Tsôngv box Hmôngz- Cho-Thái Tây Bắc truôx siêz hla đhâu cêr pluôk

Tổng Bí thư Tô Lâm tưz heik “Việt Nam tsênhv nhoz ntu lix xưv yiêz, ntu mênhx cxưx VN hlôngr yiêz thiêz huôv tsar”. Đros tsôngv box mênhx cxưx Hmôngz, Cho, Thái nhoz Tây Bắc, Tổng bí thư li lo luk co ziv chuôz cxaz đas jos chiê tsôngv box sir jos đuô. Zơuv Tòng Văn Hịa- nênhs muôx hnuz nhôngs siêz nhoz jos Mòng, xã Hua La, TP Sơn La pheiz kênh: “Trơưk li đ/cTổng bí thư Tô Lâm tưz heik: muôx đảng lênhs tov đros yênhx lênhx tsôngv box li sir jos, tsôngv pox nhuôk têx mênhx cxưx luz nênhx muôx têx hlôngr yiêz jông, kinh têr chuôz zis truôx tul đuô, tsi trâus yeiz pluôk li thâuv ntêx thiêz. Taz sik tsôngv box nhuôk tsuv sir jos ntâu đuô thiêz chiê hlôngr yiêz siêz xar, truôx siêz huôv tsar cêr uô nox txix ciês sâuv zuk têz qơưk. Li ntơưv thiêx li truôx vênhs”.

          Tsuv sir jos chiê hla đhâu cêr pluôk, muôx ntâu lênhx tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs nhoz Tây Bắc tưz sir jos huôv tsar cêr uô nox, truôx tul luz nênhx. Li lênhx pox niêv nênhs Cho Tẩn Tả Mẩy nhoz xã Tả Phìn, thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai, truôx siêz huôv tsar tsiv uô yuôx njuôz, yênhx lix HTX côngv thôngx Cho uô jix vuv nzuôr chêr txix cuô đêx yuôx, cungz yuôx thiêz têx xiv huv râur nzuôr chêr txix nênhs Cho liêz li tsưr ziv uô chax chês. Nhiv no niêv lâuk Tẩn Tả Mẩy li HTX côngv thôngx nênhs Cho muôx 160 lênhx nênhs, phênhv ntâu zos pox niêv nênhs Cho. Hâur co 7 lênhx nênhs uô hâux lưv truôx hâur HTX; zuôr xar 400 ziv chuôz zis cxaz chuôz sik côngv chos yuôx njuôz sâuv thax tsav xã Tả Phìn thiêz Ngũ Chỉ Sơn, đros tas nro mênhv chêx zos 200 hecta ntâu. Txix co muôz cxaz hâux lưv uô, phênhv sâu truôx tul trâu yênhx puôk lênhx hội viên pox niêv pluôk thiêz têx ziv chuôz zis sik côngv chos yuôx njuôz. Niêv lâuk Mẩy puz pâuz: “Truôx siêz sir jos huôv tsar uô nox, pox niêv zuôr muôx hâux lưv uô, phênhv sâu truôx, hlôngr yiêz luz nênhx chuôz zis, mê nhuôk tâu cơưv ntơưr cxix cxuô, hla đhâu cêr pluôk”

          Xar sir jos huôv tsar uô nox, hlôngr yiêz luz nênhx, ntâu lênhx pox nhuôk tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs nhoz Tây Bắc tưz hlôngr yiêz siêz xar, tsưr ziv uô, chox têx Khoa học kỹ thuật yiêz lok tsiv uô, tu zus. Zơưv Hoàng Văn Chất, mênhx cxưx Thái nhoz xã Chiềng Ban, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La tưz yênhx iz hâur têx lênhx nôngx mênhx jông tas nro têz qơưk shir phaz heik: Chos tul tsi, tu zus tul tsi tsuv xav tênhv uô trơưk khoa học kỹ thuật, uô hax huv thiêx li chox lok chêx cuk kinh têr. Đrâuv co tsuv muôx tsơưr lươngv xiv huv jông, kaz, muôx hâuk pâus tsênhv tsênhz, txu grês tsơưs tiv zix sir zôngv yuôx por vêv đrox tsuôs uô hiêv txos đas jos: “Zôngv khoa học kỹ thuật tsuv tsov lơưr yênhx zav tsoz chos, tsuv pâuz tsênhz yênhx ntu huôv tsar chiê xeir qir zuôv huv đros, yuôx por vêv đrox tsuôs huv đros, txiêr chês…Li ntơưv xiv huv uô tâu thiêx tax ploz tsênhr VietGap, tsôngv box nôngx mênhx tsuv xav tênhv uô hax huv lơưr tsôngv kruô li zoz qơưx”.

Sik côngv đros tsôngv box têx mênhx cxưx sâuv hâux lưv cxuôv yeiz thiv pluôk, đrâuv krêz uô muôx chêx cuk Đảng li chủ trương, chính sách, tsaz yênhx têz qơưk li qơư tsov txos tsês trâu tsôngv box têx mênhx cxưx tsơưs nênhs, tox siêz, lênhs tov txix tỉnh txos tiv phaz tsuv sik côngv chiê cê nhênhz chơưv, seiz car, cê chox kriê hâux lưv phuôx huiz yênhx tiv phaz li têx muôx jông ntơưv qơư, chox kriê tsiv uô hax huv huv đros yênhx thax tsav. Viv li mak ntơưv thax tsav Tây Bắc tưz muôx thax tsav nto bê huôv tsar kinh têr kôngz nuv Sơn la, kinh têr trôngx đriv Lào Cai, kinh têr jôngr Yên Bái, huôv tsar ju lix lix xưv ndis seiz Điện Biên, Lai Châu. Zơưv Shôngx A Lùng, Phưv Chủ tịch UB xã Sin Suối Hồ, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu pheiz kênh: Sin Suối Hồ tưz yênhx ntâu lênhx kruô li qơư xeir tuôx ndis seiz vênhx huôv- trôngz jôngr chiv xênhz jông jav. Shông no, tưz muôx 20 cxênhz ntâu lênhx kruô tuôx ndis seiz thax tsav, muôx phênhv sâu tâu nhiêx txiêx txix ju lix zos 5 tỷ đeiv ntâu, paz phênhv trâu xã txu grês chor ziv chuôz zis pluôk txix 46% grês yuôr 39%: “Xã Sin Suối Hồ tưz chox lok hâur Nghị quyết lok huôv tsar ju lix tsov lơưr têx muox jông ntơưv qơư. Li Sin Suối Hồ muox trôngz jôngr chiv xênhz jông, muôx qơư jông chiê tsôngv kruô muk ndis seiz. Muôx jos Dền Sung đros têx pas đêx tu zus njês đêx txiêk, no cux zos iz kror jông chiê huôv tsar kinh têr thiêz ju lix. Muôx jos Sùng Mà Pho đros txox cêr poz jêz tâu cxiv uô txix pok thâuv tros châuz Pháp ntâuk tsiv, tưz tâu uô yênhx di tích lix xưv 2 tỉnh Lai Châu, Lào Cai, cux zos kror jông chiê huôv tsar ju lix”.

          Shông 2024, chor ziv chuôz zis pluôk nhoz têx tỉnh Tây Bắc tưz txu grês ntâu. Tsênhz mênhx: Sơn La txu grês txix 14% ntâu lok shông 2023 grês yuôr 11%ntâu lok shông 2024, tax tsưr ziv tso tơưv; Điện Biên txu grês 4% ntâu chor ziv chuôz zis pluôk, tsuôk yuôr 21% ntâu; Lai Châu txu grês zuôr xar 4% tsuôk yuôr muôx nhos 19% ntâu; Yên Bái txu grês 3% ntâu pir đros shông tov ntêx; Lào Cai txu grês 4% tsuôk yuôr zuôr xar 11%./.

          Bích Thuỷ-Txâur Vax cxeik nhênhv

Chor tuz lênhx lâul Hôx nhoz Làng Nủ

15 hnuz hmo zok nriêr….

68 hnuz hmo tror kho đuô….

Yênhx cxênhz jiês paz trâu pox nhuôs njêis yêv têx chuôz zênhx, truôx tuk qơư lav nhoz, đros lok trâu qơư nhoz yiêz. Sêi đrơư, sêi đrơưv đuô thiêz, chor canr bôv, chiến sĩ li têx sir jos thâuv tuôx paz trâu Làng Nủ zuôr njuôk xav tsik tas. Lơưr cux zos chor nênhs jông xưk li sơưr đơưk, taz sik tưz tsâu zuk hâur yênhx triệu yiv thôngx cuô ar, zok nriêr chox yênhx châuv lênhx nênhs trâus tuôs lok đros chuôz zis. Lơưr iz lênhx nhoz iz kror qơư, taz sik đros muôx iz siêz, sir jos uô cov tâu chor tsêr lơưx khor truôx jông. Trung úy Nguyễn Đình Nam, Binh đoàn lênhx công nhân tso tsar têz mêir, nhoz Nghệ An muôx 2 hli ntâu đros sơưr đơưk uô dưv anr, tsik muôx iz hnuz so, hêik pâuz: “Xav jênhv tuôx ntơưv no mak txov nhêv, sir jos cov hla đhâu têx cêr txov, ntu nhiv kruôr đhâu qiv hơưv cux tsik yuô jông luôx tưs, têx thâuv muôx lok nas, taz sik sơưr đơưk cux sir jos uô hâur yênhx hnuz, têx thâuv tsênhv uô tas yênhx hmo thiêz, nhiv no zuôr tror sir jos uô chiê uô cov tiêr uô ntêx tsiêz trâu pox nhuôs lok nhoz”.

Binh đoàn 12, Sư đoàn 316-Quân khu 2; Tsêr cơưv Trung cấp 24 Pênhz phax: Bôv Chỉ huy Quân sự tỉnh, Bôv Chỉ huy Bôv đôiv Pênhz phax tỉnh Lào Cai, yênhx đoàn canr bôv chiến sĩ tuôx ho tror muk, taz sik têx kror lơưr uô tâu, tsês chiê mak zuôr nhoz trơưr tsik plox: “Cur zos Nguyễn Trí Thanh, Phưv Chủ nhiệm Chinhr triv, Sư đoàn 316, Quân khu 2, cur njiê pov tâu zos sik côngv siêz mênhx cxưx cux li sik côngv truôx jông nhoz quân đôiv thiêz pêx xênhv tâu uô lok six jông. Thâuv pêz chor quân đôiv tuôx ntơưv no, yênhx saz nduôr, yênhx ntiv mor puôr lênhx tâu pêx xênhv phêiz kênh, tsênhv tsênhz co zos têx kror paz trâu pêz sir jos cơưv shâuv, tror sir jos phuôx huiz đuô zos bôv đôiv lâul Hôx, huv đros trâu pêx xênhv li siêz njênhs njôngr”.

Dưv anr uô đuô qơư nhoz yiêz Làng Nủ tưz tâu uô tiêr, 40 luz tsêr lơưx lox đar, tâu uô trâu sâuv luz trôngz siêz ngaz tuk, iz ndis zos chor vax jâuz njuôz jông, chor pax tơưs jông jav thiêz muôx chor ntông lox nzôngr nzông jông, tas nro chuôs li bâu suôr xưz. Tix lâus Sầm Văn Bóng-nhoz Làng Nủ hêik pâuz: “Muôx nênhs trâus tuôs lơưv tiês taz sik chor vax tsêr tưz uô tâu khor jông lơưv. Txix thâuv zok nriêr txos muôx vax tsêr nhoz li nhiv no, pêz uô tsâus lok six ntâu txos chor canr bôv, chiến sĩ lưx lươngv quân đôiv, tas nro pêx xênhv Làng Nù zuôr tsuv tror sir jos chiê huôv tsar, tror uô đuô luz nênhx”.

Hâur jiês qênhz yuôx dưv anr qơư nhoz yiêz Làng Nủ nhiv kruôr đhâu, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Thứ trưởng Bôv Côx phax ntâuk gri lok six siêz chor lưx lươngv quân sự li têx sir jos tưz sik côngv têk paz trâu pêx xênhv Làng Nủ, tsa siêz tuk qix bôv đôiv lâul Hôx, phuôx huiz quân đôiv Việt Nam li chax chês 80 shông zênhz shôngx, co cux zos têx sir jos paz trâu pêx xênhv, viv quân đôiv zos txix pêx xênhv:“Txơưv nhoz trâu qênhx shênhx tưs, quân đôiv Việt Nam zuôr đros đrêiv pox nhuôs tas nro têz qơưk, pêx xênhv Lào Cai, pêx xênhv Làng Nủ, thiêz zos pox nhuôs tsênhv yuôr đaz tsik tsik tâu txâuk mak bôiv đôiv zuôr tror paz, viv pêz vav tiêk pêx xênhv Làng Nủ zuôr hla đhâu, zuôr sir jos thiêz zuôr huôv tsar tâu”./.

An Kiên-Lik Thox cxêik nhênhv

Jok cuz thaz kok kriêr Bình Lư tsênhv max uô têx cuz thaz muôs hâur ntu zuôr txos tsiêz

Txix ciês tas cik sơưr nzor, cxuô chuôz zis nhoz jok uô cuz thaz kok  kriêr Bình Lư tưz qir têk tsiv uô cuz thaz. Txix xeir kok kriêr txos trâu tsiv uô, hur tiz si puôr lênhx max mav xeir, mav uô iz kro jux juk thiêx tâu têx cuz thaz jông gâux, viv co tsi tiêk zos zav nox, tsênhv zos hâur thax tsav iz cêr shir phaz lok têx xiv huv kaz hur jông. Zơưv Bùi Văn Phấn, nhoz xã Bình Lư heik: “Cur chuôz zis uô cuz thaz kok kriêr hâur niêx shông thiêz têx hnuz kaz shôngk shông li no pêz ziv sir jos uô đuô chiê muôx txâuk xiv huv muôs trâu tsôngv kruô sơưr đơưk hâur ntu zuôr txos tsiêz. Têx hnuz yar cuz jông li no, cur cux jov uô tâu iz puôk ntâu cir hmông, ntâu đuô 2 bâus pir li têx hnuz yar tsi yuô jông ntơư”.

Txix iz chuôz zis huôv tsar uô tsơưs, lav uô muôs iz kro mê njik, shông 2023 zơưv Đỗ Văn Tâm nhoz jok Toòng Pẳn, xã Bình Lư chuôz zis tưz sir jos yưv pênhr cxiv uô qơư lox đar muôx 300 ntâu xưv phaz đros trâu zuôr têx chuôz zênhx jông đuô huôv tsar uô nox. Chiê muôx txâuk xiv huv muôs trâu têx qơư zuôr muôs hax huv phưx vưv tsiêz, iz chas lox tôngv muôx ntơưv qơư, zơưv chuôz zis tưz tsuv ntiêr nzir 10 tơưv lênhx nênhs đros uô thiêz: “Hux jos đros têx chuôz zis pêx xênhv chos kok kriêr chiê muôx txâuk kok uô cuz thaz, pêz uô tsi so hâur yênhx shông mak tsi txâuk. Viv niêx shông, pêz HTX tưz uô tas tsôngv pêx xênhv 500 tênhr hmôngr kok kruôr lơưv”.

