Gùng rơndeh ntoat mhar Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột, gùng tơrbŏ brê mờ dà lềng, gùng mờ bơh sơn rờp tồn lah mìng geh tàm mpau bơhuă làng bol Dăk Lăk dê, tŭ do gam rơhời gơ gơs rùp să ngan ngồn. Ồng Trần Hồng Tiến, Ƀí thư Huyện ủy kơnhoàl Krông Pắk, càr Dăk Lăk yal, tŭ pa rơp sồr lam lơh, uă ngan cau pin bè bơta ngan ngồn bơh rơndap broă lơh gơguh tus mờr 22 rbô tơmàn đông dê, uă rlau 3 dơ̆ kes priă dùl nam càr dê. Hơ̆ sồng, tŭ Quôk hội ring bal jơnau lơh nền bơcri priă rơndap broă lơh tàm nhai 6 nam 2022 mờ tòm 1 nam tơnơ̆ tŭ lam lơh, gùng rơndeh ntoat mhar Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột neh gơ rềng uă ngan tus lơh sa mpồl bơtiàn kơnhoàl dê.

Ồng Trần Hồng Tiến chờ hờp đơs, bơh nam 2022 tus tŭ do, dồ ròt ală cau bơcri priă neh tus kơlôi sơnơng, sền sơ wì mờ neh geh rlau 11 rbô tơmàn đông geh cih tàm sră kờñ bơcri tàm Krông Pắk. Mìng is nam do, 4 rơndap broă lơh tàm gah lơh sa mờ măi mok, lơh sa suơn sre, hìu măi lơh gơlik bơkàu, plai chi mờ kờp jơh priă bơcri mờr 1 rbô 500 tơmàn đông rơp sơn đờm geh lơh tàm kơnhoàl: “Bơh bơta ƀuơn gùng rơndeh ntoat mhar lòt gan Krông Pắk mờ rlau 34 kơi sồ, mờ 4 anih tàm tơrbŏ, bol hi neh tơmut tàm rơndap ù tiah ală kụm lơh sa mờ măi mok, ală kụm logistics, ală bă tiah nàng hòi jà ală cau bơcri priă mờ neh geh càr ring bal, tơmut tàm rơndap ù tiah bal bơh càr dê. Kơnờm bơh hơ̆, tàm tơngai lài, uă cau bơcri priă neh sền gròi tus Krông Pắk. Do là tềl tơnggŏ chờ hờp ngan”.

Tus tŭ do, Dăk Lăk là càr sơn rờp mờ mìng dùl lơm tàm tiah Tây Nguyên lam lơh gùng rơndeh ntoat mhar jat di jơnau pơrya tàm tơrbŏ bal ală tiah lơh sa kuơmàng. Gùng rơndeh ntoat mhar Khánh Hoà – Buôn Ma Thuột jòng 117,5 kơi sồ, geh 4 bơnàng gùng, bơta ntoat rat bơceh lơh bơh 80 tus 100 kơi sồ dùl jơ, kờp dŭ lơh gơs tàm lồi nam 2025. Ồng Võ Ngọc Tuyên, Kwang atbồ Sở Kế hoạc mờ Đầu tư càr Dăk Lăk pà git, bơh tŭ pa sơn đờm lam lơh tus tŭ do, rơndap broă lơh gam ai gŏ ală tềl tơnggŏ lơh sa niam ngan; càr neh mờ rơcang wă rò uă tổng kông ty, tập đoàn, cau bơcri priă tus jòi kờñ lơh broă bal: “Nùs nhơm bơh làng bol, mpồl lơh sa kă bro, cau bơcri priă dê rơp lòt lài, coă bồ lài, rơcang lài nùs nhơm nàng rơ wah ală rơndap broă lơh bơcri priă. 5 nhai bồ nam do, geh uă ngan Tổng kông ty, Tập đoàn tus Dăk Lăk nàng kơlôi sơnơng, jòi git mờ sac rơ wah, lơh nền bơcri priă. Bè bàr, pe rơndap broă lơh bơcri priă bè lơh ƀlàng nhơl golf, anih tờm kă bro, uă ngan rơndap broă lơh dờng tàm ală kụm lơh sa mờ măi mok,… Bol hi gam lơh ngan dong kờl nàng gờñ geh ring bal jơnau lơh nền bơcri priă mờ bơta ring bal bơh cau bơcri priă dê”.

Gơwèt mờ càr Dăk Nông, rơndap broă lơh gùng rơndeh ntoat mhar Gia Nghĩa – Chơn Thành gam geh Quôk hội sền sơ wì, ring bal jơnau lơh nền bơcri priă, neh lơh nền pờ gùng gơ hòi gơ jà ală cau bơcri priă tàm càr. Lồi nhai 3 pa do, Dăk Nông neh jàu sră cơng tàng bơcri priă 4 rơndap broă lơh mờ kờp jơh priă bơcri cih tàm sră là 1 rbô 700 tơmàn đông. Bal mờ hơ̆, càr kĭ sră cih kah lơh broă bal mờ 4 nă cau bơcri priă, kờp jơh priă bơcri cih tàm sră là 8 tơmàn 400 tơlak dolar Mỹ (ndrờm mờ rlau 213 rbô tơmàn đông). Mờr nggùl khà priă bơcri hơ̆ là bơh Tập đoàn TH mờ broă rơndap lơh lơh dùl bă tiah ròng kơnrồ dà toh dờng ngan jat broă lơh mờ măi mok dờng, bal mờ tiah ƀòn lơgar ngui măi mok pa, mờ rề ơnàng bơcri priă ală gah phan kuơ tàm ù, năng lượng lơh geh wơl.

Cau lơh broă khin cha jak chài Thái Hương, Củ tịc Mpồl duh broă broă rơndap lơh Tập đoàn TH pà git, càr Dăk Nông đơs is, Tây Nguyên đơs bal gam rơhời tơrgùm wil tơl ală bơta nàng gơ hòi gơ jà ală cau bơcri priă dờng: “Bơta lài ngan nàng lơh geh cồng nha hơ̆ là pràn jak đơng pơlam bơh cau bơcri priă dê. Bơta dơ̆ 2 là ngan ngồn priă jền bơh gah hơ̆ dê tàm càr tàm kâp lơi. He pal lòt bơh tàm bơta pràn, bơta ƀuơn bơh tiah hơ̆ dêh ờ di là ờ geh mơya pơn đơl lơh. Mờ bơtàu tơnguh den pal geh tiah Logistics nàng lơh gơlik uă. Bơta dơ̆ 3 là bơta lơh broă bal bơh gơnoar atbồ tàm ƀòn lơgar dê, ngan là gơnoar broă bơh cau atbồ dê là dờng ngan. Geh tơl 3 bơta do den ngan là rơndap broă lơh rơp lơh geh cồng nha’.

Nghị quyết sồ 23 nam 2022 bơh Ƀộ Cíñ trị dê bè gùng dà bơtàu tơnguh lơh sa – mpồl bơtiàn tiah Tây Nguyên tus nam 2030, broă rơndap lơh tus nam 2045 tơlik jơnau kờñ tus nam 2030 lơh gơs 5 gùng rơndeh ntoat mhar kuơmàng jòng 565 kơi sồ, geh Quy Nhơn - Pleiku, Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột, Gia Nghĩa - Chơn Thành, Tân Phú - Bảo Lộc, Bảo Lộc - Liên Khương. Mờ kung kơlôi sơnơng bơcri priă lơh gùng rơndeh ntoat mhar tiah đah tô – tiah đah jum dà lơgar hờ tiah đah mat tơngai mut gơl Ngọc Hồi - Pleiku - Buôn Ma Thuột - Gia Nghĩa jòng 355 kơi sồ. Ală gùng rơndeh ntoat mhar, kuơmàng là gùng rơndeh ntoat mhar tiah đah tô – tiah đah jum dà lơgar hờ tiah đah mat tơngai mut gơl Ngọc Hồi - Pleiku - Buôn Ma Thuột - Gia Nghĩa rơp geh bơcri priă lơh, rơp là bơta tờm ngan bơh tiah Tây Nguyên dê, dong lơh sa – mpồl bơtiàn bơtàu tơnguh pràn kơldang.

Tàm pơrjum lam lơh broă lam lơh jat Nghị quyết sồ 23, Thủ tướng Cíñ phủ ồng Phạm Minh Chính đơs nền, tă priă lơh phan bơna kuơmàng gùng lòt tàm Tây Nguyên là nàng sơlơ tơnguh tai tàm tơrbŏ bal tàm dơlam tiah do mờ ală tiah. Bơh hơ̆, lơh gơlik ù tiah bơtàu tơnguh pa, mờ ală tiah lơh sa mờ măi mok, tiah drà, broă drơng ala, tơnguh bơta kuơ gơguh tai bơh ù dê… Bulah bè hơ̆, ală càr tàm tiah Tây Nguyên ờ gơtùi mìng kơp kơnờm tàm dà lơgar mờ pal rơcang lài bè priă jền mờ hòi jà ală bơnah priă bơh cau bơcri, geh bè hơ̆ den ală gùng rơndeh ntoat mhar lòt gam ù tiah do hơ̆ sồng gơtùi gờñ geh bơcri. Thủ tướng ồng Phạm Minh Chính đơs nền: “Priă jền ai bơh lơi, bơta lài ngan mờ priă tềng lơi? Tŭ do geh bàr, pe broă lơh: Dùl là bơcri priă dà lơgar, dơ̆ 2 là bơh ală cau bơcri priă dê, dơ̆ 3 là lơh broă bal đah dà lơgar mờ cau dồ nă să. Mìng kơp kơnờm tàm bơcri priă dà lơgar den mìng geh bè hơ̆ lơm ờ, den pal geh uă bơnah priă bơcri pri, geh priă jền dà lơgar (dà lơgar den geh kâp hơ đang mờ kâp hơ đơm). At tê bal nàng lơh, ờ mìng mìng kâp hơ đơm den ờ gơtùi bau, mìng dà lơgar den kung ờ gơtùi sơl. Hơ̆ sồng pal sơlơ tơnguh tai lơh broă bal đah dà lơgar mờ cau dồ nă să jat Adat neh ai tơlik, hơ̆ sồng gơ hòi gơ jà bơcri priă dà lơgar den pal geh gùng dà, broă lơh, lơh gơlik anih bơcri priă niam”.