Tàm ƀlàng hìu pơrjum ƀòn T’ Leh, xã Dleiya, kơnhoàl Krông Năng, càr Dăk Lăk, geh git nđờ rơhiang nă kơnòm dềt bal mờ cau mè bèp neh tus sền ală dơ̆ tamya nggrài. Geh uă kơnòm dềt chờ hờp ntoăt jăt bal, rơpồc tơnò tềp, at tê ha là tamya bal jăt mpồl tamya nggài dê. Ù tiah ngềt ngơ̆t bè ală ngai bè ờs tàm ƀòn dê tŭ do gơs lơngañ chờ.
Oh Y Gian Mlô, kis tàm ƀòn T’ Leh pà git, do là dơ̆ sơnrờp oh geh sền tamya nggài tàm ƀòn. Oh Y Gian Mlô pà git: “Do là dơ̆ sơnrờp kòn geh tus sền tamya nggrài di tàm satềp Trung thu, kòn chờ hờp ngan. Kòn ưn ngài ală mlŏ, wa neh cèng Trung thu tus mờ bol kòn”.
Bal mờ broă sền tamya nggrài, ală kơnòm dềt gam geh lơh uă broă lơh geh kwơ mờ dờp geh uă phan pà. Pa geh dờp phan pà mờ rơndeh coh pa, oh H’ Sơra Niê pà git: “Ngai do geh dùl ngai nhơl Trung thu chờ hờp ngan tài kòn geh pà rơndeh coh, sền tamya nggrài gam geh ală mlŏ, ală wa siăt sŏ tai. Do là dơ̆ sơnrờp kòn geh tus bal broă lơh do, kòn ưn ngài ală mlŏ, wa uă ngan”
Ờ mìng ală kơnòm dềt, geh uă ngan cau dờng kung tơrgùm tềng hìu pơrjum ƀòn nàng tus bal mờ nùs nhơm chờ satềp Trung thu bơh ală kơnòm dềt dê sơl. Cèng 03 nă kòn gam dềt tus dờp phan pà mờ chờ nhơl satềp trung thu, lŏ H’ An Niê kis tàm ƀòn T’ Leh pà git: “Hìu añ geh 04 nă kòn, tài rài kis gơtìp kal ke den tàng ờ hềt tŭ lơi git tus tàm broă blơi phan pà ha là ai ală kòn lòt nhơl di tàm Trung thu. Ngai do geh mpồl lơh broă nùs nhơm dong kờl tus tơn tàm ƀòn nàng bơyai lơh Trung thu ai ală kơnòm dềt in, añ chờ hờp mờ ngoh rơngăc ngan”.
Ƀòn T’ Leh geh 177 hìu, mờ mờr 300 nă kơnòm dềt. rơlao 90% khà kờp làng bol tàm ƀòn là kòn cau Rơđê. Ồng Y Nghê Mlô, kwang atbồ ƀòn T’ Leh pà git, pah nam, di tàm Satềp nam pa, Satềp Trung thu, gơnoar atbồ ƀòn lơgar bal mờ uă mpồl lơh broă nùs nhơm dong kờl kung tus còp, pà phan ai làng bol mờ ală kơnòm dềt in. Nam do broă bơyai lơh geh dờng niam rơlao den tàng làng bol, tàm hơ̆ uă ngan là ală kơnòm dềt chờ hờp ngan. Ồng Y Nghê Mlô pà git: “Rài kis làng bol tàm do kal ke ngan den tàng mè bèp ờ gơtùi drơng ai ală kòn in geh tơl. Bơtoah ngan geh mpồl lơh broă nùs nhơm dong kờl tus nàng jào pà phan bal mờ bơyai lơh geh ală jơnau nhơl nàng ală kơnòm dềt in. Bơta do chờ hờp ngan gơwèt mờ mpồl kwang bàng atbồ thôn dê, tàm hơ̆ uă ngan là gơwèt mờ ală kơnòm dềt”.
Broă lơh “Trung thu oh in” geh Mpồl Lơh jăt jơnau niam nùs nhơm bơh ƀòn dờng Buôn Ma Thuột, càr Dăk Lăk bơyai lơh. Tàm do, bơdìh mờ ală broă lơh chờ Trung thu, Mpồl do gam siăt sŏ ai ală kơnòm dềt in, pà mờr 300 pò phan là ƀung mi, ƀañ, kèo, ƀan trung thu, phan ngui bơsram mờ sră cih kơnòm bơsram in. Bal mờ hơ̆, Mpồl do gam pà 06 nơm rơndeh coh ai ală kơnòm dềt geh rài kis gơtìp kal ke, bơsram jăk in.
Khà priă ală bơta phan do geh rơlao 60 tơlăk đong. Mò Nguyễn Thị Nga, Atbồ Mpồl lơh broă nùs nhơm dong kờl is pà git: “Pah tŭ tus kàl trung thu den bol añ tàm Mpồl jăt nùs nhơm niam cèng ală phan pà geh uă bơta kwơ nàng pà ală kơnòm dềt kis tàm tiah ngài gơtìp ờ tơl uă bơta in. Tàm kàl trung thu nam do, bol añ rơ̆p lơh tai 03 anih tai tàm tiah ngài, tus mờ kơnòm dềt rơƀah in”.
Bal mờ Satềp Trung thu gờñ geh lơh tàm ƀòn T’ Leh, kơnòm dềt kis tàm ờ uă ƀòn tiah ngài mờ kơnòm dềt geh rài kis gơtìp ờ tơl uă tàm càr, kung geh ală ngai chờ niam geh Kes priă dong kờl kơnòm dềt, Mpồl Dong kờl cau koĕt kơl te mờ kơnòm dềt kòn đời, tỉñ đoàn càr Dăk Lăk, Anih lơh broă nùs nhơm dong kờl is Dà lơgar bơyai lơh. Ală phan pà neh geh jào pà tàm nùs nhơm chờ bơh ală kơnòm dềt dê, cèng geh dùl kàl Trung thu geh uă ngan săp ñŏ nhơl.
Viết bình luận