Tsi tiêk têx chuôz zis huôv tsar uô muôs, chor hnuz no cxuô HTX nhoz Bình Lư cux lok six max tsiv uô cuz thaz kok kriêr. Chiê phưx vưv nênhs Việt Nam pluôk nox hâur têx hnuz tsiêz, cxuô taz viv cux sir jos hlôngr yiêz tsưr ziv uô ntâu zav cuz thaz hur jông thiêz kaz cov tâu trơưk li lênhx nênhs zuôr siêz nhiêv, viv li cux tâu ntâu tus chôngz lênhx kruôs txos. Zơưv Nguyễn Ngọc Ánh, Giám đốc HTX dịch vụ kôngz nuv Bình Lư heik pâuz: “Iz chas têx xiv huv kuz, xiv huv li chor lâul thâuv ntêx iz txưv uô, nhiv no pêz muôx nzir 3 zav thiêz, co zos cuz thaz uô têk, cuz thaz tâuv đuz thiêz cuz thaz kok sâm. 3 zav xiv huv co nhiv no nhiv kruôr tâu HTX uô muôs thiêz cux tâu chôngz lênhx ntâu tus nhiêv zuôr txos, chiê uô tâu ntâu zav xiv huv thiêz tâu trơưk li lênhx nênhs zuôr siêz nhiêv hâur ntu zuôr txos tsiêz no, pêz cux sir jos huôv tsar uô cxuô zav chiê phưx vưv sơưr đơưk”.

Jok uô cuz thaz kok kriêr Bình Lư, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu nhiv no muôx 100 ntâu chuôz zis thiêz 3 HTX tsiv uô cuz thaz, xav kror đruôz đraz muôs hâur ciêz đrôngs muôx 550 ntâu tênhr cuz thaz kruôr. Txos nhiv no têx cuz thaz kok kriêr Bình Lư tưz tâu cơ quan muôx vax huôv hâur thax tsav côngk nhav zos xiv huv OCOP hur jông thiêzz tưz muôx muôs nhoz ntâu qơư, ciêz đrôngs hâur tas nro têz qơưk. Zơưv Lò Văn Thắng, Phưv Chủ tịch Ủy ban xã Bình Lư, huyện Tam Đường heik pâuz. Cuz thaz kok kriêr hâur thax tsav qơư tưz khav tinhv tâu suôz bê hâur ciêz đrôngs thiêz iz shông paz pêx xênhv muôx phênhv sâu tâu 30 ntâu tyv đeiv txix chos kok kriêr thiêz huôv tsar uô cuz thaz kok kriêr: “Niêx shông txos cheix huôv tsar uô, pêz chor hâur Ủy ban xã khênhr tso tơưv têx ntâuz ntơưr chiê chox kriê chor chuôz zis huôv tsar uô cuz thaz kok kriêr. Chiê muôx tâu têx cuz thaz kok kriêr phưx vưv tsiêz têz qơưk, pêz cux tưz hux jos đros cxuô cơ quan, taz viv uô jông luôs hâux lưv seiz car vêv xênhz truôx tuk zav nox. Iz chas ntơư, yax kriê, vênhv tôngv pêx xênhv huôk njôngr têx hnuz yar ntux, cuz jôngr sir jos huôv tsar uô chiê uô tâu xiv huv kaz hur muôs hâur ciêz đrôngs”.

Jok uô cuz thaz kok kriêr Bình Lư tsênhv taz tov sir jos uô têx cuz thaz chiê muôs hâur têx hnuz zuôr txos tsiêz phưx vưv sơưr đơưk. Têx cuz thaz kok kriêr muk txos lênhx nênhs sir zôngv tsi tiêk zos zav nox, tsênhv zos cêr shir phaz, chiê siêz lok iz shông yiêz truôx tuk, tsâu sor , zos iz jok uô nuv cxôngx nzor nhoz tox siêz faz Bắc txux chi, hâux lưv uô jông./.

Khắc Kiên-Riê Lâux cxeik, nhênhv