Jăt Ủy ƀan Ñân zân (UɃÑZ) ƀòn dờng Gia Nghĩa, càr Dăk Nông yal, dơ̆ mìu dờng do neh lơh gơtìp dà bam tus 64 hìu làng bol, tơrgùm uă ngan tàm ală sơnah ƀòn: Nghĩa Tân, Quảng Thành, Nghĩa Trung. Bal mờ hơ̆, geh uă phan bơna, phan tam ờ jŏ tơngai kung gơtìp uă ngan. Tàm hơ̆ geh rơlao 40 hìu gơtìp gơbam dà uă ngan mờ rơlao 50 phơng. Bi Trần Văn Hoàng, kis tàm mpồl ƀòn 2, sơnah ƀòn Nghĩa Tân, ƀòn dờng Gia Nghĩa pà git, gơbam dà lơh bi kung gam ờ gơtùi rê tàm hìu mờ ờ hềt git hoàc huơr bè lơi. “Tŭ hìu cau rềp bal gơtìp gơbam dà di mơ den oh mi neh tus dong kờl bal nàng ntrờn phan cèng tus tàm tiah ñhoa là hìu wa Nam. Tus 8 jơ mang den dà bam gơguh tus hờ hìu wa Nam tai, tŭ do hìu añ neh gơbam jơh bloh, gam hìu wa Nam gơbam di pơgăp 40 phơng, den oh mi kờl phan tàm hìu wa Nam mờ phan pơyoa tàm hơ̆ kờl ñhoa tai”.

Ồng Thạch Cảnh Tịnh, Phó Củ tịc UɃÑZ ƀòn dờng Gia Nghĩa pà git, lài mờ tŭ gơtìp gơbam dà, ƀòn dờng neh đơng lam ală xã, sơnah ƀòn, ală mpồl lơh broă rơcang lài sền gròi mờ pơgồp bal dong kờl ntrờn làng bol bal mờ phan bơna tus tàm tiah niam lơngăp lơngai. “Jơh ală hìu làng bol kis tàm tiah đah đơm den bol añ neh geh jơnau yal lài mờ dong kờl ntrờn phan bơna tus tàm tiah ñhoa, mơya dà tus mhar ngan, uă ngan pơn drờm mờ ală nam den tàng geh ờ uă phan bơna làng bol tàm tiah hờ đah đơm gơtìp aniai. Tŭ do, bol añ gam pơn jăt tai lòt sền jơh ală tiah di gơlan gơtìp gơbam dà, tàm hơ̆ uă ngan là jăt gah croh dà Dăk Nông: tàm ƀòn Nâm Rạ, xã Dăk Nia, sơnah ƀòn Quảng Thành, tàm tiah hờ đah tô tơnao dơng dà Thượng, là ală tiah di gơlan gơtìp gơbam uă ngan”.

Kung tàm càr Dăk Nông, gơbam dà kung gam gơtìp tàm ală xã Dăk Rmăng, Quảng Hoà kơnhoàl Dăk Glong lơh koh gơl uă gơl gùng lòt. Tềng đăp mờ bơta mìu dờng lơh gơbam dà gơtìp kal ke, kwang đơng lam UɃÑZ càr Dăk Nông neh tus sền tàm ờ uă tiah gơbam dà tàm ƀòn dờng Gia Nghĩa.

Tàm tiah gơtìp gơbam dà, ồng Lê Trọng Yên, Phó Củ tịc UɃÑZ càr Dăk Nông sồr gơnoar atbồ ală tiah tus sền, rơcang lơh jăt ală gùng dà broă lơh nàng sơndră mờ rềs àr di jăt mờ gùng dà broă lơh 4 tàm tiah hơ̆ tơn, gàr niam lơngăp lơngai màng kis bal mờ phan bơna ai làng bol in: “Kwơ màng là tàm broă yuh dà bơh tơnao dơng dà, pơgồp bal mờ cau tờm bơcri priă ală kông ty hìu măy pờ tơlik ồs đèng dà mờ ală tơnao dơng dà lơh bơtơ̆t rơbòng dà gàr geh bơta niam lơngăp lơngai. Mờ bol añ kung pal sền wơl, ai geh jơnau bơsram broă mờng chài bơh ală dơ̆ tơrlah ù tàm nam 2018 tàm Dăk Sin, càr Dăk Nông mờ tàm càr Lâm Đồng tŭ do, nàng lơh geh gùng dà broă lơh lài nàng sơndră di pal mờ mùl màl, lơh bè lơi nàng gàr niam lơngăp lơngai uă ngan tus mờ làng bol, gơwèt mờ kòn bơnus, geh bal phan bơna làng bol dê. Tam pà sền gròi nàng gŏ yal di tŭ, đơng lam mhar mờ rơcang lài tàm broă rơcang sơndră, yal mblàng, lam sồr làng bol tus bal mờ rơcang sơndră mờ rềs àr bơh trồ tiah, ală tiah gơtìp ngòt rơngơ̆t, ală tiah di gơlan gơtìp tơrlah, tàm hơ̆ uă ngan là tiah hờ đah jum”.

Tàm càr Dăk Lăk, uă ngai do mìu dờng jŏ ngai neh lơh gơtìp gơbam dà git nđờ rơbô lồ phan tam tàm ală kơnhoàl Krông Ana, krông Bông, Lăk mờ Ea Súp. Ală mpồl lơh broă geh gơnoar gam bal mờ làng bol lơh ngan rơcang sơndră mờ gơbam dà phan tam in, mờ tơnhào ală bă kòi neh dum gờñ nàng tơmù di mơ bơta hoàc huơr.

Tàm ală xã Buôn Tría, Buôn Triết, Dăk Liêng, kơnhoàl Lăk mờ ală xã Quảng Điền, Duar Kmăl, kơnhoàl Krông Ana gơwèt tiah dà dờng Krông Ana dê, dà tih neh lơh gơbam mờr 2 rơbô lồ kòi sre. Ồng Phi Văn Mỹ, xã Quảng Điền, kơnhoàl Krông Ana geh rơlao 1 lồ kòi sre tàm tiah do pà git: “Mìu bồ kàl neh lơh gơbam dà. Geh ờ uă bă sre là kòi gam lik den hoàc huơr jơh tơn, geh ờ uă bă sre kòi neh dum bơh 20 tus 30% den làng bol ngui tơn bơta pràn cau lơh broă nàng tơwès”.

Bè bơta mìu dờng dà tih tàm kơnhoàl, ồng Nguyễn Minh Đông, Phó Củ tịc UɃÑZ kơnhoàl Krông Ana yal: “Khà dà bơh dà dờng tŭ do neh tih ngan, di gơlan lìu bơtơ̆t tàm ờ uă tiah thòng, tiah jrô. Den tàng tŭ do UɃÑZ kơnhoàl gam lơh ngan đơng lam ală xã mờ gùng dà broă lơh 4 tơn tàm tiah hơ̆ nàng tơmù di tŭ, ală tiah lơi geh tơl bơta niam nàng crăp tai măi ƀồm lơh jăt broă sơndră mờ gơbam dà den geh đơng lam ală tiah pơn jăt tai dong kờl rơcang sơndră mờ gơbam dà ai làng bol in”.

Jăt jơnau kờp mhar bơh Mpồl đơng lam rơcang sơndră mờ rềs àr bơh trồ tiah mờ Jòi dong klàs cau gơtìp rềs àr càr Dăk Lăk dê, tàm ù tiah càr do neh geh 1 nơm hìu gơtìp tơrlah, 128 nơm hìu gơtìp gơbam dà, rơlao 5 rơbô lồ phan tam gơtìp gơbam dà; geh ờ uă broă lơh gùng lòt, bơtơ̆t rơbòng dà gơtìp tơrlah. Ồng Mai Trọng Dũng, Phó Kwang atbồ Sở Nông nghiệp mờ Phát triển Nông thôn càr Dăk Lăk đơs bè broă rơcang sơndră mờ rềs àr bơh trồ tiah, dong kờl làng bol. “Tàm tơngu me gùng dà broă rơcang sơndră mờ rềs àr bơh trồ tiah bơh càr dê, ală tiah neh lơh gùng dà broă lơh jăt tơl tiah, mờ rơcang dong kờl làng bol tàm tiah gơtìp gơbam dà. Tàm hơ̆, ală tiah gơbam dà tàm bơtơ̆t den gơtùi rơcang ƀồm dà tus tàm dà dờng nàng tơmù hoàc huơr bă ù gơtìp gơbam dà; ală tiah thòng kòi neh mờr dum den pal bơto sồr, dong kờl làng bol rơcang tơwès gờñ mờ gùng dà broă lơh “tơlir tàm hìu rơlao mờ dum tàm ƀlàng sre” nàng tơmù ờ uă ngan rềs àr bơh trồ tiah lơh aniai”.