Ntơm bah bôk năm 2024 tât aƀaơ, nô nău nuĭh tih mplư rlăm ta trôm mạng ta Dak Lak tât krit hô. Ăp nuĭh dŏng mạng viễn thông, xã hội mô lah rlăm ƀư cán bộ nhih pah kan dŏng ƀư pháp luật hăn rlăm pit in prăk kaih. Nhih pah kan dơi kan dôl ntrôl  dăng  ăp trong nkra lơh bah, nkoch trêng n’hanh rgŏ jă nuĭh ƀon lan nkah njrăng lor bah ăp năp ăp mpôl mplư rlăm, gay đăp mpăn rnă njrăng, lam rêh jêng kon nuĭh.

Sưp rbưi, nuih ăl,  n’huach n’hoai tâm nuih n’hâm bah wa Lê Thị Linh, ta phường Tân Lợi, nkual ƀon têh Buôn Ma Thuột, n’gor Dak  Lak bar pe nar aơ. Păng mhe geh bu rlăm 80 rkeh prăk ma zalo. Păng nkoch, rlău du khay bah năp nơh hŏ đă mpôl kan du mpông nkual ƀon têh Buôn Ma Thuột ƀư siƀŭt nău dơi dŏng neh. Tât ôi 2/10, hồ sơ dơi njuăl tât nhih pah kan sŏk soăy, kơp rnoh prăk ân ndơ̆ nôp. Gay dơh ngăch, păng đă cán bộ thuế moh T. uănh năl, ntop kơl. Nuĭh dja ŭch n’hanh mbra ơh tâm đêt nar bah kơi tay. Bar nar bah kơi, du đêt zalo mha êng kuăl sơm êng săk lah T., lah cán bộ sŏk soăy đă njuăl 80 rkeh prăk lor. Tăng nău mbơh, păng hŏ njuăl tĭng nău đă bah nuĭh kuăl ma mô uănh năl di tay. Tât ôi 6/10, mbrô zalo dja kuăl đă njuăl tay 100 rkeh prăk đŏng. Mĭn saơ mô tâm di yor nar pơh nhih pah kan sŏk soăy mô pah kan, păng kuăl điện thoại an cán bộ moh T., ri nuĭh dja lah mô geh nău kuăl zalo đă njuăl prăk. Gĭt geh rlăm, păng hăn tât công an mbơh. Wa Linh nkoch:

“Mô gĭt ndơ lơh dĭng păng gĭt he ndơ̆ prăk sŏk soăy neh n’hanh gĭt cán bộ kan sŏk soăy nê lah moh săk kơt nê̆ rlăm ntơ săk kuăl điện, lôch nê păng nhắn tin mbrô tài khoản đă he njuăl prăk. Saơ mbrô tài khoản moh T. he hŏ mĭn geh bu rlăm mô lah nklân tay na nê̆ uănh năl di ma njuăl dĭl. Sai gâp n’huach prăk hŏ hăn tât ngân hàng uănh năl ri tâm trŭp moh săk T. tâm trŭp moh đah cán bộ sŏk soăy, yơn khân păng mô tâm trŭp ngăn, n’hanh nuĭh kan ngân hàng lah rnoh prăk 80 rkeh prăk hŏ nđơn njuăl tay tât tài khoản ta Campuchia.”

Ntơm bah bôk năm 2024 tât aƀaơ, Công an n’gor Dak  Lak hŏ lah phong 25 tơ̆ nuĭh dŏng công nghệ mhe mplư rlăm pit in drăp ndơ đah 75 nuĭh tih. Lĕ rngôch rnoh prăk geh pit in tât bar pe jât rmen prăk. Trung tá Nguyễn Huy Nam – Kruanh jrô kan An ninh mạng n’hanh njrăng, n’gang nuĭh tih dŏng công nghệ mhe công an n’gor an gĭt, nău ƀư bah ăp mpôl mplư rlăm lah ƀư rlăm moh săk cán bộ ăp nhih pah kan dŏng ƀư pháp luật kơt: Công an, nhih phat dôih, viện kiểm sát, nuĭh kan ngân hàng kuăl điện thoại, zalo, facebook đă njuăl  prăk rmal tih hăn ntung trong, ndơ̆ prăk ƀư căn cước công dân, prăk bĭch nhih dak si, bảo hiểm mô lah ăp ntil prăk êng ƀa ƀă; kuăl jă ntuh kơl tâm ntŭk ndranh tăch rgâl điện tử, prăk mbrô. Ndrel đah nê lah ăp nuĭh tih way dŏng trong ntŭk lăp tài khoản facebook, zalo nhắn tin rlăm manh prăk;  njêng ăp trang web tăch ndơ bah ngai nkre đah mplư rlăm; tâm njêng băl ma tin nhắn tâm njêng ndrôi lôch nê đă njuăl prăk ƀư siƀŭt gŭ du dak bah dih; an manh deh prăk kon âk ma app mạng; pă nklâm ndơ đă njuăl trok prăk rdeng dak bah dih sĭt….Trung tá Nguyễn Huy Nam, njrăng đă:

“Đă nuĭh ƀon lan dŭt njrăng njrăng, mpôn ndâp nău lư mpeh nău rêh êng nơm. Rnôk râng mạng xã hội mô mbơh nău lư êng săk nơm an bu. Rnôk n’glêh an moh ntil nău geh tât njuăl  prăk ân uănh năl di na nê̆. way tĭng groi nđôi nô nău  n’hanh trong mplư rlăm bah ăp ntil nuĭh tih dŏng công nghệ mhe ta ăp báo đài tơm ngăn.”

          Wa Trần Thế Việt – Groi Giám đốc Viettel Dak Lak an lah, rgâl mbrô dôl ntrôl dăng rƀŏng tât n’hao nău yăch ngăch kan, dăng kan bah lam  rêh jêng kon nuĭh; ăp nău  kan tâm ăp trong kan dôl dơi dŏng keh mbrô âk, rnoh nchih rgum nău lư dơi rgum du ntŭk, jêng ăp ntŭk  mât prăp nău lư mbrô têh. Yơn lah,  têk nkre  đah nê lah nuĭh tih geh nău gĭt blău dŏng mạng viễn thông, ndơ pơk lăp mạng xã hội tĭng mplư rlăm ntoh nar lơn ma âk. Ăp nuĭh way dŏng trong lăp pit in mô geh nău way ăp tài khoản zalo, facebook, viber, nău lư êng săk nơm, năl ntơ săk, đăng ký sim ndŏk… tĭng ƀư mplư rlăm pit in prăk kaih. Gay bah ir jêng nău tih dja ta mạng viễn thông, ân ntlơi sim ndŏk n’hanh rdâk njêng ndơ rdêl êng mbrô điện thoại “ndŏk” kuăl điện, nhắn tin âk tơ̆ mplư rlăm  năch. Wa Trần Thế Việt, an gĭt:

“Viettel mbra lor nchrăp ra uănh tay gĭt dơi moh sim I mô di tơm nuĭh njuăl jŭr tât đơn vị thôn, buôn, geh ăp nuĭh kan bah Viettel dôl ndrel ăp nuĭh kan rmôt ndơ̆ rgâl mbrô nsum mpôl tâm rnôk tĭng ƀư VneID n’hanh di ngăn sim. Ndơ lêh dŏng êng bah Viettel mbra tĭng groi nđôi tât ăp sim mô lah kuăl tât ăp mbrô điện thoại êng, ndơ dja mbra njuăl êng năl di, lah năch mô hŏ năl di ngăn sim ndŏk ƀư rkhoak êt êl ri mbra lêh rdêl êng dĭl.”

    Bah năp nău tât krit hô bah nuĭh tih công nghệ mhe ta mạng, rlău ma nău ntrôl dăng ăp trong njrăng n’gang, nking nchăng bah nhih pah kan dơi kan, ƀon lan ân n’hao nău njrăng lor, ƀư tĭng trong ntĭm nti bah công an, mô mbơh nkoch nău lư êng nơm an bu êng gay der bah mpơl luh nău lư. Bah nê, kơl ăp nuĭh bah ir geh ăp mpôl tih djơh ntŭng roh nău lư, nde gay mplư rlăm pit in prăk kaih, mô tŭp tâm nău rêh “geh dôih nja” an săk nơm”./.