Cau lơh phan tơlir tàm tiah drà brê Buôn Ma Thuột
Thứ ba, 06:00, 21/05/2024  Cau mblàng K’ Hạnh/Cau cih Đình Tuấn (VOV Tây Nguyên) Cau mblàng K’ Hạnh/Cau cih Đình Tuấn (VOV Tây Nguyên)
VOV4.K’Ho- Tơnơ̆ kàl pràng duh tơr ồl uă ngan, ală càr tàm tiah Tây Nguyên den mhar ngan rcang lài kơryan mờ kàl mìu càl rƀŭt dờng. Tàm ƀòn dờng Buôn Ma Thuột, càr Dăk Lăk, tiah drà geh ală tờm chi uă ngan rlau jơh gùt lơgar dê, mpồl cau lơh phan tơlir tiah drà ngai sơlơ ờ ru ngan lơh broă, sền gròi, sơng ka sền gàr tiah tam bơkào, ƀlàng nhơ̆t mờ rcang lài kơryan bơta gơpă gơpừ tờm chi. Nùs nhơm kờñ gơboh broă lơh bơh ală cau lơh phan gùt nam dê tryang trồng ngan mờ broă sơng ka sền gàr ƀlàng nhơ̆t- tờm chi- bơkào- nha, gam pơgồp bơnah lơh geh ƀòn dờng niam bơnĕ, geh brê tàm tiah drà mờ geh tiah drà tàm brê, tơnguh uă jơh bal bơta kwơ ù tiah brê bơnơm, tiah ơm kis mờ bơta niam ngan dê.

Tàm jơnau nggồr măi òt ơ sĭ ngan mờ uă ngan cau mờ rơndeh lòt rê, 5 nă cau lơh phan bơh Kông ty tiah drà Dăk Lăk tơrgùm koh bơta jơnhoa bơh dùl nơm tờm chi jŏ nam kềng gah gùng kềng gùng Mai Hắc Đế, ƀòn dờng Buôn Ma Thuột. Rơndeh ờs ngui mờ tơnguh jơnhoa 25 thơk, tơnguh jơh tơn bơta jơnhoa bơh rơndeh dê nàng tơnguh 2 nă cau lơh phan tus tềng hơđang jơnhoa ngan, koh tơl gơl, ntê chi mờ kơrhia ngan tơđùh tơl gơl chi tàm gah gùng lòt kềng.

3 nă cau lơh phan đah đơm lơh kơnòl broă jài sền gàr bơta ngòt rơngơ̆t jài mờ rơndăp jài tơl gơl, ntê chi dê ơn tàm rơndeh. Tơnơ̆ mờr 3 jiơ lơh broă sùm, cau lơh phan Trần Văn Tuyến bal mờ cau lơh broă bal pa koh jơh sèng tờm chi dờng jŏ nam jơnhoa 30 thơk gơmù gam 15 thơk. Să jăn sùh dà kơl hề mờ gơ dềt bềng kơmbuh ƀòk chi dê, bi Tuyến pà gĭt: “Sùm den broă lơh bơh bol añ dê den geh sùm gùt nam. Mơya tàm tơngai tus kàl mìu càl rơbŭt dờng den broă uă rlau tai, pal koh ƀà ală tờm chi jòng jơnhoa ngòt rơngơ̆t. Broă lơh bơh añ dê sùm là tàm bơta jơnhoa lơm, ngan là ngòt rơngơ̆t ngan, den broă lơh pal sùm sền ngăc ngan nàng gàr niam bơta lơngăp lơngai”.

Dilah bè ală cau lơh phan bè bi Trần Văn Tuyến gùt nam lơh broă tàm bơta ngòt rơngơ̆t, pal geh uă pràn kơl dang să jan mờ nùs nhơm khin cha ngan bal mờ bơta sền ngăc ngan, den ală cau lơh phan tàm 4 mpồl ƀlàng bơkào bơh Mpồl tờm chi, Kông ty Kổ phần Tiah ơm kis tiah drà càr Dăk Lăk dê den jơh gùt nhai trồ mìu kung bè trồ prang lơh broă sùm tàm tiah tam bơkào mờ ƀlàng nhơ̆t. Bal mờ ală cau ùr lơh broă bal sơng ka sền gàr ƀlàng nhơ̆t tàm gah gùng kềng mờ tiah tam cah is Gùng dờng Võ Nguyên Giáp, bi Trần Thị Nga pà gĭt: mpồl geh rlau 20 nă cau neh tryang tryồng ngan lơh broă jơh gùt nhai tàm gơl gùng do, mơya broă lơh kung gam uă ngan sơl. Is ồn ngan là bơh dơ̆ gơdùh mìu bồ kàl pơgap mờ do 1 poh, nhơ̆t hòn lềng uă ngan, cau lơh broă pal dus nơ̆ dồ ết tàm bă tiah ơnàng gĭt nđờ lồ.

