Rẫy cà phê rộng hơn 1 ha đang trong thời kỳ kinh doanh của gia đình ông Hứa Văn Quân, xã Ea Siên, thị xã Buôn Hồ đang phải đối mặt với khô hạn nặng.

Cà phê đang giai đoạn nuôi quả lớn đáng nhẽ phải xanh tươi nhưng cành lá lại héo rũ, quả non khô quắt rơi rụng. Nếu trong vài ba ngày tới mà trời không xuất hiện mưa, vườn cây không được tưới nước, thì nguy mất trắng là điều khó tránh khỏi.

Ông Hứa Văn Quân cho biết: Thời điểm này như các năm trước không bị hạn thì cà phê trái phải to hơn nhiều, nhưng do khô hạn nên năm nay, cây không phát triển được, dẫn tới quả bé hơn so với mọi năm. Hạn hán còn làm cành lá cây cà phê khô héo, quả non rụng nhiều, thậm chí có nhiều cây đã chết.

Hàng trăm ha cà phê đang trong giai đoạn đậu quả bị khô hạn, có nguy cơ giảm năng suất. 

Tương tự, vườn cà phê trồng xen canh ngô lai rộng 1,4 ha của gia đình bà Siu H’Niê, thôn 2B, xã Ea Siên, thị xã Buôn Hồ cũng đang phải đối mặt với khô hạn nặng.

Năm ngoái diện tích này cho thu trên 4 tấn cà phê nhân, 5 tấn ngô hạt, nhưng năm nay khô hạn khiến cà phê bị khô cháy, ngô trồng xen thì đã chết. Thu nhập của gia đình bà Siu H’ Niê chủ yếu dựa vào 1,4 ha đất này, nhưng hạn hán đã đốt sạch.

Bà Siu H’Niê chia sẻ: Nắng nóng làm ngô chết hết rồi, năm ngoái thu được 20 triệu thì năm nay mất trắng. Vườn cà phê cũng đang héo lá, rụng quả. Nước đập thì khô nứt nẻ hết rồi. Nếu vài ngày nữa không có mưa lớn thì năng suất sẽ giảm đi rất nhiều. Hạn hán khốc liệt gây thiệt hại quá lớn.

Thống kê của UBND xã Ea Siên cho thấy, vụ đông xuân năm 2021, toàn xã có gần 2.000 ha cây trồng các loại; trong đó 1.500 ha cây trồng lâu năm là cà phê, hồ tiêu, mắc ca, nhãn; còn lại trên 500 ha là cây ngắn ngày gồm: lúa, ngô, đậu và nghệ. 

Tình trạng hạn hán trên địa bàn xã đã diễn ra trong nhiều năm, nhất là vào cao điểm mùa khô. Tuy nhiên, việc hạn hán xảy ra vào giữa mùa mưa như hiện nay là hiếm hoi.

       Hàng trăm ha ngô mới gieo trồng của người dân xã Ea Siên, thị xã Buôn Hồ bị chết khô do không có nước tưới.       

Do địa chất đặc thù nên nguồn nước ngầm ở xã rất khan hiếm, nước phục vụ sản xuất và sinh hoạt chủ yếu từ hai công trình hồ thủy lợi Ea Mích, Ea B’Lang và các ao hồ, sông suối nhỏ. Việc chưa xuất hiện mưa lớn khiến các công trình thủy lợi, ao hồ hay sông suối đã cạn khô.

Hơn nữa, các công trình thủy lợi là hồ Ea Mích và Ea B’lang nhiều năm qua chưa được nạo vét, nâng cấp nên việc tích nước không đạt dung tích thiết kế ban đầu dẫn tới khô hạn khốc liệt hơn.

Khô hạn xảy ra không chỉ gây thiệt hại cho gần 2.000 ha cây trồng, mà còn khiến trên 7.500 nhân khẩu trên địa bàn xã thiếu nước sinh hoạt trầm trọng.

Ông Nguyễn Quốc Cường – Chủ tịch UBND xã Ea Siên cho biết: Hạn hán xảy ra ở xã gây khó khăn cho cả việc tưới tiêu và sinh hoạt. Về nước sinh hoạt thì UBND xã đã đề xuất lên thị xã Buôn Hồ xây dựng công trình cấp nước tập trung bơm từ hồ Krông Búk Hạ về trạm tại thôn 2A để xử lý cấp nước sinh hoạt cho người dân ở các thôn; về nước tưới cho cây trồng thì xã cũng đã trình các phương án nạo vét, tu sửa nâng hay nâng cấp hai công trình hồ thủy lợi Ea Bích và Ea M’lang hoặc có thể xây thêm các công trình thủy lợi khác để phục vụ việc tưới tiêu cho địa phương.

Hạn hán cục bộ xảy ra giữa mùa mưa thể hiện thời tiết, khí hậu ngày càng cực đoan khó lường ở Tây Nguyên./.

Tuấn Long/VOV Tây Nguyên