Bă brê tàm ƀòn Nhọt ơm kềng gah gùng rơndeh 37, ơnàng mờr 200 lồ, geh mòn gơs bơh 2 dòr bơnơm glòm gùt dar, pah nam trồ tiah mrềt lơ ngờm. Nam 1954, tàm dơ̆ ai mpồl ling lòt bơh Nghĩa Lộ, càr Yên Bái tus Điện Biên tus bal dơ̆ tam lơh Điện Biên Phủ, ƀồc ồng Đại tướng Võ Nguyên Giáp mờ Mpồl ling tơngklàs neh ơm wơl, lơh pôs đồng tàm do, den tàng bơh hơ̆, bă brê geh làng bol hòi mờ mat đềt mềr ngan “Brê ƀồc ồng Đại tướng Võ Nguyên Giáp”.

Ờ ndrờm bè ală bă brê ndai jơh ală mìng gam dơm chi dềt, chi che wờr, brê Ƀồc ồng Đại tướng Võ Nguyên Giáp kung gam bè ờs ală tờm chò chỉ dờng 2, 3 nă cau khoar kung ờ jai sơl, bal mờ hơ̆ là ală tờm chi lát, chi dổi, pơ mu hòn song, jơnhua ngan.

70 nam do, bă brê do kung gam tơlir niam ngan bè ai tơnggŏ nùs nhơm kờñ gơboh bơh làng bol ală jơi bơtiàn tiah do dê lời ai ƀồc ồng Đại tướng Võ Nguyên Giáp in bal mờ mpồl ling nam hơ̆. Ồng Lò Văn Linh, kwang atbồ ƀòn, kwang atbồ mpồl atbồ, sền gàr brê ƀòn Nhọt, xã Gia Phù yal: “Añ pơn yờ să ngan geh tus bal Mpồl atbồ, sền gàr brê ƀồc ồng Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Bol hi sùm mblàng yal làng bol in, nàng rơnàng tơnơ̆ do gơtùi pơn jat tai atbồ mờ sền gàr brê sùm. Bè đah bol hi, pah poh lòt sền gròi brê 3 dơ̆ nàng rơcang sơndră crùh ồs sa mờ rơcang lài kơryan làng bol tàm ƀòn rềp brê mut koh lòng, bơh hơ̆ sền gàr brê niam rlau”.

Ồng Đinh Công Són ơm tàm xã Gia Phù tơnơ̆ mờr 30 nam tus bal Mpồl sền gàr “Brê ƀồc ồng Đại tướng Võ Nguyên Giáp” tŭ do neh geh ntrờn at kơnòl broă atbồ Hìu duh kah Đại tướng tàm tiah tềl kah yau do. Ồng pà git, bulah neh dờng sơnam, mơya ồng rơp pơn jat tai jơh nùs, jơh pràn bal mờ làng bol sền gròi, atbồ Hìu duh kah mờ Tiah tềl kah yau nàng gàr sùm tơlir, sàng goh, niam bơnĕ, là nùs nhơm mờ ồng bal mờ làng bol tiah do sùm kah bè Đại tướng: “Añ pơn yờ să ngan mờ sùm mblàng yal cau kơnòm să in, ngan là kơnòm bơsram ală hìu bơsram, đoàn viên ơruh pơnu tŭ tus Hìu duh kah nàng sền git. Añ kung yal tơnggit ală sau in mờ mblàng yal bè kah yau pơn yờ să mờ bèp ồng lời wơl. Geh sền gàr Hìu duh kah pah ngai, tam gơl dà, chu ñàng ală wa in là bơta pơn yờ să bơh añ dê, añ gŏ chờ hờp ngan”.

Cih kah tềl lời wơl kah yau gơ jat bal mờ mat sơnđan Đại tướng dê, nam 2008, Ủy ƀan Ñân zân càr Sơn La neh dờp brê ƀồc ồng Đại tướng Võ Nguyên Giáp là tiah tềl kah yau kâp càr. Tus nam 2020, càr Sơn La neh jàu kơnhoàl Phù Yên in lam lơh rơndap broă lơh lơh niam wơl mờ ngui niam bơta kuơ Tiah tềl kah yau tam lơh dră wơl bol sò tơm Tây bă brê ƀòn Nhọt kơ̆ kơljap, gơ jat bal mờ bơtàu tơnguh lòt nhơl bơh càr Sơn La dê đơs bal, kơnhoàl Phù Yên đơs is, lơh gơs anih tus tàm gùng rê hờ tiah tam lơh yau, lam lơh bơhiàn “Hùc dà kah tô dà bơh jơi bơtiàn dê”. Lồi nam 2021, kơnhoàl Phù Yên neh sơn đờm ai ngui broă lơh sền gàr brê, lơh niam wơl mờ ngui niam bơta kuơ Tiah tềl kah yau tam lơh dră wơl bol sò tơm Tây bă brê ƀòn Nhọt geh ală bơnah broă: Hìu kah kơlôi ƀồc ồng Đại tướng Võ Nguyên Giáp, ƀlàng hìu duh kah, ƀlàng bơyai lơh duh khoai, rbàng tryăng sền, mpồng geh 3 gùng mut..

Tus mờ tiah do, làng bol, nac lòt nhơl ờ mìng geh kis wơl tàm nùs nhơm khin cha jak chài bơh Mpồl ling tơngklàs brồ guh Điện Biên tus bal dơ̆ tam lơh Điện Biên Phủ nam lơi mờ gam geh tơmut huềng tàm ù tiah ndu gơn rơh, niam bơnĕ bơh Tiah tềl kah yau Hìu duh kah ƀồc ồng Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Bi Nguyễn Thị Hồng Hạnh ơm tàm kơnhoàl Phù Yên, càr Sơn La đơs: “Là cau kơnòm să geh deh tàm rài ring lơngai, să tờm añ gŏ pơn yờ să ngan, añ gŏ he pal là dùl nă cau mblàng yal jơnau jơh nùs rlau tai, nàng gơtùi lơh gơ rề uă ală bơta kuơ kah yau bơh anih lòt nhơl dê tus mờ nac lòt nhơl tàm kơnhoàl mờ bơdìh kơnhoàl”.

Tiah tềl kah yau tam lơh dră wơl bol sò tơm Tây bă brê ƀòn Nhọt mờ Hìu duh kah ƀồc ồng Đại tướng Võ Nguyên Giáp là ală tiah tềl kah yau niam chài geh bơta kuơ nùs nhơm kuơmàng, tơngkah rơnàng kơnòm să tŭ do bè ală tă pơgồp, phi să bơh bèp ồng dê tài rài lơngăp lơngai is, khat gơboh ai dà lơgar in. Ală pha lin dờng màng, khin cha jak chài bơh Đại tướng Võ Nguyễn Giáp dê bal mờ mpồl quân Điện Biên Phủ nam hơ̆ rơp gam kis sùm, bè bă brê sùm tơlir niam cèng mat sơnđan Đại tướng neh mờ gam geh sền gàr mờ nùs nhơm ki ngàm ngan rlau jơh bơh làng bol tiah do dê.