Pơrjum dờng ai tơngŏ, rài kis bơh làng bol ală jơi bơtiàn ờ gal cau càr Lâm Đồng neh gơguh uă tơl ală bơta. Broă git wă mờ ngui di tŭ ală bơta gơguh jăk măi mok pa tàm lơh sa neh dong kờl geh 50 tơlăk đong tàm 01 nă 01 nam, gơguh 12,5% pơn drờm mờ nam 2019; khà hìu rơƀah gơmù gam 3,24%. Is ồs, tŭ do gùt càr geh 353 mpồl lơh sa kă bro geh cau jơi bơtiàn ờ gal cau lơh tờm, mờ kờp jơh priă bơcri tus 2 rơbô 773 tơmàn đong; 13 bơta phan geh khà phan OCOP 03 sơrmañ.

Là cau tờm dùl anih lơh sa mŭt lơh broă bơh nam 2017, cau tus pơrjum dờng  K’ Hoàng, kòn cau K’ Ho kis tàm xã Phú Hội, kơnhoàl Đức Trọng pà git, kơnờm mờ bơri priă di mờ gùng dà broă lơh tàm broă lơh sa suơn sre ngui măi mok pa, bi neh lơh geh cồng nha mờ broă lơh sa mhar gơguh tus 07 dơ̆, tam uă bơta biăp, kơnuh, plai chi geh khà Global GAP. Bi K’ Hoàng pà git: “Broă sơnđờm mŭt lơh broă bơh añ dê den tŭ lài ngan lơh geh 01 sào hìu krơh lài, rơhời jăt mờ nam nhai lơh sa den rề ơnàng rơhời bơh 2 sào hơ̆ sồng gơguh rơhời. Ai bơh tàm ală pang sră dan blơi, tŭ do añ neh rề ơnàng bă ù lơh hìu krơh tus 07 sào. Tàm Anih lơh sa añ dê, bơnah uă là ndrờm lơh sa di jăt tàm pang sră kờñ blơi”.

Ai kơphe là dùl tàm ală phan tam tờm ngan, khà măt kă bro kơphe Arabica Lạc Dương geh uă bơta kwơ, bơta pràn nàng bơtàu tơnguh, bơdìh mờ priă lam sồr làng bol lơh jăt gùng dà broă lơh hữu kơ geh jòi tiah tam mờ pơgồp bal jăt bơta geh kwơ, gơnoar atbồ ƀòn lơgar tàm do gam lơh pràn broă lơh kơphe jăt mpồl phan geh lơh bơh suơn sre gùt plai ù dê. Ồng Y Cường, dùl nă cau lơh kơphe jŏ nam tàm xã Lát, kơnhoàl Lạc Dương pà git, bơh tŭ tus bal ală ơdŭ bơto hơ̆ sồng wă tàm boă tam phan bè lơi nàng geh gar kơphe bơkah hơ̆ sồng tăc geh priă.

Ồng Y Cường pà git: “Lơh kơphe kơl jăp tŭ sơnrờp kơno yal cau lơi kung ờ wă. Tơnơ̆ mờ tŭ geh gơnoar atbồ mblàng yal loh làng, làng bol kung rơhời wă hơ̆ sồng git broă gơtìp roh brê rơ̆p lơh tus bơta ờ niam kơphe, lơh gơrềng tus khà priă kơphe dê. Tàm ală nam pa do, làng bol geh bơto, iăt jơnau yal tàm câu Âu rơ̆p ờ blơi kơphe tàm tiah lơi lời gơtìp roh brê, den tàng làng bol kơlôi rơcang mờ git ngan hơ̆ sồng tam gơl bồ tơngoh. Tŭ do làng bol tơrgùm lơh gơguh cồng nha kung bè khà geh bal mờ bơta bơkah bơh kơphe dê”.

Kung tàm xã Lát, kơnhoàl Lạc Dương sơl, mò Rolan Cơ Liêng, kòn cau K’ Ho neh ai jơh nùs nhơm nàng bơ̆t bơtàu khà măt kă bro kơphe geh bơta niam chài kòn cau dê mờ măt sơnđan “K’ Ho Coffee”. Bơh uă nam do, “K’ Ho Coffee” neh gơs phan ala măt bơta bơkah bơh kơphe tàm tiah kơh bơnơm LangBiang dê mờ là broă lơh geh pơnrơ ngan bè phan kơphe kloh kòn cau K’ Ho dê. Mò Rolan Cơ Liêng pà git: “Nùs nhơm añ dê là kờñ lơh geh khà măt kă bro bơh cau lơgar Việt Nam dê nàng ală cau lơgar bơdìh in git wă mờ sền kwơ. Añ lơh ngan nàng ai tơngŏ geh bơta kwơ bơh làng bol kis tàm do dê. Di lah añ ờ lơh ngan den ală bơta kwơ hơ̆ ờ gơtùi geh. Mờ làng bol den neh geh bơta niam chài, bơhiàn ờs mờng, añ kờñ pơgồp wơl. Bơta kwơ tờm ngan là añ gam lơh ngan nàng bơ̆t bơtàu geh bơta phan kơ̆ kơl jăp jŏ jòng”.

Tus bal pơrjum mờ geh jơnau đơs tàm pơrjum dờng cau ala măt ală jơi bơtiàn ờ gal cau càr Lâm Đồng dơ̆ IV, ồng Y Vinh Tơr, Kwang geh jơng tàm mpồl rơcang mŭt Đảng Dà lơgar, Thứ trưởng, Phó Củ ñiệm Anih duh broă Jơi bơtiàn đơs, broă bơtàu tơnguh lơh sa mpồl bơtiàn tiah làng bol jơi bơtiàn ờ gal cau càr Lâm Đồng geh cồng nha tơl ală bơta. Lơh sa, niam chài, lơh sơnơm, bơto bơtê, rài kis lơh broă sa mpồl bơtiàn, sền gàr bơta lơngăp lơngai dà lơgar neh geh tam gơl ndrờm bal mờ pràn. Uă khà broă, kơnòl broă lơh geh uă rơlao mờ bè ờs bal bơh tiah Tây Nguyên dê. Nàng pơn jăt tai lơh jăt ală cồng nha neh lơh geh, ồng Y Vinh Tơr đơs là, càr Lâm Đồng pal pơn jăt tai sền gròi uă bơta ală bơta pràn ai tiah làng bol jơi bơtiàn ờ gal cau in, lơh pràn ală broă lơh jơnau kờñ dà lơgar bè bơ̆t bơtàu ƀòn lơgar pa mờ tơmù rơƀah kơl jăp. Ồng Y Vinh Tơr pà git: “Pơn jăt tai pơgồp bal, tơnguh bơta geh, bơta kwơ krơ is bè ù tiah, trồ tiah, brê, tiah tềl kah yau, ù tiah niam mờ bơta niam chài ờs mờng bơh tơl mpồl bơtiàn dê. Nàng tàm tơngu me hơ̆ lơh geh rài kis, broă lơh, priă geh kơl jăp ai làng bol in. Lơh jăt broă dong kờl ai mŭt lơh broă, tus bal drà kă bro, ai broă lơh làng bol jơi bơtiàn ờ gal cau in”.

Pơrjum dờng ai geh jơnau kờñ lơh ngan tus nam 2030, priă geh tơl tiah làng bol jơi bơtiàn ờ gal cau geh bơh 84 tus 87 tơlăk đong tàm 01 nă 01 nam; mờ khà hìu rơƀah gơmù bơh 02 tus 03% tàm 01 nam… Lơh geh uă bơta pràn kơl dang ală broă mŭt lơh broă, pơrlòng lơh sa; sền gròi bơcri priă bè ală bơta nàng bơtàu tơnguh lơh sa hìu nhă, mpồl lơh sa kă bro, mpồl lơh broă bal tàm ală ƀòn tàm càr dê.