Dăk Nông: mìng geh ờ uă ngai “dong” tơnao dà Dăk N’ting
Thứ sáu, 07:41, 11/08/2023 Cau mblàng: Ndong Brawl/Cau cih: Nguyễn Công Bắc (VOV Tây Nguyên) Cau mblàng: Ndong Brawl/Cau cih: Nguyễn Công Bắc (VOV Tây Nguyên)
VOV4.K’Ho- Bè Anih jơnau đơs Việt Nam neh yal, tài mìu dờng mờ jŏ ngai, tơnao dà Dăk N’ting tàm xã Quảng Sơn, kơnhoàl Dăk Glong, càr Dăk Nông neh gơtìp tơrlah, gơmù ù, di gơlan gơtìp tơrlah bơtơ̆t, pơhìn tus mờ màng kis, phan bơna bơh git nđờ jơ̆t hìu làng bol dê. Mpồl kwang bàng lơh broă bơh Ƀộ Nông nghiệp mờ Phát triển Nông thôn tus sền tơnao dà Dăk N’ting đơs, tơngai ờ jŏ ngan nàng “dong” tơnao dà do.

Ntào tàm bă suơn gam gơtìp ală gùng rơdàng, mò Hà Thị Thốt, kis tàm thôn Quảng Tiến, xã Quảng Sơn, kơnhoàl Dăk Glong, càr Dăk Nông ờ sŭk ngan tŭ gŏ rơlao 3 lồ ù suơn tam tiêu gam di gơlan gơtìp tơrlah mờ gơmù tơn tus tàm tơnao dà Dăk N’ting. Mò pà git neh tam phan tàm do bơh uă nam, mơya ờ geh bơta lơi. Bàr nam do, tŭ broă lơh bơtơ̆t rơbòng dà Dăk N’ting geh lơh den gơlik geh bơta rơdàng tơrlah mờ nam do là uă ngan. Mò Thốt dan mờ ală kấp gơnoar atbồ geh gùng dà broă lơh nàng kơl jăp rài kis ai làng bol tàm tiah gơrềng do in: “Hìu đam, ù tiah añ dê tàm do jơh, gam di gơlan gơtìp roh jơh do, hìu kung neh rơdàng bloh, ngòt roh hìu, roh suơn. Tŭ do hìu ờ geh nàng ơm tai. Kơ̆p kờñ ală kấp, gơnoar atbồ dong kờl geh hìu ơm hơ̆ sồng sền ù tiah tàm suơn bè lơi nàng làng bol iang nùs”.

Ồng Nguyễn Văn Nghĩa, Kwang atbồ Mpồl atbồ ală rơndăp broă bơcri priă bơ̆t bơtàu càr Dăk Nông pà git, Tơnao dơng dà Dăk N’ting geh bơta dờng di pơgăp 1 tơlăk 200 rơbô khối dà geh UɃÑZ càr Dăk Nông kĭ tàm nam 2018, kờp jơh priă bơcri lơh mờr 137 tơmàn đong. Tŭ do, broă lơh do neh geh lơh gơs, cau tờm bơcri priă gam lam lơh ală sră nggal gơrềng bal nàng sền mờ jào broă lơh do. Mơya, mìu dờng jŏ ngai, ngai 01 nhai 08 lài do, tơnao dà Dăk N’ting gơtìp ală bơta tơrlah, tơrlơm, rơdàng uă ngan tàm tiah jơng bơtơ̆t bal mờ ală tiah rềp bal. Gơwèt mờ ală hìu làng bol gùt dar tơnao dà do, hìu đam neh rơdàng tềng bơnàng. Nàng gàr niam lơngăp lơngai, mpồl lơh broă geh gơnoar neh ntrờn 34 hìu làng bol. Bè đah Mpồl atbồ rơndăp broă lơh neh ai geh gùng dà broă lơh nàng tơmù bơta tơrlah, tàm hơ̆ uă ngan là broă gơtìp tơrlơm ù tềng chàr bơnơm hờ đah kiao mờ đah ma bơtơ̆t dơng dà. Mơya, tŭ do tàm ù tiah do kung gam pơn jăt tai geh mìu, dà tàm tơnao dơng dà gam gơguh tih den tàng broă ai măi mŏk tus nàng lơh là ờ gơtùi ngan: “Bơh tŭ gơtìp bơta do neh geh gùng dà broă lơh nàng tờ dùl đah bơtơ̆t lìu dà nàng yuh dà tơmù tus tàm khà dà ờ uă ngan, mơya tơnơ̆ mờ tŭ neh sền den tŭ do dà gam lìu, ngòt rơngơ̆t ngan tus mờ màng kis kòn bơnus, den tàng ờ hềt khin lơh. Gam gùng dà broă lơh den neh gehkơlôi sơnơng jơh bloh, tŭ do sền bơta lìu bơh dà bal mờ bơtơ̆t, tŭ geh tơl kơl jăp den ai nàng tờ bơtơ̆t mơ”.

