Ồng Phạm Văn Thể ơm tàm càr Hà Nam, bulah neh tàm sơnam 94 mơya kung gam pràn mờ ngac kah ngan sơh. Ngoh rơngăc kah wơl bè ală kir sơnrai tŭ lòt tam lơh tàm tiah tam lơh Điện Biên Phủ pơgăp mờ do 70 nam rê hờ lài, ồng Phạm Văn Thể yal, nam 1953, ồng mŭt tàm ling klàng tờm, tam lơh ndang, mblàng yal jơnau ndang gơ wèt Sư đoàn ling klàng lơh gùng 301. Pơgăp tŭ tơngai lơh ồng kah ngan tŭ hơ̆ là bal mờ mpồl ling bal tam lơh kơryan gùng jun kòi phe, phan sa, gar phàu, ai tai ling klàng tus bơh mpồl ling cau sò tơm lơgar Tây dê bơh lơgar Lào tus dong kờl ai tiah tam lơh Điện Biên, kwơmàng là tam lơh mờ pôs đồng cau sò tơm dê nàng pìt kơñau phan tam lơh bơh cau sò tơm dê. Ồng Phạm Văn Thể, kah wơl: Pôs đồng cau sò tơm Tây dê sùm mòn jăt rùp pe mum, kơnhăp ngan, geh 7 tăp pơnggàr bè pơnggàr tơrnò sơma, pơnggàr rơng bùñ, pơnggàr che lòs lò mờ tàm hơđơm cau sò tơm tờ bơtô drơng tam lơh jòng 2 thơk, ơnàng 2 thơk, sơnđoh mŭt ờ gơtùi, hơđơm là srồng lơm.
Kal ke ngan là bè hơ̆ mơya bal mờ bơta jơh nùs lơh ngan ai geh phan tam lơh bơh cau sò tơm dê den tàng ling klàng he dê kơ̆ nùs ngan mờ broă lơh tam lơh ntrờn tàm trồ mang. Ồng Phạm Văn Thể, yal tai: 7 jiơ mang, bol hi kơ̆ nùs bĭc tàm anih rềp pôs đồng, bol ling cau sò tơm pờ đèng sòl, jŏ jŏ cuh dồ dơ̆ ƀum ƀum. 3 đah là 3 nơm hìu rơcăng gàr lài, 3 nă ling cau sò tơm gak, 3 nơm srềc khai uh. Anih lơi ờ gŏ kơno săp uh srềc den là anih hơ̆ ling cau sò tơm bĭc. He den ơm bĭc tềng gah àr sre ơm kơ̆p, tŭ geh tŭ jiơ niam cèng gar năt, kơ̆t tềng pơnggàr mờ dŏ gơ in bơrtoh lơh tăc jơh che lòs gơ rờ gơ par jơh hơđang, tŭ hơ̆ he hơ̆ sồng gơtùi mŭt geh. Kơno ntas dờng dồ dơ̆ là cau sò tơm ntoăt, trồ mang bol hi chu ồs sơm pòl yàl tàm hìu rơcăng gàr lài tam lơh bơh cau sò tơm dê, phan tam lơh uă ngan là ai jơh, phàu trung liên mờ tiểu liên. Tus mờr tus ngai tơngklàs Điện Biên, ală pôs đồng rah rài là bol hi gơsơ̆t chơ̆t jơh.
Tài bơh ờ tơl phan tam lơh gar phàu, phàu crong, phan sa den tàng broă tềm pềr geh sồr lơh jăt tàm jơh gùt ling klàng. Ồng Nguyễn Văn La, 93 sơnam ơm tàm càr Tuyên Quang, lài do là ling klàng mpồl ling tam lơh Sư đoàn 351 dê kah wơl, broă gàr tơl gar phàu, phàu crong ai dơ̆ tam lơh bơh ling klàng he dê in tìp uă ngan kal ke, uă ngai, geh ngkơr phàu mìng gam 5 nơm gar phàu lơm. Ồng Nguyễn Văn La, yal: 3 nơm ngkơr phàu lơh broă tàm nggùl lồ ù do nàng lời gar phàu hơ̆, gơ kwơ geh tŭ tŭ cuh toạ độ, 4 ngkơr phàu mơya mìng geh 1 nơm ngkơr phàu cuh dồ gar phàu lơm, ờ gŏ geh ai cuh dơ̆ 2, hoàc ir gar phàu. Dùl gar phàu, tŭ hơ̆ bol hi lùp geh đơs là ndrờm mờ dồ hìu bơnhă lơh broă sa sươn sre sa dồ nam hơ̆.
