Mờ ồng neh cih gơs 2 pang sră geh Mpồl Văn họk Nghệ thuật ală jơi bơtiàn kòn cau Việt Nam lip gơs hơ̆ là: “Tờm gơnơng tàm lơh chờ Gờm piang pa kòn cau Sơdàng dê” mờ “Jơnau yal yau kòn cau Sơdàng”.
Tàm pang sră “Tờm gơnơng tàm lơh chờ Gờm piang pa kòn cau Sơdàng dê”, ồng Y Mang neh ai tơngŏ dùl tơngai kơlôi sơnơng nền nòn, sền gròi niam ngan mờ mblàng yal nền cê bè lơh chờ niam chài krơi is do. Ồng Y Mang pà git: mpồl bơtiàn kòn cau Sơdàng mờng tơn tào tờm gơnơng tàm dơ̆ lơh chờ sào piang pa. Hơ̆ là nùs nhơm pin dờn ờs mờng, mờ tờm gơnơng là phan ndu gơnrơh ờ gơtùi ờ geh. Bơh tờm gơnơng nàng làng bol geh ưn ngài ù tiah, trồ tiah, răc dan geh bơta pràn kơl dang mờ lơngăp lơngai: “Tàm lơh chờ Gờm piang pa bơh kòn cau Sơdàng tàm do dê là pal geh tờm gơnơng. Tềng tờm gơnơng geh bơka rùp đe, tài tŭ kòi rơ̆p căt bồ măt, mờng gơtìp đe sa aniai, tềng đang là rùp sềm, tŭ kòi neh lik den geh ală mpồl sềm tus jòi sa tàm mìr. Gam tềng bồ tờm gơnơng geh 3 nsồm, geh lơh rùp rài bè trồ tiah: càl, mhoal, mìu. Tàm tờm gơnơng geh rùp ală hìu rông geh tàñ mờ đơr, geh kwơ màng tàm rài kis geh tơl mờ hờm ram. Gùt dar tờm gơnơng geh rùp ală cau sền gàr ƀòn lơgar, sền gàr hìu rông, sền gàr mìr; rùp cau ting đe, ting sềm sa aniai kàl lơh sa. Rùp làng bol gùt dar hìu rông iăt kra ƀòn yal yau”.
Jơnau cih tàm pang sră “Tờm gơnơng tàm lơh chờ Gờm piang pa kòn cau Sơdàng dê” lài ngan geh ồng Y Mang ai uă ngan tơngai kơlôi sơnơng, jòi geh mờ cih gơs mờ dà đơs kòn cau Sơdàng dê. Tơnơ̆ mờ hơ̆, ồng mblàng wơl gơs dà Yoan, hơ̆ sồng kơnờm mờ ală cau bơyô, cau lơh broă bal dong kờl, bơto sồr bè broă cih, mblàng jơnau nàng niam. Mờ Mpồl Văn họk Nghệ thuật ală jơi bơtiàn kòn cau Việt Nam neh kĭ mờ lip gơs pang sră.
Tàm tơngai kơlôi sơnơng, jòi geh, mblàng jơnau tàm pang sră do, ồng Y Mang sùm tus tàm ală ƀòn, jòi tìp mờ ală cau ngăc ngar jăk chài, cau kra ƀòn, ală cau dờng sơnam git wă mờ bơta niam chài ờs mờng nàng cih wơl. Ờ mìng tus mờ ală ƀòn tàm càr Dăk Lăk, mờ ồng gam lòt tus uă ƀòn tàm càr Kon Tum dê-do là càr ƀòn lơgar tờm mò pàng, mè bèp ồng ơm kis lài do nàng tơrgùm geh ală jơnau geh kwơ nàng cih. Ồng A Hroh, kòn cau Sơdàng kis tàm ƀòn Kon Hring, xã Ea H’Đing, kơnhoàl Cư̆ Mgar, càr Dăk Lăk đơs bè ồng Y Mang bè do: “Añ gŏ ồng Y Mang là dùl nă kwang bàng tơriang, jơh nùs lơh ngan, tàm hơ̆ uă ngan là ồng sùm tus tàm ală ƀòn nàng tìp, lùp mờ cri bơyai mờ ală kra ƀòn, cau ngăc ngar jăk chài, cih wơl, jòi geh, kŭp săp ală jơnau bè bơhiàn ờs mờng, bơta niam chài, lơh chờ, jơnau yal yau kòn cau dê. Mờ broă lơh ngan bơh să tờm, ồng Y Mang kơnờm mờ broă dong kờl bơh ală oh mi, gơ̆p bơyô rềp ngài, añ kơ̆p kờñ ồng Y Mang lơh geh cồng nha uă rơlao tai tàm broă kơlôi sơnơng, jòi geh bè bơta niam chài kòn cau bi dê”.
