Tsaz yênhx nta suôz luk Hmôngz hnuz 13-12-2024
Thứ sáu, 14:49, 13/12/2024 CT Mông CT Mông
VOV4

Bảo hiểm xã hội huyện Mường Chà cxơưz cxiz fuô uô Đề án 06

Ntơưv tuêv dân phôr 4, thị trấn Mường Chà, huyện Mường Chà, tỉnh Điện Biên, jiês yax mông vênhv tôngv lênhx nênhs sơưv nhiêx so lâuk thiêz phênhv paz BHXH yênhx hli krêz tài khoản zênhx hangx tsưr tsix uô jông. Canr bôv BHXH jông siêz heik kriê, muôz ntơưr heik kriê tsênhz mênhx tsưr ziv krêz tài khoản, uô tsi pôngz nhiêx txiêx thiêz heik kriê tsênhz mênhx têx liv zix txix hâux lưv jênhv nhiêx shar đhâu tài khoản. Txix co heik mênhx txos hâux lưv tsôngv box tsi tsuv muk sơưr uô yênhx hax chiê tos tâu jênhv nhiêx shar thiêz.

          Đros têx lênhx nênhs muôx hnuz nhôngs siêz, muôx moz gênhs, hâux lưv sir zôngv tài khoản zênhx hangx zuôr paz jênhv tâu nhiêx txiêx zôngx ziv đuô, tsi tsuv khov txos tuz nhuôk lok sik nênhs cxênhz jê paz muk gra nhiêx…Đrâuv co, hâux lưv xa nhiêx lok sik sir zôngv nhiêx txiêx đhâu tài khoản cux taz por đuô, hâux lưv no paz tsôngv box pâuz tsênhz đuô thiêz thôngx ziv đuô uô lơưr.Pos Đào Thị Hiền thiêz Nguyễn Thị Đào, tsôngv box nhoz tuêv 4, thị trấn Mường Chà, huyện Mường Chà heik: “Cur tưz sơưv nhiêx so lâuk tâu 20 shông, thâuv ntêx tsi tâu muôx tài khoản zênhx hangx tsuv muk sơưr uô yênhx hax tos chiê jênhv nhiêx lok six ntêr thiêz pôngz ntâu six hơưv. Txix thâuv tâu canr bộ BH heik kriê krêz tài khoản zênhx hangx mak hâux lưv jênhv nhiêx shar zôngx ziv đuô”.

          “Jênhv nhiêx so lâuk zuôr xar 2 shông đhâu tài khoản cur pov lok six jông, sei đrơưv, taz por, tsi tsuv pôngz ntâu six hơưv muk txos ciês ntơưv qơư chiê jênhv nhiêx. Nhiêx muôx hâur tài khoản xar zôngv thâuv tưs mak zôngv lok six jông thiêz taz por”.

          Nhiv no nganhx BHXH tsênhv uô têx tsưr ziv thêv nhiêx so lâuk, phênhv paz txưv BHXH li: thêv đhâu tài khoản zênhx hangx; thêv nhiêx txiêx ciês ntơưv têx qơư li bưu điện; thêv đhâu taz viv sir zôngv lox tôngv; thêv ntơưv nênhs lâuk, muôx moz gênhs muk gra nhiêx tsi tâu li tsêr nhoz. Taz sik đhâu iz six hơưv uô tsưr ziv thêv nhiêx so lâuk, phênhv paz BHXH đhâu tài khoản zênhx hangx paz chiz coaz seiz car, tsôngv box cxênhx txuôk six hơưv, txu grês têx luôk hâux lưv tsi jông muôx yưv, taz por đuô hâur ntu thêv nhiêx txiêx.Pos Vũ Thuỳ Dung, cán bộ BHXH huyện Mường Chà puz pâuz: xav tênhv tâu têx muôx liv co, taz viv li cán bộ tưz chêx chôngk cxơưz tiês yax mông, vênhv tôngv txix ntâu tsưr ziv uô chiê chuôz tsar lênhx nênhs tâu sơưv zôngv tài khoản zênhx hangx: “Pêz chêx chôngk sik côngv đros têx chiz coaz, đoanx thêv sâuv thax tsav yax mông txos yênhx lênhx tsôngv box lok hâux lưv thêv nhiêx shar đhâu tài khoản li liv zix. Hâur ntu yax mông zuôr sir jos nriêr têx tsưr ziv jông tiv zix chiê tsôngv box pâuz tâu têx liv zix thâuv thêv nhiêx đhâu tài khoản…”

          Nhiv no tas nro tsôngv box thêv nhiêx so lâuk, phênhv paz BHXH yênhx hli đhâu tài khoản nhoz Mường Chà zos 540 ntâu lênhx. Khov uô uô cê ntâu tsưr ziv, txos nhiv no tưz muôx zuôr xar 60% lênhx nênhs jênhv thêv nhiêx txiêx đhâu tài khoản zênhx hangx. Txơưv tax tâu ntâu chêx cuk, taz sik hâux lưv vênhv tôngv thêv nhiêx so lâuk, phênhv paz BHXH đhâu tài khoản zênhx hangx tsênhv yuôr ntâu phêv liv, tiv zix zos chor ATM tsênhv lok six tsơưs uô phêv liv trâu tsôngv box ntơưv têx xã tox siêz. Nênhs tâu sơưv nhiêx so lâuk, phênhv paz BHXH yênhx hli, phênhv ntâu zos chor nênhs hnuz nhôngs siêz, viv li tsênhv muôx cêr cor cav sir zôngv nhiêx ntâu đuô.Zơưv Lê Thành Long, Phưv giám đốc BHXH huyện Mường Chà, tỉnh Điện Biên puz pâuz: nhiv no taz viv tsênhv sik côngv jông đros têx zênhx hangx uô ntâu tsưr ziv tsov cưv trâu tsôngv box li: krêz tài khoản tsi pôngz nhiêx txiêx; phưx vưv zoz qơưx muôz nhiêx txiêx ntơưv têx qơư muôz nhiêx txix căn cước công dân…Đrâuv co hâux lưv cxaz nzir số định danh lênhx nênhs, CCCD trâu nênhs cxaz chuôz BH lok hâur nganhx li dữ liệu thiêz dữ liệu têz qơưk lok tsôngv box tưz tax tâu ntâu chêx cuk jông.

          Hâux lưv sik côngv têx xor mông tsênhv paz tsôngv box cxaz chuôz, sơưv têx tsênhv chêi BHXH, BHYT, BH tsi muôx hâux lưv uô. Txos nhiv no, nênhs cxaz chuôz BHXH, BHYT sâuv thax tsav huyện Mường Chà  muôx 54 cxênhz lênhx, tas nro phênhv sâu tax 88 tỷ đeiv ntâu, tas nro chor nhiêx txiêx thêv car chêx chế độ tsênhv chêi BHXH, BHYT zos 38 tỷ đeiv ntâu: “Ciês thâuv muôx têx ntâuz ntơưr chox kriê txix BHXH VN thiêz huyện li Ban chox kriê Đề án 06, taz viv tưz chuv tôngv uô ciês têx jênhv vưv sik côngv đros têx taz viv cik txos li: Bưu điện, zênhx hangx, têx taz viv thôngz xor mông chiê yax mông txos tsôngv box hâux lưv krêz tài khoản tsi sir zôngv nhiêx ntơưr thiêz. Hâux lưv sik côngv têx dữ liệu hâur chiz coaz BH đros dữ liệu tsôngv box têz qơưk tâu sik côngv uô jông đros Công an huyện thiêz UB têx xã, thị trấn chiê qênhz yuôx têx lênhx nênhs muôx xor mông tsi tâu huv đros. Hâux lưv no tâu uô txix qênhz yuôx tsênhv tsênhz yênhx lênhx nênhs chiê kho đuô xor mông. Khov co txos nhiv no têx xor mông tâu heik kriê sâuv dữ liệu têz qơưk tâu uô tiêr 100%”.

          Đros têx lênhx nênhs cxaz chuôz, hâux lưv thêv nhiêx txiêx têx chế độ BH ziv hnuz ziv chuôz ndê, hâux lưv chêx chôngk uô muôx chêx cuk têx njiêz luv hâur Đề án 06, sir jos hlôngr yiêz số, hlôngr yiêz hành chính zuôr zos têx tsưr ziv uô jông chiê gôngr phênhv muôz siêz tsơưr lươngv uô têx chính sách, phưx vưv jông tiv zix trâu têx doanh nghiệp thiêz tsôngv box./.

Vũ Lợi-Txâur Vax cxeik nhênhv

 

Lênhx nênhs sir jos uô nox chiê hla đhâu yêiz pluôs

Iz hâur têx ziv chuôz zis uô tâu lơưr têx tsưr ziv, sir jos li hêik co zos tix lâus Zax Chẩn Dì, xênhz shông 1980, mênhx cxưx Hmôngz nhoz ntơưv Lao Sán, jok Bản Pắng, xar Bản Máy, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang li ziv chuôz zis. Đros đêx ar ntơưv no tsik jông, đaz tuôs, tix lâus Dì ziv chuôz zis thâuv ntêx no cux xưk li ntâu ziv chuôz zis txơưr đuô hâur thax tsav xar tsuôk zos sir jos khưr uô iz chiv blêx, poz cưk thiêz tok trâu têz qơưk li têx paz. Ntâu ziv chuôz zis tsik xar tơưv đhâu chuôz zis pluôs viv tsik xar cov trâus pôngz plox têz qơưk li têx phênhv paz txơưv tiêk cux muôx txâuk cxuô kror chiê huôv tsar uô kinh têr. Cux tiv xar li mak yêiz pluôs fênhx six đros đrêiv txix ntâu fâuv nênhs lok no, muôx nhoz yênhx ziv chuôz zis, cxuô jêx jok, nhoz đros đrêiv pêx xênhv ntơưv no li cêr khưr thiêz luz nênhx. Tix lâus Dì puz pâuz: “Thâuv ntêx no cur chuôz zis txov nhêv hênhr, tsuôk uô tâu iz chiv blêx, poz cưk xưz. Nhux, tưv, kêiz buô cux muôx tsơưs, chuôz zis muôx 8 lênhx nênhs li phênhv sâu tsuôk tâu muôx 10 triệu đêiv iz shông. Luz nênhx txov nhêv hênhr, zuk cux hluz chor niêv tuz hênhr. Li chêk thiêx xar tsuv sir jos khưr thiêz nriêr têx tsưr ziv uô nox jông chiê paz cov tơưv tâu đhâu yêiz pluôs”.

Tâu Bôv đôiv Pênhz phax, Đoanx kinh têr côx phax 313 thiêz cấp ủy, chinhr quyền ntơưv thax tsav qơư hêik kriê thiêz paz, tix lâus Zax Chẩn Dì ziv chuôz zis tưz nriêr tâu tsưr ziv uô nox huv đros chiê paz trâu chuôz zis sir jos cov tơưv đhâu yêiz pluôs. Txix chor pênhr nhiêx muôx 20 triệu đêiv kir txêik tâu, tix lâus tưz muôz zuôr 15.000 tsoz zuz txir suôz câur chox lok chos trâu hâur luz vax ar têz iz ndis vax tsêr thiêz hâur 2 héc ta jôngr tâu choz zok trâu chuôz zis sêiz jor. Yênhx hnuz, tas nro chuôz zis sir jos tu chor txir suôz câur no cov huv zos lơưr têx tsưr ziv kỹ thuật tâu chor canr bôv cxơưz cxiz uô kôngz xar, zênhx pênhz phax thiêz Đoanx kinh têr côx phax 313 hêik kriê. Txix co chor txir suôz câur tưz huôv tsar jông, tsik tas têx qir zuôv, yuôx tuô lov caz hmoz lok trâu, tsênhv paz tuôr jông têx ar têz tsik trâus cuôr yôngz, uô trâu chor ar nông. Shông 2021, tix lâus Dì ziv chuôz zis tưz sâu tâu muôx 1 puô cir txir suôz câur xuz thơưx ciês đros gri muôs 120 cxênhz đêiv iz cir tâu muôx 12 triệu đêiv. Shông 2022 sâu tâu muôx 2 puô cir đros gri muôs 35 cxênhz đêiv iz cir tâu muôx 7 triệu đêiv.

Pov chor txir suôz câur zuôr huôv tsar tâu chiê muôs tơưv trâu saz đrâuv têz qơưk, txơưv gri grêk kik taz sik tix lâus chuôz zis cux sir jos uô jông tu chor txir suôz câur chiê shông tov kaz sâu tâu ntâu đuô. Shông 2023 nhiv kruôr đhâu, tix lâus chuôz zis sâu tâu muôx 1,3 tấn txir suôz câur, muôs trâu chor nênhs sâu zuôr chox muk muôs tơưv saz đrâuv têz qơưk trâu saz têz qơưk Trung Quốc đros gri 78 cxênhz đêiv oz cir, sâu tâu liv muôx 102 triệu đêiv; muố 15 cxênhz tsoz zuz đros gri 3.500 đêiv iz tsoz tâu muôx 52 triệu đêiv ntâu, tas nro phênhv sâu tâu txix muôs txir thiêz zuz txir suôz câur tâu muôx 154 triệu đêiv ntâu.

Đuô li, tix lâus chuôz zis tsênhv sir jos tu zus nzir têx buô hmôngz, kêiz, ol, nhux, tưv, chos jâuz hur chiê paz muôx zav nox thiêz paz muôx nzir phênhv sâu trâu chuôz zis. Txos nhiv no, tix lâus Dì ziv chuôz zis tưz thêv tas têx nux gri, zuôr tâu ntâu zav chuôz zênhx jông lok trâu chuôz zis sir zôngv, luz nênhx tưz muôx thiêz tsâu sor đuô. Tưz tsik zos txơưx khưr uô nox, tix lâus chuôz zis tsênhv paz trâu chôngz pox nhuôs hâur xar lok zuz nôngz, kỹ thuật tu thiêz qơư muôs têx hax huv. Cơưv shâuv thiêz uô trơưk tix lâus Dì ziv chuôz zis li têx tsưr ziv thiêz sir jos khưr uô nox, txos nhiv no tưz muôx ntâu ziv chuôz zis zos tsôngv box La Chí, Tày, Nùng sâuv thax tsav xar tuôx ndis shuôk, cơưv shâuv tix lâus chuôz zis li tsưr ziv chos chor txir suôz câur đros siêz xar zuôr muôx tâu luz nênhx ntu tov ntêx no hlôngr yiêz jông đuô.

Shir phaz đros têx kror mak tix lâus Dì ziv chuôz zis tưz uô tâu, trung tá Nguyễn Công Giang-Phưv Bí thư Đảng ủy xar Bản Máy puz pâuz “Bản Máy zos iz xar tox siêz ntus đriv tsênhv yuôr ntâu txov nhêv nhoz huyện Hoàng Su Phì, chor chuôz zis pluôs tsav muôx 75% ntâu. Iz hâur têx qir tiv uô muôx yêiz pluôs ntơưv no chênhr zos iz phênhv tưs tsôngv box tsênhv xar tok khov trâu têz qơưk li têx paz, tsik xar khưr thiêz huôv tsar uô nox cov tơưv đhâu yêiz pluôs. Tix lâus Zax Chẩn Dì ziv chuôz zis tsênhv tsênhz zos iz kror qơư chi cax lok sir jos huôv tsar uô nox chiê huôv tsar tâu kinh têr chuôz zis trâu sơưr đơưk cơưv shâuv, uô trơưk ntơưv thax tsav qơư.

Phênhv “Nôngx mênhx zuôr tsuv pâuz” hnuz no tsuôk xâuk li no xưz. Phênhv no zos Đaix nta suôz Việt Nam nhoz thax tsav faz Bắc sik côngv đros tsênhv qơư cxơưz cxiz uô kôngz têz qơưk uô./.

Lik Thox uô thiêz cxêik nhênhv

CT Mông

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC