Hêir nênhs Sán Chỉ nhoz Cao Bằng ntênhk hloz tiêr nênhx

           Tiếng nghi lễ cúng....

         Hnuz no, jông hnuz jông nhôngk, tix lâus Hoàng Văn Cao nhoz jok Khuổi Tặc, xã Hưng Đạo, huyện Bảo Lạc (Cao Bằng) tsưr tsix ntênhk hloz tiêr nênhx trâu tix lâus Cao tus tuz. Lơưr tsôngv box Sán Chỉ tsưr ziv, siêz xar, tus tuz đhâu uôntênhk hloz tiêr nênhx tas thiêx tâu côngk nhav zos hloz lox tiêr nênhx thiêz muôx luz bê tiv oz.  Ntơư cux zos heik trâu pos zơưs, pox côngz zơưv côngz pâuz tiêk, hâur zuk chuôz xênhv muôx iz tus tuz nhuôs bê hu li ntơư thiêz cux zos côngk nhav hâur chuôz zis, hâur côngv thôngx muôx tus tuz, tus txir nênhx co. Tix lâus Hoàng Văn Cao heik pâuz: “Ntênhk hloz lox tiêr nênhx zos nênhs Sán Chỉ li txux chi phôngz cxưx, cux zos niêv thiêz txir hâux lưv tsuv tâu uô. Nhuôv tuz tsuv đhâu ntênhk hloz lox tiêr nênhx thiêx muôx bê, co zos luz bê tiv 2, bê krêz xênhz tsuôk zos luz bê hu, heik hâur niêx hnuz, luz bê tiv oz zos  luz bê hu thâuv txi côngv ntênhk”.

           Txơưv co zos iz kro lok six zov chênhr trâu lênhx txir nênhx Sán Chỉ, taz sik tsi tas xeir cheix, hnuz nhôngs uô têx chei, txux chi no, thâuv tưs hâur chuôz zis bax thiêz xeir tâu hnuz nhôngs jông txơưv uô xưz. Zơưv Hoàng Văn Lập, nhoz xã Hưng Đạo, huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng, lênhx khênhr muk hu plis, bê li heik sâuv trâu chor tuz hluôk heik pâuz: Hnuz nhôngs jông yax chiê đơưk bê trâu iz tus tuz hloz tiêr nênhs zos txix 12-18 shông: “Trơưk li pêz nênhs Sán Chỉ, têx lênhx tưz đhâu tik luz bê tiv oz tas li heik co thiêx tâu seiz zos tưz hloz tiêr nênhx, tâu lês uô lênhx txir nênhx hâur chuôz zis, chuôz xênhv têx hâux lưv lox, hâux lưv hnhar, chox đaz lês kruô. Iz chas ntơư, đhâu thâuv tik luz bê tiv oz tas cux thiêx tâu côngv thôngx nênhs Sán Chỉ côngk nhav zos lênhx nênhs hloz lox tiêr txir, tov kaz no zos cơưv tas txux chi siêz, pâuz thôngz têx cxênhx cxênhv chei đaz kruôs, tâu sơưr đơưk nhiêv txos thiêx muôx têx uô tâu txir nênhz, đros sơưr đơưk lês uô têx hâux lưv hâur côngv thôngx”.

              Ntênhk hloz lox tiêr nênhhx, tâu kriz uô hâur 03 hnuz thiêz chuôz zis tsuv bax keiz, buô, cxur, chơưr, shaz ntơưr chiê  hunjux đuôz, njux plis. Ntênhkhloz lox tiêr nênhhx, tsuv bax ntâu zav li: Đei ntơưr, lo ntơưr, sâu bê...... Lênhx tsưr tsêr tsuv thor nzir têx cưr tix nênhx tsa hâur jok tuôx paz uô hâux lưv shir phaz lus, viv no zos hâux lưv lox thiêz zov chênhr:

          Ntênhk hloz lox tiêr nênhx mak lênhx nênhs co tsuv hnar luz yo yiêz cov tâu đaz xênhz têz xênhz qơư, pox côngz zơưv côngz, pos zơưs cux li đaz car đêx car ar por hưv trâu lênhx nênhs hloz lox tiêr nênhx.

          Nền tiếng nhạc lễ………………..

            Hêir nênhs Sán chỉ, hâur six hơưv uô têx txux chi ntênhk hloz lox tiêr nênhx, tas nro chor txir nênhz, tsưr tsêr thiêz têx cưr tix nênhx tsa tuôx đros côngv cêr lov jêv puôr lênhx tsuv chêir tsik nox grêix, tsik tuô tsiêx cxu. Lênhx tâu uô ntênhk hloz lox tiêr nênhx tsuv nhoz iz lênhs sâuv nthaz, thâuv txir nênhz muôz trâu nox thiêx tâu nox, tso grêk lol li tâu grêk.....Đhâu co, txir nênhz cux kriê lênhx hloz lox tiêr nênhx tsuv uô nênhx tsiv txiêx, hluz niêv thiêz txir, chor lâul.....thiêx tsiv nhos zos lênhx nênhs muôx liv trâu xã hội, côngv thôngx. Tix lâus Hoàng Văn Cao nhoz jok Khuổi Tặc, xã Hưng Đạo, huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng heik pâuz nzir: “Zos iz lênhx txir, lênhx niêv thâuv uô ntênhk hloz lox tiêr nênhx trâu zuk tus tuz tas cux tso siêz tiêk, tưz heik trâu pos zơưs, têx lâul pâuz zuk chuôz xênhv, chuôz zis muôx iz tus tuz hu li ntơư, txox têx hnuz tsiêz, hnuz ntênhs zuôr muôx tuz, xênhz lênhx xênhz nzưr lok bưk, lok hlơưr shaz trâu têx lâul. Thiêz cux vav chiê siêz, đơưk bê tas lênhx tuz co zuôr muôx jông đas jos, uô nênhx tsiv txiêx. Cur cux xar cov txux chi no thiêz têx chei jông txơưr đuô tâu por hưv, tuôr tsês trâu chor tuz nhuôs cơưv shâuv, uô trơưk tsi chiê pôngz plox”.