Bi Trần Thị Nga, đơs: “Bè tiah do, nhơ̆t tam bơh nam lài tus tŭ do pa mìng geh hòn gơs bè do lơm, tài bơh trồ prang dờng ngan. Mơya tŭ mìu gơdùh den nhơ̆t lềng gơ hòn uă ngan. Lơh sùm, mơya nhơ̆t lềng gơ hòn gơs lơm ai nhơ̆t tam den ờ gơ hòn gơs ờ. Dilah làng bol lơh broă tàm mìr den cau neh ƀồm sơnơm nhơ̆t rao gơ. Mơya do là gùng lòt, ờ gơtùi ƀồm sơnơm nhơ̆t ờ. Jơh ală bơta pal dus mờ tê lơm”. 

Buôn Ma Thuột là dùl tàm ală tiah drà geh khà tờm chi uă ngan rlau jơh gùt lơgar dê, mờ pơgap 26 rơbô tờm chi dờng, lơh geh 17,4 thơk vuông dùl nă cau. Ală tiah tam bơkào, tờm chi- bơkào geh koh bơka niam jat ală broă lơh gơnru mờ rùp bơka niam ngan, cèng jơnau yal niam chài  kah yau bơh ù tiah do dê. Bal mờ làng bol lòt jơng tàm blàng tam bơkào, ồng Trần Đức Hoà, ơm tàm sơnah ƀòn Tân Thành đơs là, tờm chi ƀòn dờng Buôn Ma Thuộr kung là dùl bơta kwơ niam mờ làng bol bal geh dờp, mờ ồng sền gŏ ală tờm chi tàm ƀòn dờng he dê là niam ngan: “Làng bol geh tiah tàp pràn să jan, geh tiah ai làng bol, ală oh kòn kòn sau in nhơl, geh tŭ tơngai lơh rài bồ tơngoh, ơm rlô bòl tơnơ̆ tŭ lơh broă bòl glar. Añ kung lòt uă tiah rao mơya pal đơs là Buôn Ma Thuột là tiah geh tờm chi niam ngan rlau jơh”.

Jat rơndăp ù tiah tus nam 2030, rơndăp broă tus nam 2050 pa geh Ủy ƀan Ñân zân càr Dăk Lăk yal, Buôn Ma Thuột rơ̆p geh pờ ơnàng ù tiah gơguh tus rlau 500 kơi sồ vuông, pơndrờm mờ 377 kơi sồ vuông tŭ do dê, mơkung lơh ngan jơnau kờñ bơt bơtàu tiah drà tơlir, ngăc ngar mờ bơhiàn niam chài; “Tàm brê geh tiah drà, tàm tiah drà geh brê”. Ồng Nguyễn Trung Hiếu, Kwang atbồ Mpồl tờm chi, Kông ty Kổ phàn tiah ơm kis tiah drà Dăk Lăk pà gĭt, mpồl lơh broă geh rlau 250 nă cau lơh broă bal mờ ală phan bơna măi mok, rơndeh rơndồ pa ngan. Bơdìh mờ hơ̆, uă ngan cau lơh phan ndrờm geh nùs nhơm kờñ broă lơh, tryang tryồng lùp bơsram- tơrgùm mờng chài lơh broă, den rơ̆p tơl bơta pràn jak nàng lơh sir ală jơnau kờñ tơlir bơh ƀòn dờng dê: “Uă ngan là oh mi sùm bơsram tàp is bơta chài lơh broă bơh he dê, nàng gơtùi lơh geh ù tiah dồ ròt bal mờ niam ngan. Gơwèt mờ ală cau lơh phan mut lơh broă tơnơ̆, den sùm geh ală cau lơh phan chài lơh broă bơto lơh broă bal, jat tŭ tơngai den rơ̆p lơh geh bơta niam ngan”.

Bơh nam 2011, Buôn Ma Thuột neh geh dờp là dùl tàm 10 tiah drà tơlir, sàng goh ngan rlau jơh Việt Nam. Tus tŭ do, ƀòn dờng là tiah tờm tam kơhê neh bơtàu tơnguh tus gơnoar broă pa. Dà tơlir bơh ƀòn dờng dê ngai sơlơ rề ơnàng uă, uă tiah rlau, niam mờ krơi is ngan, kơnờm ală cau lơh phan jak ngan mờ jơh nùs ngan.

Cau mblàng K’ Hạnh/Cau cih Đình Tuấn (VOV Tây Nguyên)

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC