Tàm trồ tiah tơngai duh bơh kàl prang dê, ồng Lê Hùng, kis tàm mpồl 4, thôn Tiến Cường, xã Quảng Tiến, kơnhoàl Cư̆ Mgar, càr Dăk Lăk pờ dà bơh tàm anih ƀồm dà tuh geh crăp tàm gùl suơn nàng tuh dà dơ̆ pe suơn kơphe in. Dà pràn jăt ding dà neh geh crăp lài, tuh tus tơl tờm kơphe, sầu riêng mờ tiêu in. Ồng Hùng pà git, tàm git nđờ jơ̆t nam tam phan, do là nam sơnrờp ngan ồng gơlơh lơngai ngan să tàm nggùl kàl prang. Ală nam lài, tàm kàl prang bè tŭ do, hìu ồng pal lơh ngan dang git nđờ jơ̆t gơl ding hơ̆ sồng tus tàm croh dà, mờ kơ̆ dà nàng tuh phan tam in tai.
Mơya nam do, dà neh tus tơn tàm suơn, ồng Hùng chờ hờp đơs: “Lài do añ ngui dà bơh croh den geh tŭ geh, geh tŭ ờ geh, ờ tơl dà lơh glar bòl mờ kal ke ngan. Mơya tŭ do gùng ding dà neh lơh kơl jăp. Kung kơnờm geh dà ai làng bol bol añ in, gŏ ală tờm kơphe, tiêu, sầu riêng tuh geh dà do den gam hòn gơs niam. Làng bol bol añ chờ hờp ngan”.
Git nđờ rơhiang hìu kis tàm thôn Tiến Cường, xã Quảng Tiến gam chờ hờp ngan tài dà bơh rơndăp broă lơh bơtơ̆t rơbòng dà neh tus tơn tàm suơn, tàm hơ̆ uă ngan là tàm nam do, kàl prang dờng ngan, broă kờñ dà tuh geh kwơ màng ngan. Ổng Phan Phụ, kis tàm mpồl 1, thôn Tiến Cường pà git, bè bơta kal ke ngan là dà tuh neh geh bơsong, làng bol neh gơtùi kơlôi tus mờ broă bơcri priă tàm broă tam phan nàng cèng geh cồng nha uă rơlao. Ổng Phan Phụ pà git tai: “Tŭ do Dà lơgar bơcri priă lơh bơtơ̆t rơbòng dà do nàng làng bol in lơh sa den tàng chờ hờp ngan. Ƀuơn ngan ai làng bol in, tài tŭ do ngui dà bè tàm hìu tơn, mìng pờ khoă là tuh dà, ƀuơn ngan ai làng bol in. Tàm hơ̆ kwơ màng ngan là tờm sầu riêng tàm tơngai tơ̆t plai den tàng pal geh dà sùm, 3 ngai pal tuh dùl dơ̆”.
Sền rơbòng dà tus tơn tàm suơn làng bol lơh broă sa dê, ồng Vũ Đức Côn, Phó Kwang atbồ Sở Nông nghiệp mờ Phát triển Nông thôn càr Dăk Lăk pà git, ala măt cau tờm bơcri priă lơh rơndăp broă lơh bơtơ̆t rơbòng dà tuh phan tam tàm thôn Tiến Cường kung chờ hờp bal mờ làng bol dê sơl. Mơya, tàm bơta chờ hơ̆ kung gam geh uă bơta kơlôi rơcang bơh rơndăp broă lơh do. Ổng Côn pà git, broă lơh jăt rơndăp broă do gơtìp uă ngan “bơta ờ niam”. Loh làng ngan là nam 2020, tŭ lơh tơrlòng, gùng ding dà tờm mìng jòng di pơgăp 5 kơi sồ mơya gơtìp bơcah tus 13 dơ̆. Pa do, tàm nggùl nhai 2 nam 2024, gùng ding dà tờm do gơtìp bơcah dùl dơ̆ tai mờ ală gah lơh broă gơrềng bal neh mhar lơh kơl jăp wơl. Tŭ do, broă lơh gam pơn jăt tai tàm tơngai lơh broă tơrlòng nàng git kơl jăp lah ờ hơ̆ sồng gơtùi jào nàng ai ngui mùl màl. Jăt ồng Côn đơs, kung gam ờ hềt git bè lơi nàng gơtùi đơs tơl kơl jăp lah ờ. Ổng Vũ Đức Côn pà git: “Bol añ neh lơh niam wơl, neh gơs mờr jơh ală tiah ờ niam bơh broă lơh dê, mơya, di gơlan gam ờ uă tiah tai, mờ tàm tŭ lơh broă di gơlan geh gŏ. Pa do gŏ 1 tiah, jòng di pơgăp 1 thơk 2 phơng, lơh ờ hềt di mờ jơnau geh ai. Broă lơh geh di pơgăp 6 kơi sồ gùng ding dà tờm mờ git nđờ jơ̆t kơi sồ gùng ding dà ntê tàm broă lơh, tài là ding dà geh lơh mờ chi đù, dà pràn, lòt gan tàm tiah tam phan làng bol dê, di gơlan geh gơrềng ni sơna den he ờ git lài”.
Rơndăp broă lơh bơtơ̆t rơbòng dà tuh phan tam thôn Tiến Cường, xã Quảng Tiến, kơnhoàl Cư̆ Mgar geh UɃÑZ càr Dăk Lăk kĭ kờp jơh priă geh mờr 73 tơmàn đong, sơn đờm mŭt lơh bơh lồi nam 2019, kờp dŭ geh lơh gơs tàm nhai 10 nam 2020, mơya gơtìp lơyài pơn drờm mờ tơngai geh ai. Rơndăp broă lơh do geh sền kwơ màng ngan mờ geh gơrềng dờng ngan tus mờ tiah sùm gơtìp trồ prang bè xã Quảng Tiến, mơya broă lơh jăt gơtìp uă bơta ờ niam. Uă tŭ, cau dờp kơnòl lơh bal mờ cau tờm bơcri priă lơh ờ geh jơnau đơs ring bal, geh tŭ gam tam lah is. Tàm hơ̆ uă ngan là tŭ gùng ding dà sùm gơtìp bơcah, cau tờm bơcri priă đơs là tài broă lơh ờ di pal, cau tờm bơcri priă den đơs là tài lơh ờ di.
Nam 2022, Đah lùp sền Ƀộ Nông nghiệp mờ Phát triển Nông thôn kung neh geh jơnau đơs dŭt ndơl bè ờ uă bơta gam gơlik geh ờ niam, ờ pràn bơh tàm tơngai lơh, sền nàng git, kĭ rơndăp priă lơh, jòi cau lơh, tus mờ broă lơh, sền nàng git, tơm priă lơh rơndăp broă. Mờ broă đơng lam pràn bơh Ƀộ Nông nghiệp mờ Phát triển Nông thôn bal mờ UɃÑZ càr Dăk Lăk, tus lồi nam 2023, broă lơh do neh geh lơh kơl jăp wơl, lơh kơl jăp wơl gùng ding dà tờm, di tŭ ngui lơh broă tàm kàl prang nam do. Tŭ do, geh mờr 400 hìu làng bol mờ di pơgăp 350 lồ ù tam phan jŏ tơngai geh dờp dà bơh rơndăp broă lơh do.
Mơya tàm nùs nhơm chờ hờp, kung gam sơl bơta kơlôi rơcang ngòt bơcah ding dà. Di lah pơn jăt tai gơtìp bơcah ding, làng bol gơtìp ờ geh dà tuh tàm gùl kà, gam cau bơcri priă lơh bal mờ cau lơh den ngòt hoàc huơr priă tă lơh, tơngai lơh wơl, lơh kơl jăp wơl broă lơh. Bơta do hòi jà ală anih lơh broă tờm bơh Ƀộ Nông nghiệp mờ Phát triển Nông thôn bal mờ UɃÑZ càr Dăk Lăk pal pơn jăt tai tus sền, jăt sền, lơh loh bơta ờ kơl jăp, cồng nha bơh rơndăp broă lơh lài mờ tŭ jào, ai ngui lơh broă jŏ jòng.
Viết bình luận