            Suôx câuv ntênhk hloz lox tiêr nênhx, chuôz zis cux uô jâuz mor chiê hu zâuv tsôngv cưr tix nênhx tsa sơưr đơưk đros nox hâuk lov jêv, shir phaz lus. Nênhs Sán Chỉ txux chi uô co zos iz cêr xênhz huôx tôn giáo hâur chuôz zis cux li hâur côngv thôngx, chuôz xênhv. Thiêz zos iz txux chi jông choz kriê lênhx nênhs cêr uô nênhx jông, tsiv txiêx, hluz txos niêv thiêz txir, pos zơưs, têx lâul...../.

VOVĐB-Riê Lâux cxeik, nhênhv

Tsôngv kruô shir phaz lul đros nthuôr uô cêr lov lêv hâur ntênhk hội chêix ntux sor Sa Pa

     Qơư tênhv-kriz nthuôr uô cêr lov jêv, Tsôngv px cxuô hêir nênhs nhoz Sa Pa cxuô zav txux chi, vênhx huôv yiêz, tưz bax tâu tiêr trâu hnuz kaz ciêz, zos hnuz so 30/4 thiêz xiêz 1/5 hâur hnuz nhôngs nhiv kruôr đhâu tsik ntêr no, zos têx zav txux chi, vênhx huôv jông huv đros tsôngv kruô siêz nhiêv. Têx txux ci, vênhx huôv jông co tâu kriz uô ciês trâu ntơưv yar tiêx vênhx huôv huyện Sa Pa, nhoz jê tsêr mnov poz jêz, txơưv lênhx kruô tưs muk đhâu cux tuôx sêiz shuôk pêz hêir nênhs Hmôngz  thiêz hêir nênhs Cho têx tuz nxêik hluôk nthuôr uô cêr lov jêv, hêik cưr cxiêx siz lưr shir phaz lul đros trâu têx suôz kênhx, suôz trax, suôz ndak muôx njiêz luk hêik lok cêr gâux đrâus jông. Pos Lê Thị Giang nhoz Thanh Hóa tuôx ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs txos Sa Pa shir phaz lul hêik pâuz: Cur tưz hnor chôngz lênhx hêik ntâu jiês thiêz cur cux zos iz lênhx cưk kriê, ntâu jiês muôz têx njiêz luk sâu hâur ntơưr hêik lok têx cêr lov jêv nhoz Sa Pa kriê trâu shuv xênhz; taz sik hnuz no cur thiêx tuôx sêiz pov ciês ntơưv qơư, lov jêv hênhr.

          Pos Nguyễn Thị Thu Hường, Thơưx sêiz car tsênhv qơư vênhx huôv đrôngl Sa Pa cux hêik pâuz tiêk; Đhâu hâu nov ntơưv qơư têx sir jos, cxuô zav txux chi vênhx huôv jông cxôngx nzor tưz tror cxiv uô tâu tiêr huv đros tsôngv kruô siêz nhiêv. Đhâu ntâu jiês sir jos zok nriêr, yơưz phơưz, muôx cxuô lênhx nênhs nhênhz chơưv lok cxuô hêir nênhs nhoz Sa Pa têx txux chi, vênhx huôv jông cxôngx nzor thiêz txos trâu hnuz no, têx txux chi, vênhx huôv jông co tưz tror cxiv kho tâu tiêr. Thiêz pêz cux xar njôngr tiêk, têx vênhx huôv, txux chi co zuôr tâu kriz nthuôr uô lov jêv trâu thưr 7 yênhx ciêz, tsik chiê têx txux chi, vênhx huôv jông cxôngx nzor trâus pôngz plox

          Uô ntêx zuôr kriz ntênhk hội chêix ntux sor shông 2024, muôx ntâu zav txux chi, vênhx huôv jông cxôngx nzor tưz tror cxiv kho đuô thiêz uô tâu tiêr, co cux zos  muôx iz cxiê lênhx nhoz huyện Bình Biên (Vân Nam – Trung Quốc) đros zok nriêr, cxiv kho đuô têx txux chi, vênhx huôv jông co đhâu ntâu shông lok.

            Ndax trâu ntu no, ntơưv thax tsav qơư ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs nhoz Sa Pa, tưz kriz nthuôr uô ntâu ntênhk hội pax ntông tơưs yiêz Fansipan txuôk đros trâu cxuô hêir nênhs têx txux chi, vênhx huôv jông cxôngx nzor, cxơưz cxiz tâu chôngz lênhx kruô tuôx sêiz shuôk txos đrôngl Sa Pa, tỉnh Lào Cai  hâur têx hnuz chêix ntux sor no./.

Tsu cxêik nhênhv-An Kiên-Tòng Anh BT