Tàm gùl bơta tơlir niam bơh suơn kơphe, kao su, tờm chi sa plai, kòi sre bal mờ nùs nhơm lơh broă jal mhar bơh làng bol kòn cau Sơdàng kis tàm sàh Đăk Ui, kơnhoàl Đăk Hà, càr Kon Tum dê, ờ hoan geh cau kơlôi là tiah tam lơh mờ ling lơgar Mỹ sò tơm neh geh tŭ là tiah tam lơh cui rơcai ngan. Bơh nam 1960 tus nam 1975 ling klàng mờ làng bol sàh Đăk Ui neh tam lơh 289 dơ̆ lik bơdìh dar tam lơh mờr 900 nă cau ling sò tơm, cuh gơdùh 6 nơm rơndeh par, gơsơ̆t 6 nơm rơndeh ling klàng…

Ồng A Bok, kis tàm thôn Kon Pong, nam do 75 sơnam, lài do Củ tịc Anih duh broă Sền gròi Tỉñ ủy càr Kon Tum ngoh rơngăc yal: nam 9 sơnam ồng àñ piang lòt jun kwang bàng kăc màng tàm tiah tam lơh in. Tus dờng ồng jăt ală cau ling at ngkơr phào lòt tam lơh mờ ling sò tơm. Neh rơlao bơta glar bòl, chơ̆t jê, phi să sơlơ git kwơ màng bơh bơta ring lơngai dê, ồng A Bok đơs: “Tŭ hơ̆ là jơh ală cau lơi kung rơcang mờ broă tam lơh nàng tơnklàs dà lơgar, piang, phe ờ tơl sa. Nhai do tus nhai tơnơ̆ ờ geh boh sa, ào mpha ờ tơl soh. tŭ do piang, phe sào bơkah. Geh điện thoại, geh rơndeh Honda geh rơndeh Ôtô tai. Tơnơ̆ do añ pin là rơ̆p pơn jăt tai bơtàu tơnguh uă rơlao tai”.

Đờm jăt bơhiàn khin cha jăk chài tàm rài tam lơh mờ ling lơgar bơdìh sò tơm, 50 nam do Đảng ƀộ, gơnoar atbồ bal mờ làng bol sàh Đăk Ui, neh lơh geh tai uă cồng nha pa tàm broă sơm bời sồt rài tam lơh mờ bơtàu tơnguh lơh sa mpồl bơtiàn. Mờr 7 rơbô nă làng bol kis tàm sàh mờ rơlao 90% là làng bol jơi bơtiàn Sơdàng neh sùm gàr kơl jăp mờ lơh jăt uă ngan nùs nhơm tam klăc, dùl nùs bal bơ̆t bơtàu tiah pôs đồng rài tam lơh lài do ngai sơlơ pas gơs.

Ồng A Nghĩa, Phó Ƀí thư Duh broă sùm Đảng ủy sàh Đăk Ui pà git, kơnờm mờ broă git ngui bơta chài măi mok pa, geh mờr 1 rơbô 400 lồ ù tam phan pah nam, 1 rơbô lồ ù tam phan jŏ tơngai geh cồng nha tơnhào uă, bơta bơkah ngai sơlơ geh uă, dong kờl làng bol geh priă kơl jăp. Bal mờ hơ̆ broă tus bal bơtàu tơnguh lơh sa brê kung cèng geh priă ai làng bol in sơl. Nam 2022 sàh Đăk Ui neh lơh geh sàh ƀòn lơgar pa tơnguh uă. Ồng A Nghĩa đơs tờm, rài kis bơh làng bol tàm sàh Đăk Ui gam tam gơl pah ngai: “Kwang bàng bal mờ làng bol tàm sàh Đăk Ui khin cha jăk chài tus bal lơh broă sa pràn pa tàm broă bơtàu tơnguh lơh sa mpồl bơtiàn. Tŭ do gùng lòt neh tus tàm 8 thôn, ƀòn tàm sàh mờ tus tàm tiah lơh sa ndrờm neh geh dă gùng mờ bê tông jơh. Bal mờ kòi sre ờs mờng, làng bol gam bơtàu tơnguh bă ù tam kơphe, tiêu mờ rề ơnàng bă ù ròng phan tàm dà mờ ròng phan. Bơh gùng dà broă lơh bơh gơnoar atbồ, uă mpồl lơh broă bal mờ ală cau neh mờ gam bơ̆t bơtàu ală bơta phan krơi is nàng tơnguh uă bơta kwơ phan geh lơh bơh broă lơh sa suơn sre”.

Bal mờ broă bơtàu tơnguh lơh sa mpồl bơtiàn, 50 nam do Đảng ƀộ sàh Đăk Ui sùm sền gròi, drơng gàr tus broă bơ̆t bơtàu Đảng mờ gơnoar atbồ pràn kơl dang. Tŭ do sàh geh mờr 300 nă đảng viên, tàm hơ̆ geh 3 bơnah 4 là làng bol kòn cau Sơdàng. Đòm jăt bơnhiàn ờs mờng khin cha jăk chài tàm rài tam lơh mờ ling lơgar Mỹ sò tơm, ală rơnàng kwang bàng đảng viên tàm sàh Đăk Ui sùm là cau lam lài nàng làng bol đờm jăt bal. Đăk Ui pơnyờ să geh 4 nă cau jăk kòn cau Sơdàng dê lơh Kwang geh jơng tàm Mpồl lơh kơnòl broă sùm Tỉñ ủy càr Kon Tum. Tàm hơ̆, mò Y Vêng, là Kwang geh jơng tàm Đảng Dà lơgar lài do, Ƀí thư Tỉñ ủy lài do, Kwang lam bồ mpồl cau ala măt Quốk hội càr Kon Tum. Ồng Chu Văn Hiền, Lam bồ Mpồl mblàng yal bơto bơtê mờ Hòi jà làng bol Huyện ủy kơnhoàl Đăk Hà pà git, tiah pôs đồng kăc màng Đăk Ui tŭ do gam pràn cơn đoà jơng, pin dờn mŭt tàm tơngai pa: “Sàh Đăk Ui prăp gàr niam mờ ngui niam bơta kwơ niam chài ờs mờng bơh làng bol kòn cau Sơdàng tàm tiah do dê pơgồp bal mờ bơtàu tơnguh lòt nhơl nàng ai broă lơh mờ tơnguh priă geh ai làng bol in. Hơ̆ là lơh broă sa suơn sre ngui măi mok pa pơgồp bal mờ lơh gơs phan mờ drà kă bro phan. Tàm tơngai lơh jăt broă tơrgùm bal sàh hơ̆ sồng tơrmù mpồl lơh broă sră nggal jăt gùng dà broă lơh bơh Dà lơgar dê pơn jăt tai tơnguh uă bơta pràn đơng lam mờ bơta pràn tam dră bơh Đảng ƀộ sàh dê, tơnguh uă bơta jăk mpồl kwang bàng, đảng viên nàng di pal mờ jơnau kờñ kơnòl dê”.

Nggùl rài neh rơlao, ƀồm mềm, gar phào tàm rài tam lơh tŭ do mìng gam tàm nùs nhơm, mơya nùs nhơm kăc màng jăk chài mờ nùs nhơm kờñ gơboh dà lơgar bơh ling klàng làng bol sàh Đăk Ui dê kung gam sùm. Bơh ù tiah neh geh tŭ gơtìp git nđờ chơ̆t jê roh rui, Đăk Ui neh kis wơl pràn kơl dang, brồ să gơs tiah pràn bơtàu tơnguh lơh sa mpồl bơtiàn tiah làng bol jơi bơtiàn ờ gal cau càr Kon Tum dê. Ală cơn đoà jơng tơnklàs nam lài, tŭ do neh gơs ală cơn đoà jơng bơ̆t bơtàu, cơn đoà jơng pin dờn, kơ̆p kờñ mờ kờñ brồ guh. Đăk Ui gam pơn jăt tai lơh geh ală cồng nha pa tàm bơta brồ guh tus hờ rài tơnơ̆ do dê.