Broă kơlôi sơnơng dơ̆ 2 bơh ồng Y Mang dê geh kwơ màng ngan, hơ̆ là pang sră “Jơnau yal yau kòn cau Sơdàng”. Do là jơnau cih tơrgùm bal ală jơnau yal yau kòn cau Sơdàng bơto mờ bơr bơh lài do. Ồng neh ai uă ngan tơngai nàng jòi geh, cih mblàng mờ dà kòn cau Sơdàng, tơnơ̆ mờ hơ̆ mblàng wơl tai tus mờ dà Yoan mờ geh Mpồl Văn họk Nghệ thuật ală jơi bơtiàn kòn cau Việt Nam lĭp gơs pang sră. Yal bè broă lơh bơta niam chài do, ồng Y Mang đơs: Bơh dềt neh kơno yal uă ngan jơnau yal yau geh mò, ồng, mè bèp yal wơl bè ală jơnau ngoh rơngăc, niam bơnĕ ngan, den tàng añ lơh ngan jòi geh, cih wơl gơs pang sră do. “Tài kờñ gơboh ngan, den tàng añ neh ai uă ngan tơngai nàng tus mờ ală hìu, ƀòn làng bol kòn cau Sơdàng nàng dan mờ ală cau kra yal wơl jơnau yal yau, añ kŭp wơl săp mờ cih gơs. Ală jơnau yal yau là ală jơnau geh yal bơh rơnàng lài tus mờ rơnàng tơnơ̆. Bè dùl rài kòn bơnus bơh tŭ deh tus mờ tŭ ñềm măt, tàm tơngai lơi cau kra kung geh ală jơnau yal yau niam bơnĕ ngan, geh kwơ màng ngan, geh nùs nhơm dong kờl bal uă ngan. Cau dờng geh kơnòl bơto bơtê rơnàng kơnòm dềt in, bơto bơtê gơwèt mờ ală cau tìs mờ bơhiàn ờs mờng mpồl bơtiàn dê... Bơh tŭ hơ̆, nùs nhơm bơto bơtê mờng geh tơlik loh làng tàm jơnau yal yau, gơtùi yal bè ală jơnau cau niam, broă niam nàng oh kòn in iăt, bơsram mờ đờm jăt bal. Tàm ală mpồl jơnau yal yau kòn cau Sơdàng dê, den mờng geh nùs nhơm bơto bơtê uă, den tàng añ pal cih wơl nàng prăp gàr ai rơnàng tơnơ̆ do in”.
Tŭ do, bàr pang sră “Tờm gơnơng tàm lơh chờ Gờm piang pa kòn cau Sơdàng dê” mờ “Jơnau yal yau kòn cau Sơdàng” bơh ồng Y Mang cih gơs neh geh tơlik niam tàm ală thư viện, hìu bơsram tàm ală càr tiah Tây Nguyên dê. Ồng A Chă, Ƀí thư Ci ƀộ ƀòn Kon Hring, do là dùl tàm ală cau neh geh ồng Y Mang pà 2 pang sră kwơ màng do yal. “Añ gơgoh gơbài mờ ưn ngài ngan bè broă lơh bơh bi Y Mang dê neh ai tơngi jòi geh uă nam tơn den hơ̆ sồng cih gơs 2 pang sră do. Mờ 2 pang sră do neh cih gơs uă pang sră kung neh geh tus mờ làng bol bol añ sơl, tàm hơ̆ uă ngan là gam tam pà ai ală kơnòm bơsram tàm ală hìu bơsram kấp 1, kấp 2 tàm ƀòn in nàng rơnàng kơnòm dềt in sền, wă bè bơhiàn, bơh tŭ hơ̆ pơn jăt tai prăp gàr, bơto pơlam bè bơhiàn, bè bơta niam chài kòn cau dê ai ală rơnàng tơnơ̆ do in”.
Mờ bàr pang sră “Tờm gơnơng tàm lơh chờ Gờm piang pa kòn cau Sơdàng dê” mờ “Jơnau yal yau kòn cau Sơdàng”, ồng Y Mang neh pơgồp bal kwơ màng tàm broă prăp gàr mờ tơnguh ală bơta niam bơh bơta niam chài krơi is kòn cau ồng dê.
Viết bình luận