VOV4.K’ho – Ia Mơr là xã tiah nhàr dà lơgar ua\ kal ke bơh kơnhòal Chư Prông, càr Gia Lai dê. Bal mờ ală kal ke bè trồ tiah, ală kòl yan bè gùng lòt kung lơh broă lơh sa mpồl bơtìan bơh xã tiah nhàr dà lơgar do dê kal ke ngan nàng gơtùi bơtàu tơnguh. Dùl gơl gùng lòt rê [uơn [ùai là bơta kơp kờ` git nđờ jơt nam do bơh làng bol xã cau ling khin cha jak chài Ia Mơr dê.

Ngai bồ poh, bi Kpuih Mlai, kòn cau Jrai, ơm tàm [òn Klăh, xã Ia Mơr pơndiang pơ ùr mờ rơndeh ma\i nàng lòt tus hìu sơnơm dờng càr kham kòp. Pa lik bơh gùng bê tông tiah tờm xã dê là tus gùng càr 665, mơya gơ lơh moat jrùm ngan, tu\ gùng càr den ờ ndrờm mờ gùng xã sơl. Sơn đờm gùng càr là gơl gùng ù bal mờ dùl tap thul kơmbuh lơ ut tus dùl gàng tê gơ glòm jơh mat gùng, tiah kơrluk bềng tơn.

                Thul kombuh ù là bơta ngòt rơ ngơt ngan bơh làng bol tàm xã Ia Mơr dê tu\ lòt tàm gùng càr 665

Pa lòt tàm gùng càr dùl gơl den dùl nơm rơndeh kong goa lòt jat gùng sơ lơu\ wơl lòt gan, thul kơmbuh bềng tơn, ơm ngài 50 thơk mờ ờ gơtùi sền go\ rơndeh mai\ bơh ùr bơklau bi Mlaih dê tềng lơi, bi pal ơm rơndeh wơl. Tơnơ\ pơgap 2 phuk hơ\sồng thul kơmbuh hời rơ hời jơh, ùr bơklau bi hơ\sồng gơtùi pơn jat tai lòt gơl gùng jòng mờr 100 kơi sồ tai, tàm hơ\ geh pơgap 30 kơi sồ là gùng ù.

Sùm ua\ nam do pal lòt tàm gơl gùng ờ niam, bi Kpuih Mlai đơs: “Rơndeh kong goa dờng lòt gan den thul kơmbuh bềng tơn, ờ gơtùi sền go\ gùng lòt tai, geh tu\ he gơ di lòt tềng tiah kơrluk, ơm tềng hơ\ kơp rơndeh lòt gan. Gùng hat, rơndeh lòt gan den hơ\ sồng guh bơh tiah kơrluk nàng lòt tai. Ai kàl mìu den gùng bo\ lơm bè, `chùn, lòt 2 nă cau den dùl nă pal chồl rơndeh. Kơp kờ` dờng ngan rlau jơh là dà lơgar mhar lơh gùng lòt nàng làng bol in lòt rê [uơn [ùai”.

Gùng càr 665 jòng mờr 70 kơi sồ, geh anih sơn rờp là tàm sơne\ 3 Phú Mỹ, tàm tìp mờ gùng Hồ Chí Minh lòt gan Tây Nguyên (gam hòi là gùng rơndeh 14) mờ anih dut ndơl tam tìp mờ gùng dờng 14C, rềp mờ gùng lòt sền tiah nhàr dà lơgar, gơ wèt ù tiah atbồ bơh Pôs ling sền gàr tiah nhàr dà lơgar Ia Mơr dê.

                                             Tàm tu\ tàm kàl mìu den gùng bo\ lơm bè

Ồng Nguyễn Tuấn Anh, Phó Chủ tịch UBND xã Ia Mơr pà git, gơl gùng ờ niam ngan rlau jơh bơh gùng càr 665 dê gơ wèt ù tiah xã, jòng pơgap 30 kơi sồ, jơh gùt gơl gùng do là gùng ù lơm. Broă lòt rê tàm gơl gùng do gơtìp ua\ ngan kal ke, kàl mìu den bo\ lơm bè, ai kàl prang duh den thul kơmbuh. Gùng lòt kòl yan neh lơh broă lòt rê làng bol dê gơtìp ua\ ngan kal ke, broă kă bro kung gơtìp kal ke sơl. Phan tac bro, phan lơh gơs bơh suơn sre lơh gơlik sùm gơtìp rồn bơ klơn blơi mờ khà pria\ lơyah ngan, tàm tu\ phan bơna drơng broă lơh sa suơn sre tu\ blơi gơtìp tơnguh khà pria\ kas ngan. Bè hơ\ den tàng lơh sa mpồl bơtìan xã dê bơtàu tơnguh lơyài ngan:

“Gùng càr 665 lòt mut tàm xã Ia Mơr, tơrbo\ tiah tờm kơnhòal Chư Prông mờ lòt tus ală xã den kal ke ua\ ngan. Bơh hơ\ lơh kal ke tus broă kă bro, pơndiang phan tac bro, phan lơh gơs bơh suơn sre bơh làng bol dê lik hờ bơdìh. Làng bol sùm gơtìp cau tac bro bơ klơn khà pria\, làng bol kung gơtìp roh dùl bơnah pria\ lơh geh nàng bơtàu tơnguh lơh sa. Kấp ủy, gơnoar atbồ kung bè jơh gùt làng bol xã Ia Mơr kơp kờ` lơh bè lơi mhar lơh gùng nàng làng bol in lòt rê [uơn [ùai”.

Gùng càr 665 geh sền là gùng lòt tờm ngan bơh ală xã Ia Băng, Ia Tôr, Ia Pia, Ia Me, Ia Ga mờ xã Ia Mơr bơh kơnhòal Chư Prông dê. Bal mờ hơ\, do kung là gơl gùng kuơmàng tơrbo\ kơnhòal Chư Prông, càr Gia Lai mờ kơnhòal Oyadav, càr Rattanakiri, lơgar Campuchia. Jat ồng Hồ Phước Thành, Kuang atbồ Sở Kế hoạch mờ Đầu tư càr Gia Lai đơs, đal git bơta kuơmàng bơh gơl gùng dê mờ bơtàu tơnguh lơh sa, mpồl bơtìan tiah nhàr dà lơgar, càr neh dan mờ Chính phủ mờ Ngân hàng châu Á (ADB) dong kờl pria\ nàng bơcri lơh pa, lơh niam wơl bơh rơndap broă lơh “Dong kờl bơtàu tơnguh tiah nhàr dà lơgar” tiah 3 mum bơtàu tơnguh 3 lơgar Việt Nam – Lào – Campuchia. Rơndap broă lơh bal neh geh Thủ tướng ki\ ring bal nam 2016, ai gùng càr 665 geh ki\ ring bal là dùl rơndap broă dềt tàm hơ\, mờ pria\ tă lơh rlau 22 tơlak dolar Mỹ, ndrờm mờ rlau 500 tơmàn đông. Tài 2, 3 kòl yan den tàng tơngai lam lơh rơndap broă gơtìp ờ niam. Tus tu\ do, ală kòl yan neh geh bơsong mờ rơndap broă gam geh cok khà pria\ lơh.

Ồng Hồ Phước Thành pà git, dilah [uơn [ùai den tus nhai 8 tus do, rơndap broă digơlan sơn đờm geh lơh:

“Bol hi geh càr jàu kơnòl lam lơh rơndap broă do mờ gơnoar broă là cau tờm bơcri pria\. Bol hi neh pơgồp bal nền nòn mờ ADB nàng lơh sră nggal rơndap broă mờ neh geh ADB ring bal jơh ală broă rơndap lơh, sră nggal. Tu\ do, den gam lơh sră nggal cok khà pria\ lơh bơh tàm internet, broă rơndap lơh den ADB gam yal nàng cok khà pria\ lơh. Jat broă rơndap lơh den tus nhai 7 là lơh gơs ală broă lơh cok khà pria\ lơh mờ pơgap nhai 8 là geh lam lơh rơndap broă do”.

Ia Mơr là xã khin cha jak chài tàm rài tam lơh dră wơl bol sò tơm Mỹ tơngklàs dà lơgar. Tiah do, làng bol kòn cau Jrai gam kơp gơn ngai pah ngai nàng gùng càr 665 mhar geh tă pria\ lơh, lơh niam wơl. Bơh hơ\, dong làng bol tơrmù [à kal ke tàm broă lòt rê kung bè dong tơnguh ală bơta pràn bơtàu tơnguh lơh sa mpồl bơtìan.

Cau mblàng K’Duẩn