Tơmăr- Bơhiàn dan să krơi is ngan cau Bahnar dê
Chủ nhật, 06:00, 21/05/2023 Cau mblàng K'Duẩn/ VOV Tây Nguyên Cau mblàng K'Duẩn/ VOV Tây Nguyên
VOV4.K'Ho - Tàm lơh broă, lơh sa pah ngai, geh tŭ gơ di lơh aniai tus ală cau gùt dar. Nàng kờñ dan să bè bơta tup tìs do, cau Bahnar geh dùl bơhiàn dan să krơi is ngan, hơ̆ là bơhiàn Tơmar.

Mpồl bơtiàn kòn cau Bahnar kis tam klac ngan, cèng bơta mpồl bơtiàn uă, bulah broă bal ƀòn dê halà broă is hìu bơnhă dê, tơl nă cau ndrờm tàm pơgồp bal dong kờl gơp. Pơn yơu bè tàm lơh broă lơh sa, làng bol sùm tàm ồp tê nàng dong gơp lơh mhar rlau, geh cồng nha rlau. Mờ tàm tŭ lơh broă bal bè hơ̆, dilah gơ di cŏ jơng, tê cau ndai, lơh cau ndai gơtìp jê kồr, hòr mhàm… den broă lài ngan cau sơnơng tus là lơh yàng Tơmăr. Ồng Rưm, 49 sơnam ơm tàm ƀòn Kơtu, xã Kông Chêng, kơnhoàl Mang Yang, càr Gia Lai pà git, bơhiàn Tơmăr geh cau Bahnar sền là broă dan să jơh nùs, kờñ cau ờ bơtuah gơtìp sồt să mhar pràn kơldang, bañ kơ uềng, bañ sơ ồt tàm să, bañ gơ jrañ jŏ jòng: “Bơhiàn Tơmăr là broă dan să, kơp kờñ cau he gơ di lơh jê mhar pràn wơl, ring lơngai, ờ jê sồt jŏ jòng. Pơn yơu tŭ lơh broă bal, he gơ di cŏ tềng jơng, tê, gơ di tơm lơh khi jê den nàng kờñ dan să bè broă gơ di tup tìs hơ̆ den khi lơh yàng Tơmăr. Jơnau kờñ bơh broă lơh yàng do dê là kờñ dan să cau gơtìp jê kồr tài broă gơ di tup tìs he dê, kờñ cau hơ̆ bañ geh kòp jê mờ ờ geh bơta gơ jrañ kơ uềng he”.

Jat ồng Rick, 66 sơnam ơm tàm ƀòn Piơm, thị trấn Đăk Đoa, càr Gia Lai yal, rài yau, cau Bahnar sền dờng màng ngan bơhiàn Tơmăr, tài broă do dong tơl nă cau tam klac bal, kis tàm sòr bal mờ gơp. Bơhiàn do ờ sồr pal geh phan pơ dơng lơh yàng lơi dờng, mơya pal geh nàng kờñ dan să jơh nùs. Phan pơ dơng nàng lơh bơhiàn Tơmăr sùm jat tàm khà sồt să. Dilah cau gơtìp jê, geh tềl sồt să, hòr mhàm den lơh Tơmăr mờ drap tơrnờm, iar. Dilah mìng trơs dùl êt den dan să mờ jơnau đơs halà pà cau in kơldung iù, tap iar… Bơhiàn Tơmăr gam kờñ kơryan broă tuh tìs, sồr tơm dồs, lơh glài oàn cau ndai in. 2, 3 nă cau đơs là, să tờm geh kòp jê sùm là tài cau do, cau ne lơh gơbàn. Den tàng dilah ờ lơh yàng Tơmăr den rơp lơh gơlik bơta tàm gơ jrañ kơ uềng, tam lah, lơh roh bơta tam klac tàm ƀòn lơgar. Ồng Rick pà git tai: “Dilah ờ lơh yàng Tơmăr den broă ờ di kờñ lơh sồt să hơ̆ ờ hềt geh bơsong, mờ tơnơ̆ do dilah gơbàn kòp jê den cau đơs là tài bơh cau lơh gơbàn sồt să lài do kong kơnòl. Ai dilah neh lơh yàng Tơmăr mờ tơnơ̆ do dilah gơbàn kòp jê lơi den kung ờ gơ rềng tus cau ndai tai”.

Gơ wèt mờ cau Bahnar, bơhiàn lơh yàng Tơmăr ờ mìng là bơta dan să jơh nùs halà broă nàng kơryan bơta sa wì, sồr tơm dồs ờ dipal, mờ gam cèng bơta bơto bơtê tơl nă cau in bè niam chài boh bơr tàm ƀòn lơgar. Kuơmàng, tơngkah tơl nă cau bañ lơh aniai tus pràn kơldang să jan cau ndai. Ồng Suck, dùl nă cau git bè niam chài bơh yau cau Bahnar dê tŭ do gam ơm kis tàm thị trấn Đăk Đoa, càr Gia Lai đơs là: Dilah gơ di lơh ală bơta bơdìh mờ bơta kơp kờñ, digơlan lơh aniai tus pràn kơldang să jan cau ndai dê den pal git dờp tìs să tờm he dê nàng dan să, gàr bơta tàm sòr, tam klac bal ƀòn lơgar: “Bơta niam bơh bơhiàn do dê là tơngkah tơl nă cau tŭ lơh tìs, gơ di tup tơm cau ndai, lơh cau ndai jê den pal git dờp mờ dan să nàng ờ lơh gơ plơ̆ nùs gơp. Jơh bal mờ ală kòn se tŭ nhơl ñŏ, ờ sền ngac gơ di tơm cau ndai, mè bèp rơngòt oh kòn cau dê gơtìp kòp jê den khi rơp lơh yàng Tơmăr. Bơhiàn do ờ mìng lơh tŭ gơ di tơm, gơ di cŏ cau ndai lơh gơbàn sồt să mờ gơ gam tơngkah tơl nă cau bè niam chài boh bơr tàm rài kis pah ngai”.

Tŭ do, rài kis bơtàu tơnguh, tam gơl rlau, niam chài rlau den bơhiàn lơh yàng Tơmăr bơh cau Bahnar dê kung kờñ pal geh sền gàr. Tài do là niam chài boh bơr tàm ƀòn lơgar. Cau Bahnar tàm Gia Lai kung gam gàr bơhiàn do nàng kờñ bơto tơngkah kòn sau pal git kờñ gơboh, tàm dong kờl bal mờ gơp, git dan să mờ kong kơnòl tŭ lơh tìs, lơh gơ rềng tus pràn kơldăng să jan cau ndai dê.

Cau mblàng K'Duẩn/ VOV Tây Nguyên

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC