14 sơnam dơ̆ sơn rờp jat bèp lòt tàm dà lềng, kup ka tàm tiah lơh ka Trường Sa, cau lơh ka Nguyễn Lợi, kơnhoàl bồt Lý Sơn, càr Quảng Ngãi neh gơtùi git bơta dờng ơning ơnàng bơh dà lềng, kơl wàng trồ dê, bơh bơta chờ hờp tŭ tras geh ka, bơh bơta hang dà kơl hề dê… Rlau 40 nam tàm pơ dờn broă lơh ka bèp dê, đềt mềr mờ plung, mờ dà lềng. Ồng Lợi sơnơng là, mờ uă ngan tŭ tơngai lơh sa tàm dà lềng, den lòt tàm dà lềng hơ̆ sồng ngan ngồn “rê tàm ƀòn”: “Bồt Hoàng Sa, Trường Sa là bơh Việt Nam dê, den tàng bulah kal ke añ kung gam lòt, lòt jòi bơtàu tơnguh lơh sa jài, mờ sền gàr gơnoar tờm bồt dà lềng jài. Añ lòt tàm dà lềng lơh sa nàng kòn sau in tơnơ̆ do brồ guh jat he”.

Tơl nă cau lơh ka Lý Sơn, bơh tŭ deh ndrờm git là Hoàng Sa là tiah dà lềng mờ rơnàng bèp ồng neh jòi gŏ, neh tă pơgồp mhàm ntìng; neh là cau Lý Sơn den pal geh kơnòl sền gàr. Cau lơh ka Nguyễn Ngọc Khánh tàm càr Quảng Bình kung kơlôi sơnơng, lòt tàm dà lềng ờ mìng là jòi sa, mờ hơ̆ gam là kơnòl sền gàr bơnah poac mhàm gơnoar tờm ndu gơn rơh dà lơgar: “Bol hi lơh broă tàm dà lềng neh jŏ rài ngan, tŭ do broă do gam là kơnòl, pơn yờ să ngan geh pơgồp bơnah sền gàr bồt bơlàu ƀòn tờm, dà lơgar bol he dê in”.

Gơwèt mờ tơl nă cau lơh ka kung bè tơl nă làng bol Việt Nam, Hoàng Sa, Trường Sa là ù tiah Việt Nam dê bơh jŏ rài ngan; là bơnah ù duh khoai mờ bèp ồng dê lời wơl, là tiah lòt rê mờng kwèng ngan bơh làng bol dê git nđờ rhiang nam do.

Tiến sĩ Adat boh lam ồng Trần Công Trục, lài do là Kwang atbồ Ƀan Tiah nhàr dà lơgar bơh Cíñ phủ dê pà git: Cơng tàng kah yau, adat boh lam bè gơnoar tờm bơh lơgar Việt Nam dê gơ wèt mờ 2 bồt dờng do neh mờ gam geh uă lơgar, mpồl bơtiàn dunia mờ uă cau jak chài đơs nền: Việt Nam là lơgar sơn rờp tàm kah yau neh atbồ mờ lơh jat ngan ngồn gơnoar tờm he dê sùm mờ dà lơgar gơwèt mờ 2 bồt dờng Hoàng Sa, Trường Sa bơh tŭ ală bồt do ờ hềt geh cau tờm, êt ngan là bơh rài dơ̆ XVII tŭ gơ ờ hềt gơ wèt gơnoar tờm bơh khat dùl dà lơgar lơi dê, tus tŭ Hoàng Sa gơtìp ală mpồl phàu crong lơgar Lo sơ gràm tàm ngai 19/01/1974. Broă atbồ mờ lam lơh ngan ngồn gơnoar tờm bơh Việt Nam dê tàm 2 bồt dờng do là loh làng ngan, geh lơh sùm, ring lơngai, di mờ jơnau pal jat bè ù tiah tŭ do mờ jơnau pal jat atbồ ngan ngồn bơh Adat boh lam dunia dê: “Jơnau pal jat Việt Nam jat tàm hơ̆ là jơnau pal jat atbồ ngan ngồn. Bol he neh đơs nền mờ dunia là dà lơgar Việt Nam là lơgar sơn rờp atbồ, lam lơh ngan ngồn, Việt Nam geh tơl cơng tàng kah yau, bơnàng jă adat boh lam geh kuơ nàng ai gŏ bơta do. Bol he ai tềl tŭ tơngai là nggùl rài dơ̆ XVI, bồ rài XVII”.

Gơwèt mờ tơl nă cau Việt Nam, gơnoar tờm mờ bơta tơl làm ù tiah dà lơgar là ndu gơn rơh ngan mờ ờ gơtùi sơgràm aniai. Bè hơ̆ den tàng, tŭ gơnoar tờm dà lơgar gơtìp sơgràm, ling mờ làng bol he tŭ lơi kung rơcang tam lơh, ờ bài kun bồ ờ jai, ờ ngòt phi să nàng sền gàr ring lơngai ai bồt dà lềng in, sền gàr tiah nhàr dà lơgar. Jat Trung tướng ồng Nguyễn Ngọc Tương, lài do là Phó Cíñ ủy Học viện Quôk phòng đơs: Tàm dră wơl sền gàr gơnoar tờm dà lềng, bồt bơlàu mờ broă dờng màng ngan, ƀuơn gơ rềng, jŏ jòng tai, den tàng jơnau đơs bal là “kràñ cê, kơ̆ dơn”, “ai bơta ờ tam gơl sơndră mờ bơta tam gơl”, “kơ̆ dơn jat jơnau pal jat jŏ jòng, ngac ngar bè broă rơndap lơh”; ală bơta lơi gơwèt jơnau pal jat den pal kràñ cê sền gàr; ală bơta lơi gơ wèt lơngăp lơngai is, gơnoar tờm, tơl làm ù tiah den pal kràñ cê ờ lời nùs, mơya pal geh broă lơh dră wơl dipal, gàr kơ̆ gơnoar tờm dà lềng, bồt bơlàu mơya pal gàr kơ̆ kơljap cíñ trị, sền gàr tiah kis ring lơngai nàng bơtàu tơnguh dà lơgar: “Đảng he sùm sền dờng màng kơnòl sền gàr kơ̆ lơngap lơngai is, gơnoar tờm tơl làm ù tiah mơya kung pal gàr kơ̆ tiah kis ring lơngai, kơ̆ kơljap nàng bơtàu tơnguh dà lơgar. Bơta do ai tơnggŏ loh làng ngan tàm sră nggal Pơrjum dờng Đảng dơ̆ XIII pa do. Dùl bơta tai mờ Đảng he đơs nền là broă lơh sền gàr gơnoar tờm bồt dà lềng, là broă lơh bơh jơh gùt Đảng, jơh gùt làng bol, jơh gùt ling klàng dê mờ pal ngui bơta pràn tơrgùm bal, tàm hơ̆ ai mpồl phàu crong làng bol lơh tờm… Jơh ală bơta hơ̆ là kuơmàng ngan gơ wèt mờ dùl dà lơgar dà lềng bè bol he; bal mờ hơ̆ gơ kung di pal mờ gùng dà bơtàu tơnguh bal mờ dunia tŭ do dê”.

Đảng, Dà lơgar mờ làng bol he sùm ờ tam gơl jơnau lơh nền: “Việt Nam kràñ cê, kơ̆ dơn sền gàr gơnoar tờm, ù tiah, bồt dà lềng jat adat boh lam dunia”. Hòi jà bơta pràn tơrgùm bal, bơt bơtàu mpồl sền gàr dà lơgar jơh gùt làng bol, lơngăp lơngai làng bol, “mpồl rơcang gàr tàm làng bol” tàm dà lềng, bồt bơlàu tŭ tơngai neh lơh gơs mpồl rơcang gàr nàng sền gàr kơ̆ tơl nơm bồt, tơl gùng dà lềng gơnoar tờm tiah nhàr dà lơgar.