VOV4.Mnông:  Bâh âk năm aơ, Gia Lai lah n’gor geh rnoh kon hoc nklơi nti, rlu nti dâk bôk năp ta Tây Nguyên. Tâm năm nti 2015-2016 aơ, nău nklơi nti lơ ma âk, đah rnoh kon hoc nklơi nti tât 2 rbăn oh n’hanh hôm nha geh hao, rnoh kon hoc rlu nti ta khay pah kan lo\ mir hao âk rlău rnoh aơ. Nău ngăn aơ an geh Gia Lai geh ntrong kan mhe gay ma mât kon hoc gu\ tay ta ngih nti.

            {on Đê Btức, xã Đăk Jơ Ta, nkuăl Mang Yang, n’gor Gia Lai geh le\ d^ng le\ [on lan lah nu^h [on lan rnoi Bahnar. Le\ [on geh 139 rnăk, yơn kanu\ng geh 2 kon hoc nti cấp 3. rnôk dăch khay kach rek, pe\ lêh, hăn ta [on, ăp jay ntâl mpông da dê yor hăn ta mir nchrăp jur ntil tăm. Du\t âk oh kon se dôl di năm hăn nti yơn lah rlu ta jay kơl an mê| bơ\ pah kan, kon I têh hăn ta mir, kon jê| ê ho\ blău [ư mir r^ hăn chiăp ndrôk. Nô K Rức, nu^h [on Đê BTức an g^t, kơt ăp oh kon se êng tâm [on, ăp tơ\ di khay di yan, kon bu klô rlu nti bâh 7 tât 10 nar gay ma hăn ta mir kơl mê| bơ\ kan.Rnôk nti, rnôk rlu gay ma kơl mê| bơ\ tăm bum, tăm bời lời, [ư lo\, jik pih. Mê| bơ\ nt^ng lôch s^t nti njôt nkre săm [u\t hăn nti, yơn lah păng mô u\ch. T^ng băl mpôl, oh nô păng hăn pâl, hăn u\m dak me. Đă păng hăn nti, păng mô u\ch hăn nti, lah mô u\ch hăn nti r^ hăn kan dơm, njôt kuk, njôt pel hăn kan dơm pa he, [on lan kon se nti tât jrô 10, jrô 9 lah s^t gu\ ur, so\k sai da dê hôm.

            Ndrel đah nău rlu nti ta khay kach rek, ta [on Đê BTức hôm nha geh âk nu^h rlu nti gay ma gu\ ur so\k sai yor nău tâm gu\ ur so\k sai mô to\ng năm deh hôm nha âk. Lăp ta [on, mô jêr gay ma geh mâp du hê oh bu ur ê ho\ to\ng năm yơn le\ jêng nu^h mê| kơt oh bu ur Tjoan, deh năm 2000. t^ng nău mbơh bâh wa Jưk, I bơ\ Thoan, rnăk vâl đă hăn nti, nta nău dơh nôh ăp drăp ndơ an oh kon hăn nti. Yơn lah mô u\ch, gay ma nău u\ch so\k ur gu\ sai bâh ăp oh kon se ndơn đah nău u\ch hăn nti, wa Jưk ngơi:Ndeh klư aơ, Thuan geh 1 bôk, Thoan geh 1 bôk, yơn khân păng mô u\ch hăn nti, u\ch rvăt ndeh. Khân păng mô m^n tât nău rêh let năp tay, ma u\ch geh sai , geh kon dơm. Mô an so\k sai, yơn lah păng jil ngăn, kon se kơt ne\ dơm, 15 năm deh, le\ so\k sai hôm. Nu^h Bahnar aơ, kơt ne\ dơm. Dah u\ch păng dơm, he mô an, he grang, yơn ndul păng le\ têh mhâm blău he [ư tay.

            Wa Trần Thị Minh, Hiệu trưởng ngih nti THCS Đăk Jơ Ta, nkuăl Mang Yang an g^t, nău kon hoc nklơi nti lah nău ơm way ta ngih nti. Ta khay jur ntil tăm, ăp nar ngih nti geh 30% kon hoc rlu nti gay ma hăn ta mir kơl mê| bơ\. Lah geh mih têh bôk yan rnoh kon hoc rlu nti mbra lah tât 50%. Wa Trần Thị Minh ngơi.Rnoh kon hoc hăn nti r^ng nar lah mô geh. Nău m^n bâh nu^h Bahnar, năp lor lah khân păng hun hao wa\ng sa, lôch ne\ mơ tât an oh kon hăn nti. Khân păng g^t đo\ng lah an oh kon hăn nti gay ma g^t s[. yơn lah, nău wa\ng sa rnăk vâl bu du\t jêr jo\t, jêng lah ăp mê| bơ\ kon hoc du\t âk u\ch do\ng oh kon tât pah kan ndrel đah rnăk vâl, geh rnôk an oh kon rlu, ngăn lah ta rnôk dăch khay kach rek kơt aơ.

            T^ng nău mbơh bâh ntu\k kan nt^m nti n’gor Gia Lai, năm nti aơ lam n’gor geh 1837 kon hoc nklơi nti, bâh gâl nti tiểu học tât THPT. Rnoh kon hoc rlu nti  gay ma kơl mê| bơ\ le\ âk rlău âk tơ\. Mhenơh. N’gâng kan nt^m nti le\ [ư rơh tâm nchră ăp ntrong kan doh rklaih nău aơ n’hanh le\ ngluh mbơh âk ntrong kan gay ma ndâk nsơm. Yơn lah, du\t âk ăp ntrong kan geh mbơh ndơ\ lah ăp ntrong kan ơm, kơt lah pă phe, pă kho ao, s[ an kon hoc, geh do\ng bah âk năm aơ yơn lah mô dơi gẻh gâl đo\ng. wa Hồ Văn Điệp, kruanh ntu\k kan nt^m nti nkuăl Mang Yang, Gia Lai an lah, mơh rnôk hôm geh thôn [on ach o r^ nău nklơi nti hôm nha geh âk. Yor ne\, gay ma an bah nău tơm kơt aơ, rlău ma nău nsrôih bâh n’gâng kan nt^m nti ta ntrong rgâl mhe bôk nău kan nt^m nti an tâm di, ueh lơn đah kon hoc rnoi đê|, r^ ăp bôk nău kan, bôk nău kơl an hun hao wa\ng sa nkual rnoi đê| jêr jo\t ta n’gor an geh mbơh [ư geh săk rnglăy ngăn ngên.Gâp m^n lah, mpeh jo\ jong, đă ntu\k kan ba lơ an geh mât ua\nh nău kan hun hao wa\ng sa rêh jêng đah ăp [on du\t jêr jo\t. nău ngăn, lah he mô geh ndơ\ mbơh ăp nău wa\ng sa ta nău kan gay ma ndâk nsơm nău wa\ng sa r^ klâp lah khuch du\t âk tât nău hăn nti bâh ơh kon  [on lan rnoi đê|.

Nu^h rblang: Thị Đoắt