Jơh gơl gùng lòt git nđờ jơ̆t ngai lòt bơh ƀòn lơgar tờm càr Nghệ An tus tàm tiah Tây Bắc nàng tus bal tam lơh Điện Biên; bal mờ ală ngai lơh kơnò broă bồr gùng tàm bơta ƀồm mềm lơh tơrlah nàng rơndeh bal mờ cau ling in lòt tus tàm tiah tam lơh, di lah ờ geh broă pồn kơl dìng, sền gàr, dong kờl bơh làng bol ală jơi bơtiàn ờ gal cau kis tàm do den kal ke ngan nàng lơh gơs kơnòl broă geh jào. Ồng Thái Hữu Hoành, Ơruh pơnu lơh broă lam lài, lài do tàm sơnah ƀòn Quyết Thắng, ƀòn dờng Sơn La, càr Sơn La neh đơs bè hơ̆ tŭ đơs bè ală broă pơgồp bal bơh làng bol ală jơi bơtiàn ờ gal cau kis tàm tiah Tây Bắc tàm rài tam lơh Điện Biên nam 1954.
Tài kơnờm bơh broă pồn kơl dìng, dong kờl, sền gàr bơh làng bol dê, geh uă cau tàm ală mpồl lơh broă he dê neh klàs mờ broă jòi kŭp, sò tơm iơh bơsăk bơh ling dră wơl dê; lơh geh uă anih lơh broă cíñ trị tàm làng bol, lơh tờm nàng lơh jăt gùng dà tam lơh bơh Đảng tàm tiah Tây Bắc. Ồng Thái Hữu Hoành pà git: “Làng bol ală jơi bơtiàn ờ gal cau kis tàm Tây Bắc git dong kờl ngan, gơboh mờ cau ling, gơboh mờ ơruh pơnu lơh broă lam lài. Tàm tŭ hơ̆ rài kis rơƀah ngan, ờ geh drà tăc phan, mơya làng bol niam ngan, geh biăp, geh poăc ha là ală bơta phan lơi là dong kờl mơ, dong kờl cau ling, dong kờl ơruh pơnu lơh broă lam lài. Bơta tai añ gŏ nùs nhơm gàr ndơ̆p bơh làng bol dê niam ngan, ờ geh dùl mpồl lơi gơtìp lơh aniai tàm tiah ling klàng ơm, bơta do ai tơngŏ nùs nhơm ndơ̆p bơh làng bol dê jơh ală tài broă tam lơh”.
Ai ngui mờ pờ geh uă gơl gùng lòt nàng ntrờn ling klàng, rơndeh tam lơh, dong kờl phan, gàr niam tiah tam lơh là gùng dà broă lơh kwơ màng bơh he dê tàm rài hơ̆. Tàm càr Yên Bái, nhai 4 nam 1953, jăt jơnau sồr bơh Mpồl đơng lam dờng, ală mpồl ling lơh broă bal mờ làng bol tàm do neh mŭt lơh gơl gùng nàng rơndeh in lòt tus tàm tiah tam lơh. Làng bol kis tàm xã Nguyễn Phúc (ƀòn dờng Yên Bái tŭ do) bal mờ làng bol tàm Trấn Yên, Lục Yên, Văn Chấn, Văn Bàn… neh tus bal tàm ală mpồl làng bol lơh broă.
Ồng Hà Văn Hổ, làng bol kis tàm xã Thượng Bằng La, kơnhoàl Văn Chấn, càr Yên Bái tŭ hơ̆ rơ̆p 10 sơnam, mơya neh tus dong kờl ală mlŏ, wa lơh broă bal mờ ơruh pơnu lơh broă lam lài lơh gùng 13 lòt gan xã ồng dê nàng tus tàm tiah tam lơh. Ồng Hà Văn Hổ kah wơl: “Nàng lơh geh gùng lòt gan tềng do, gơl lòt gan ƀòn Thẳm geh tiah ù bŏ lơh sre den ờ gơtùi cih kòi, rơpu ờ gơtùi lòt gan, mơya làng bol kis tàm do neh dong kờl chi che, geh hìu ai jơh chi gam rơcang lơh hìu nàng mpồl lơh gùng lòt in pơrgan hơ̆ sồng tuh ù lơh bơnàng gùng lòt. Rơndeh par den uă ngan, bơh ƀòn Dạ tus bồ koèl kơh Lũng Lô ndrờm geh rơndeh par ngai lơi kung tus đùh ƀồm”.