Tềng đăp bơta do, Kwang đơng lam bồ Dơ̆ tam lơh Điện Biên Phủ neh lam lơh srơh “Pìt chă, ai gar phàu”, Srơh do geh ală mpồl lơh jăt duh hồl. Sơrlèt gan uă dơ̆ tam lơh, ală mpồl ling ai geh jơnau bơsram mờng chài mờ lơh uă gơgơs jơnau pal jăt là “ai phàu crong, gar phàu, măy mŏk, sơnơm tơm ba lài, phan sa tơnơ̆. Lòt rềp mờ cau sò tơm lài, ngài mờ cau sò tơm tơnơ̆; ờ ai geh hơ̆ sồng lơh tơrlah jơh”. Ồng Nguyễn Văn La, yal: Dilah cau sò tơm tơn dùh chă mờ gar phàu, mờ phàu den gơ kơn jơ̆, khai mù mhar ngan den tàng ờ gơtùi lòt tus đah he mơya tơn dùh phan sa, nggờc gơ par. Tŭ cau sò tơm tơn dùh he jăt sền, dilah phàu crong, gar phàu den he ơm kơ̆p tus trồ mang tam lơh ntrờn, hoài rê ai he in. Ờ gŏ di là he ai geh mờ sa tơn ờ, jơnau pal jăt tiah tam lơh dê kràñ ngan mờ kờñ gơboh ngan sơl mờ ờ gŏ di là ai geh gar phàu cau sò tơm dê, ai geh phàu crong cau sò tơm dê là lơh gơsơ̆t cau sò tơm ờ, ờ gŏ di là ai geh là ngui mơ tơn mờ là pal yal mờ cau lam bồ in, ai gơnoar geh ngui den hơ̆ sồng geh ngui.
Tàm srơh do, ling klàng neh ai geh 5 rbô gar phàu 105 milimet bơh chă jun phan dong kờl bơh cau sò tơm dê tàm tiah tam lơh tơn. Jơh ală gar phàu phàu crong pìt ai geh bơh cau sò tơm do dê geh ală mpồl ling he dê jun tơn tus tàm tiah tam lơh, bơsong di tŭ jơnau ờ tơl gar phàu. Kờp jơh phan bơna pìt ai geh bơh cau sò tơm dê tàm dơ̆ tam lơh là pơgăp 1 rbô tấn phan tam lơh, gar phàu, phàu crong. Đại tá ồng Nguyễn Hữu Tài, 92 sơnam, gơ wèt ling klàng Trung đoàn 209, Đại đoàn 312 kah wơl kir sơnrai ală dơ̆ “Pìt chă ai gar phàu” tàm dơ̆ tam lơh Điện Biên, muh măt tơnggŏ bơta pơñiờ să bè srơh cuh nisơna mờ cuh rơgeh ai geh phan tam lơh bơh cau sò tơm dê, bè do: Cuh nisơna mờ cuh rơgeh là dồ gùng dà, bơta chài tam lơh bơh Gah đơng lam dê sồr ală mpồl ling, tus ơm mpồn tàm tiah rềp pôs đồng cau sò tơm dê, tờ bơtô kơrhia ngan, ai oh mi, cau cuh jak ngan in, dilah cau sò tơm lơi pờ bồ lik bơh bơtô cau sò tơm hơ̆ ai phan tam lơh halà ai chă den he rah phàu. Broă hơ̆ gơgơs srơh cuh nisơna mờ cuh rơgeh mờ srơh do duh hồl ngan. Bulah geh tŭ cau sò tơm tơn dùh tàm gùl đah he mờ cau sò tơm, tŭ cau sò tơm tơn dùh tềng pơnggàr, he cuh nisơna mờ cuh rơgeh bè hơ̆, gàr geh phan tam lơh hơ̆ cau sò tơm ờ gŏ ai, mang tus he wìn tus hoài rê. Den tàng cuh nisơna mờ cuh rơgeh pơgồp bal mờ pìt chă mờ tờ bơtô, 3 broă hơ̆ niam ngan, lòt cuh nisơna mờ cuh rơgeh wơl cuh geh bol sò tơm, ai geh phan tam lơh cau sò tơm dê.
Cồng nha lơh geh bơh Dơ̆ tam lơh Điện Biên Phủ dê neh lời wơl uă jơnau bơsram mờng kwơ ngan bè ală broă tam lơh bơceh pa, bơsong kal ke, ai bơta sơngbơh roh gơgơs tŭ niam. Ală jơnau bơsram hơ̆ rơ̆p pơn jăt tai geh kơlôi sơnơng, đòm jăt mờ ngui bơceh pa tàm broă lơh bơ̆t bơtàu mờ sền gàr Dà lơgar tŭ do.
Viết bình luận