VOV4.Jarai-Yă H’Plơ, mơnuih thâo adoh tơlơi đưm djuai ania Mnông, do\ pơ [on Bu Dak, să Thuận An, tơring glông Dak Mil, tơring ]ar Daknông, sa ]ô mơnuih hor biă mă kơ gru grua thâo thăi đưm djuai ania pô.

Lu thun rơgao, `u hur har pơtô glăi kơ [ing ]ơđai rơnuk tơdơi tơlơi adoh đưm djuai ania pô laih anun pơ]eh boh hiăp phrâo kơ tơlơi adoh đưm kiăng pơhư] lu mơnuih, tơdăm dra rơnuk anai hor kơ tơlơi adoh đưm djuai ania.

Yă H’Plơ le\ sa amăng hơdôm ]ô mơnuih dưi hơmâo Jơnum min mơnuih [on sang tơring ]ar Daknông rơkâo kơ kơnuk kơna pơpu\ pơ anăn mơnuih kơhnâo kơhnăk gru grua đưm.

Ră anai, yă H’Plơ 57 thun laih, samơ\ hmư\ đok `u adoh ăt mơak lơlong mơtam, adoh tơlơi adoh đưm djuai ania pô.

~u brơi thâo, hor kơ tơlơi adoh đưm djuai ania pô, hor kơ tơlơi yut suang hăng jua ]ing hơgor dơ\ng mơ\ng anet, `u thâo adoh lu mơta tơlơi adoh đưm djuai ania pô:

‘’Hlăk do\ ]ơđai kâo kiăo tui am^ ama nao jơnum ngui ngor mơak, ngă yang plơi pla, lăng arăng atông ]ing, hmư\ arăng adoh laih anun hrăm tui, dơ\ng mơ\ng yơh hơdôm tơlơi adoh đưm, tơlơi arăng atông ]ing `u tơma tui amăng pran jua kâo truh ră anai’’.

Hăng pran jua hor kơ tơlơi adoh đưm, hlăk do\ ngă nai pơtô ]ơđai sang hră gưl muai, `u ngă hrom lu biă mă tơlơi adoh suang hyu pơplông adoh suang, laih anun pioh lu mông hrăm adoh tơlơi adoh đưm djuai ania pô.

Thun 2015, laih pơdơi abih thun bruă [ong prăk lơtret, hơmâo tơlơi djru mơ\ng Gơnong bruă gru grua boh thâo  pơrơguăt drơi jăn hăng tuai ]uă ngui tơring ]ar Daknông djru ako\ bruă ‘’Djă pioh, pơđ^ tui ano\ yom gru grua đưm, tơlơi ngă yang, ]ing hơgor hăng gông bro#, tơlơi adoh đưm djuai ania Mnông’’, yă H’Plơ hơmâo mông gêh gal mă bruă djă pioh ano\ `u kiăng, tơlơi `u hor adoh suang đưm.

~u pơtô tơlơi adoh đưm djuai ania Mnông [ơi sang hră đôm lăm kơnuk kơna ]em rông tơring glông Dak Mil, hơmâo ]ơđai sang hră hrăm hrom:

‘’Pok anih pơtô adoh đưm [ơi sang hră đôm lăm tơring glông le\ hơmâo lu ]ơđai sang hră hrăm hrom, sa boh anih hơmâo mơ\ng 20-30 ]ô, laih dơ\ng pơtum lu ]ơđai sang hră tă ăt mơak mơn pơtô.

Pơtô adoh amăng tlam mơmo\t hrơi năm, hrơi tơjuh. Dơ\ng mơ\ng tal hrăm anai, lu ]ơđai thâo adoh tơlơi adoh đưm djuai ania pô, khă đok adoh aka [u mơak ôh, thâo adoh le\ hiam yơh;

 hơmâo hơdôm ]ô adơi đeh thâo adoh kah hăng H’Ren, H’Zen, Y Na… gơ`u tom nao pơplông adoh hơmâo mă pri laih mơn lah’’.

Hăng pran jua hur har, khăp kơ bruă, thâo hruaih gru grua đưm, tom ngă nai pơtô, anun yơh yă H’Plơ pơtô tơlơi adoh đưm dơ\ng mơ\ng er adoh amu` truh kơ er adoh tơnap hloh, laih dơ\ng kơnang kơ tơlơi thâo mơ\ng r^m ]ô ]ơđai sang hră `u hơmâo hơdră djru ba, pơtô brơi hăng pơblang rơđah ano\ tu\ yua, tơlơi thâo thăi mơ\ng đưm djuai ania pơdah thâo amăng tơlơi adoh.

Laih thâo boh yom phun amăng tơlơi adoh, jai kraih ]ơđai hor hrăm, lu mơnuih ]ih anăn rơkâo nao hrăm.

Adơi H’Ren, do\ pơ plơi Bu Dak, să Thuận An, tơring glông Dak Mil, tơring ]ar Daknông, sa amăng hơdôm ]ô ]ơđai sang hră tom nao pơdah tơlơi adoh suang đưm djuai ania tơring ]ar Daknông hơmâo mă pri, `u brơi thâo:

‘’Nai pơtô [ing gơmơi hrăm adoh đưm ta` thâo biă. Nai pơtô tong ten, dơ\ng mơ\ng tơlơi adoh pơngui adơi, truh kơ tơlơi adoh Têt ta wêu laih anun pơblang brơi boh pia tơlơi tu\ yua amăng r^m tơlơi adoh.

Laih hrăm giong anih hrăm adoh đưm nai pơtô, kâo thâo adoh lu hăng nao pơplông adoh suang tơring ]ar phrâo anai’’.

Ơi Ngô Văn Khoa, Kơ-iăng khua anom bruă Gru grua boh thâo tơlơi pơhing tơring glông Dak Mil, tơring ]ar Daknông lăi:

Yă H’Plơ le\ mơnuih hor biă mă tơlơi adoh đưm, glăm ba amăng bruă djă pioh boh yom gru grua djuai ania pô, djru hrom [u anet ôh amăng bruă djă pioh nua yom gru grua mơ\ng djuai ania pô:

‘’Hrom hăng bruă pơtô atông ]ing tui hơdră tơring ]ar djru, tơlơi gơgrong mơ\ng gơmơi le\ ngă hrom nai H’Plơ pok anih pơtô tơlơi adoh đưm kiăng djă pioh gru grua er tơlơi adoh yom kơ djuai ania.

Anai le\, tơlơi mơak kơ `u pô ăt kah hăng pioh kơ bruă wai lăng mơ\ng kơnuk kơna djă pioh lu er tơlơi adoh đưm djuai ania Mnông.

}ang rơmang tơlơi adoh suang đưm djuai ania [iă dưi pơđ^ kyar tui, tơdah [u hơmâo ôh anih anai [udah [u hơmâo nai H’Plơ thơ tơnap yơh djă pioh’’.

Hrom hăng bruă pơtô tơlơi adoh đưm, yă H’Plơ jing ding kơna amăng phung nai pơtô atông ]ing gru grua đưm tơring glông Dak Mil.

Grup atông ]ing wơ\t hăng yă H’Plơ hơmâo mă pri amăng lu wơ\t nao pơplông gru grua kual Dap kơdư ]ư\ siăng.

Amăng tơlơi hơdip mơda, mă bruă r^m hrơi, `u jing mơnuih ngă khua git gai ping gah plơi, ba gru hlâo, djru hrom prong biă mă amăng bruă plơi pla hăng [ơi să.

Yă H’Plơ ră ruai: ‘’Tơlơi hor amăng gru grua đưm hơmâo djru kơ `u pran kơtang.

 Laih dơ\ng tơlơi suaih pral ngă djơ\ bruă kiăng, ba glăi tơlơi mơak kơ plơi pla, kơ mơnuih mơnam, ngă kơ pran jua mơak hlak hloh’’.

Siu Đoan: Pô ]ih hăng pôr