Jăt jơnau kờp, nàng lơh geh gùng bơh ală pôs ling Việt Bắc tus tàm tiah tam lơh, gàr niam git nđờ jơ̆t rơbô nă cau, git nđờ jơ̆t rơbô nơm rơndeh ôtô, phào kơnong, rơndeh coh pơn diang phan… tus tàm tiah tam lơh Điện Biên Phủ, càr Yên Bái neh hòi jà rơlao 128 rơbô nă cau lơh gùng; rơlao 273 rơbô ngai tờ, bơ̆t, cò pơnrơng bơtô ƀồm, kơrian tơrlah; lơh pa mờ lơh kơl jăp wơl 188 kơi sồ gùng tờm lòt tus tiah tam lơh…
Bal mờ broă lơh geh gùng lòt mờ lơh pa ală gơl gùng, dùl broă pơgồp bal kwơ màng bơh ling klàng mờ làng bol Tây Bắc dê tàm rài tam lơh pal geh đơs tus là broă hòi jà bơta pràn làng bol, bơta pràn bơh broă dong kờl pơn diang phan, phào crong tam lơh. Do là dùl tàm ală bơta kal ke dờng màng ngan mờ bơh tàm tŭ ai geh kơrnoăt nàng tam lơh, Đảng Dà lơgar mờ Cíñ phủ neh ai, tài Điện Biên Phủ là tiah ngài mờ tiah ƀòn lơgar dờng, jơh ală gùng ndrờm pal sơrlèt mờ ù tiah brê bơnơm, broă pơn diang phan mìng geh lơh mờ bơta pràn să jan bơh kòn bơnus, bal mờ rơndeh pơn diang mìng là rơndeh coh, mờ sùm gơtìp ling rơndeh par bơh ling sò tơm jòi tơl bơta nàng cuh kơrian.
Mơya, bŭ lah ƀồm, mền geh uă bal mờ bơta glar bòl ờ tŭ lơi kơrian gùng lòt bơh mpồl làng bol lơh broă bal mờ ală mpồl pơn diang phan ngai mờ mang nàng pơn diang phan sa, gar phào tus tàm Điện Biên Phủ ai cau ling tam lơh mờ ling sò tơm in.
Tàm tiah ƀòn lơgar tờm, làng bol ală jơi bơtiàn ờ gal cau càr Điện Biên, Lai Châu mờ ală càr Tây Bắc tŭ hơ̆ là ală cau tus bal pơn diang jun phan, mờ là ală cau lơh broă jun sră jăk chài ngan, sùm gŏ măt mờ lam lài tàm ală mpồl cau tus tàm tiah tam lơh. Ală cau do sùm lam lài, ñhăp ñhar dong kờl, tam pà bal bơta glar bòl, kòl jan, jơh nùs mờ ală cau oh mi tàm ală càr tiah ngài tus bal tam lơh. Ồng Trần Quốc Cường, Kwang geh jơng tàm Đảng Dà lơgar, Ƀí thư Tỉñ ủy càr Điện Biên pà git: “Tàm rài tam lơh Điện Biên Phủ, làng bol ală jơi bơtiàn ờ gal cau càr Lai Châu, tŭ do là càr Điện Biên mờ càr Lai Châu neh pơgồp bal tàm tam lơh 2 rơbô 666 tấp phe, sơrlèt mờ khà geh ai 64 tấn; 226 tấn poăc, sơrlèt mờ khà geh ai 43 tấn; 210 tấn biăp; hòi jà geh mờr 17 rơbô nă làng bol lơh broă, mờ 568 rơbô ngai lơh; mờr 450 nơm ơseh pơn diang phan; git nđờ rơbô nơm plung, pơgồp rơlao 25 rơbô dơm chi nàng lơh gùng ai rơndeh pơn diang phào kơnong bal mờ mpồl cau ling in lòt gan”.
Kung jăt Ƀí thư Tỉñ ủy càr Điện Biên ồng Trần Quốc Cường yal, ală broă pơgồp bal bơh làng bol ală jơi bơtiàn ờ gal cau tàm càr Điện Biên – Tây Bắc gơwèt mờ tam lơh Điện Biên Phủ là ală rùp rài niam, niam bơnĕ ngan bơh nùs nhơm tam klăc bal đah ală jơi bơtiàn kòn cau dê, ai geh bơta pràn dờng màng, bơta pràn tơrgùm bal bơh mpồl tam klăc ală jơi bơtiàn ờ gal cau, pơgồp bal kwơ màng lơh gơs pha lin Điện Biên Phủ “Pơnrơ 5 câu, lơh mprơm gùt plai ù”.
Viết bình luận