Tus sền broă lơh bơ̆t bơtàu tơnau dà Dăk N’ting, Thứ trưởng Ƀộ Nông nghiệp mờ Phát triển Nông thôn ồng Nguyễn Hoàng Hiệp, Phó kwang atbồ Mpồl đơng lam dà lơgar bè rơcang sơndră mờ rềs àr bơh trồ tiah đơs, bơta tơrlah tềng broă lơh bơtơ̆t dơng dà do là uă ngan. Mờ bơta trồ tiah mìu dà tih dà cò bè tŭ do, bơta di gơlan geh rơlao 1 tơlăk khối ù gơtìp tơrlah tus tềng broă lơh bơtơ̆t dơng dà, mờ di gơlan tơrlah bơtơ̆t là geh ngan. Bơh tàm broă tus sền ing lài ngan, Thứ trưởng ồng Nguyễn Hoàng Hiệp đơs là, geh broă lơh nàng bơsong bơta tềng broă lơh bơtơ̆t dơng dà do. Mơya, tơngai nàng ai cau tờm bơcri priă in lơh ngan ờ uă nàng “dong” broă lơh do, lài mờ tŭ geh tai dùl dơ̆ mìu dờng tai tàm ù tiah do tàm lồi nhai 8: “Kờñ gàr bè ờs broă lơh do den pal geh broă lơh mờ pal mhar. Dùl là lơh kơl jăp wơl tềng tiah gơtìp tơrlah, bàr là yuh tơmù uă ngan dà tàm tơnao. Jăt jơnau yal lài tàm 15 ngai tus geh mìu, mơya ờ dờng, 15 ngai tus là geh lơh gơs. Mơya lồi nhai 8 den geh dùl dơ̆ mìu bơh 10 tus 15 nhai, den gơtìp tai bè dơ̆ pa do mìu dờng den lơh kal ke ngan. Di lah geh tai dùl dơ̆ mìu bè lài do tai den jơh bơtơ̆t do gơtìp tơrlah mơ”.

Bơh broă tus sền tàm mùl màl bơh mìu dơng dà tih dà cò kung bè broă tus sền tàm ờ uă tiah gơtìp tơrlah ù bal mờ broă lơh bơtơ̆t dơng dà gam gơtìp tơrlah tàm càr Dăk Nông, Thứ trưởng Ƀộ Nông nghiệp mờ Phát triển Nông thôn ồng Nguyễn Hoàng Hiệp, Phó kwang atbồ Mpồl đơng lam dà lơgar bè rơcang sơndră mờ rềs àr bơh trồ tiah đơs bè bơta gơtìp tŭ do tàm càr Dăk Nông gam uă kal ke ngan. Ală broă lơh gơtìp tơrlah tài bơh mìu dờng bè bơtơ̆t dơng dà, gùng lòt, di gơlan gơtùi lời ing ờ uă broă lơh bè pơlam lơh broă lơh pa, gơtùi bơsong di tŭ nàng pơn jăt tai geh ai ngui. Càr Dăk Nông pal ngui kơrnoăt bơsong bal gơwèt mờ ală bơta gơtìp, ală broă lơh phan bơna, bơtơ̆t rơbòng dà gơtìp tơrlah là pal jòi geh tài bơta lơi loh làng hơ̆ sồng bơyai lơh bơsong. Bơh tŭ hơ̆, gờñ geh broă lơh nàng gàr niam bơta lơngăp lơngai bè phan bơna, màng kis ai làng bol in, pal kơlôi sơnơng tus mờ bơta gơtìp tơrlah bơtơ̆t nàng rơcang sơndră mơ bơh tŭ do: “Jơnau sồr lài ngan tàm ală jơnau digơlan gơlik geh, là gàr niam màng kis, phan bơna bơh làng bol dê lài. Añ sồr càr kơlôi sơnơng wơl tus mờ bơta gơtìp tơrlah bơtơ̆t, ngan là he ờ kờñ gơtìp bơta do mờ añ kơ̆p kờñ ờ gơlik geh bơta do. Tàm bơta di lah gơtìp tơrlah bơtơ̆t, 2 tơlăk khối dà hòr tus tàm tiah đah đơm den bè lơi, pal kơlôi jơh gùng dà broă lơh bơh dà hòr do tus tàm tiah hờ đah đơm. Mờ tàm jơnau digơlan gơlik geh hơ̆, den he pal ntrờn làng bol tus ơm tàm tiah lơi, yal nàng làng bol in git, tus mờ ală hìu lơi pal nền nòn loh làng”.

Cau mblàng: Ndong Brawl/Cau cih: Nguyễn Công Bắc (VOV Tây Nguyên)

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC