Với những điều kiện sẵn có, bắt đầu từ năm 2012, thị xã Mường Lay đã tập trung xây dựng, phát triển Dự án thí điểm nuôi cá lồng trên lòng hồ Thủy điện Sơn La. Mô hình này từng là kỳ vọng của người dân tái định cư ở thị xã Mường Lay, trở thành hướng đi mới giúp bà con phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo bền vững.

Tuy nhiên, sau hơn 3 năm, những người nuôi cá lồng đã vấp phải rất nhiều khó khăn, bởi chỉ sau vài mùa, nguồn nước lòng hồ đã không ổn định. Thêm nữa, những khó khăn trong việc tìm đầu ra cho sản phẩm khiến nhiều người không còn mặn mà nuôi cá lồng. Từ hơn 40 hộ, hiện tại cả thị xã Mường Lay chỉ còn duy nhất một hộ nuôi cá lồng.

Hiện tại, cả thị xã Mường Lay chỉ còn duy nhất một hộ nuôi cá lồng

Ông Lành Nhật Sình, ở phường Sông Đà, cho biết: "Trước chúng tôi cũng thành lập một hợp tác xã để nuôi, nhưng từ ngày nước lên xuống thất thường nên bè của chúng tôi tan rã, bị thiệt hại nhiều quá nên chúng tôi không làm lại được nữa".

Theo một số người dân từng nuôi cá lồng tại địa phương, khi mô hình mới được triển khai đã mang lại những tín hiệu khá tích cực. Các lứa cá đầu được nuôi, như cá rô phi đơn tính, cá lăng, chiên… được đánh giá là sinh trưởng và phát triển tốt, tỷ lệ sống trên 70%. Thế nhưng, sau vài năm, nguồn nước lòng hồ dần thiếu ổn định, chỉ có thể nuôi cá trong khoảng thời gian từ tháng 8 năm trước đến tháng 3 năm sau. Thu hoạch đồng loạt khiến cho việc đầu ra sản phẩm gặp rất nhiều khó khăn. Thiếu nơi tiêu thụ, người nuôi cá điêu đứng.

Nguồn nước lòng hồ không ổn định, cùng với những khó khăn trong việc tìm đầu ra cho sản phẩm khiến nhiều người dân Mường Lay không còn mặn mà với nuôi cá lồng

Ông Lù Văn Túng, ở phường Sông Đà, cho biết: "Chúng tôi cũng rất mong muốn phát triển vì phát triển rất hiệu quả, bà con làm rất tốt, hiệu quả rất cao. Nhưng khó khăn hiện nay là đầu ra để giải quyết cá thương phẩm rất khó khăn. Chúng tôi mong chính quyền địa phương và ngành chức năng tìm kiếm đầu ra hoặc kế hoạch xây dựng xưởng chế biến thương phẩm chúng tôi làm ra thì rất tốt".

Xác định khó khăn lớn nhất đối với các hộ nuôi cá lồng tại Mường Lay là do nguồn nước thiếu ổn định, liên quan đến việc tích và xả nước của thủy điện Sơn La, chính quyền thị xã Mường Lay đang có phương án nuôi các giống cá ngắn ngày để tận dụng thời gian tích nước lòng hồ nhằm giúp bà con phát triển mô hình nuôi cá lồng, mang lại hiệu quả cao.

Thị xã Mường Lay có hơn 80% dân số là người dân tái định cư, đời sống chủ yếu phụ thuộc vào sản xuất nông nghiệp, đánh bắt thủy sản. Nguồn cá tự nhiên không còn dồi dào như trước do việc đánh bắt, khai thác bất hợp lý, đòi hỏi phải có những quy hoạch cụ thể trong việc nuôi trồng thủy sản.

Vũ Lợi/VOV-Tây Bắc