Lơ\m anai amra [le\ lu ia hâ|o, suă pran ta` [iă, [ơi kl^ [le\ lu ia …

 

Khă anun kiăng mơ`um lu ia. Mơ`um ia [u djơ\ kơnong kơ kiăng [le\ ia hâ|o hăng mơ-a`ă đôc\ ôh mơ\, ăt kiăng ia ngă dưm kơnar amăng drơi jăn, hơtun đuăi hơdôm ia kơtăk sat amăng drơi jăn tơbiă gah rơngiao.

 

Ruă hlung asơi –{ong bur mơ-ia

 

{ing mơnuih ruă hlung asơi [udah krah hlung, bô| hlung, kiăng [ong bur riă lu ia. Lơ\m riă bur kho\m brơi asar braih tơsă kuit kar hăng ia, lơ\m [ong le\ lun mă đôc\, mut amăng hlung amra ta` lik (le#).

 

Amăng bur hơmâo lu ia djru hơtu\n đuăi ia kơtăk sat amăng hlung pruăi tơbiă gah rơngiao.

 

Đôm eh – Mơ`um lu ia lun ha wo\t

 

Đôm eh hơmâo 2 tơlơi ngă rai: sa le\ amăng hlung pruăi hơmâo eh samơ\ kơ[ah ia anun yơh đôm glăi, [u tơbiă đuăi; dua le\ hlung pruăi hăng anih pơko\n [u hơmâo gơnam hơtun đuăi eh tơbiă gah rơngiao.

 

Kiăng pel e\p rơđah yua hơge\t hlâo kơ pơjrao h^. Tơdah le\ tui hăng tơlơi tal sa r^m hrơi kho\m mơ`um lu ia.

 

Tơdah tui hăng tơlơi tal dua kiăng mơ`um lu ia lun ha wo\t, lun ia hmar, ta` [iă, hnun kah ia dưi pơtrut amăng hlung pruăi, hơtun eh tơbiă gah rơngiao.

 

Kiăng kơđiăng anăm mơ`um ia lun [ơ[iă yua kơ hlung pruăi amra hr^p mă abih, ngă kơ [ing ta mơ-a`ă lu đôc\.

 

Mơhao [le\ pơtah - Yua ia hra ngă [le\ pơtah hăng su ia amăng mơbah

 

Mơhao [le\ pơtah le\ drơi jăn glăk pơgang hu\i kơ [ing ta [ong djơ\ gơnam sat. Tơdah mơhao [le\ pơtah samơ\ ngă tơnap, kiăng kơ mơ`um ia hra kơbum ia amăng bah kiăng pơsur [le\ pơtah.

 

Tơdơi kơ [le\ pơtah abih, kho\m mă ia hra su pơagaih amăng bah.

 

Laih dơ\ng, mơ`um do\ng ia yua kơ drơi jăn khôt h^ abih ia lơ\m [ing ta [le\ pơtah, ia hra tơba h^ ăt le\ ia pơhrua klă, ngă plai [iă tơdu pran kơ [ing mơnuih phrâo [le\ pơtah.

 

Mơnuih rơmong plin– Mơ`um ia tơdơi kơ [ong huă 30 mơnit

 

Hăng [ing mơnuih rơmong, tơdah [u mơ`um lu ia, kơtăk drah amăng drơi jăn [u dưi c\em nao rai, amra đ^ k^ tui. Lu tơlơi ngă pơplih amăng drơi jăn lêng kơ yua ia ba hyu.

 

Hlung pruăi [ong mơ`um, ngă dưm kơnar amăng drơi jăn lêng kơ yua ia. Mơnuih rơmong tơdơi kơ [ong huă ha mơkrah mông mơ`um sa kơc\ok ia kiăng djru brơi hlung pruăi mơmah gơnam [ong, kiăng huăi đ^ k^.

 

{u mơhao pit – Pec\ uh drơi jăn hăng ia pơđao kiăng hơđong amăng akô| dlô

 

Lơ\m [ing ta [ơ[rư\ pit hơ-et le\ yua kơ pơđao amăng drơi jăn trun. Hlâo kơ pit đih [ing ta mơnơi hăng ia pơđao [udah trăm tơkai hăng ia pơđao amra ngă kơ drơi jăn pơđao kiăng pit mơ-ak.

 

Hning rơngôt – Kiăng mơ`um lu ia mơn

 

Pran jua [ing ta bơdjơ\ nao biă mă hăng hơdôm hoocmon amăng drơi jăn. Lơ\m sa c\ô mơnuih hning rơngôt, hil rơ\t rơ-a` lu, arăt hăng dlông boh [leh amra bluh đ^ hoocmon.

 

Hăng `u kar hăng ia măt pơko\n dưi ba tơbiă đuăi gah rơngiao. Sa amăng lu gơnam kiăng ba tơbiă le\ mơ`um lu ia.

 

Tơdah mă bruă gleh glar, arăt hăng dlông boh [leh amra tui glông ia hâ|u ba tơbiă gah rơngiao.

 

Hơdôm arăt dlô kar kăi hăng arăt pơko\n amăng drơi jăn, bơdjơ\ nao biă mă ia mơ`um. Tơdah [u hơmâo ia, arăt dlô amra kơc\un glăi, ngă tơnap brơi dlô mă bruă.

 

Sa tơlơi kơsem min brơi [uh 85% arăt dlô le\ ia, tơdah dlô kơ[ah ia mơnuih ta amu` ba truh tơlơi djai.

 

Laih do\ng, lơ\m mưn kơ[ah ia, dlô juăt ‘’hr^p’’ ia mơ\ng anih pơko\n amăng drơi jăn kiăng rông arăt dlô, tơlơi anai ngă kơ hơdôm anih pơko\n kơ[ah ia mơ\n.

Siu Đoan: Pô ]ih hăng pôr