Niên vụ cà phê ở Đắk Lắk chính thức bắt đầu từ cuối tháng 10, song cà phê thường chín rộ vào giữa tháng 11 đến cuối tháng 12 tùy từng giống, từng vùng thổ nhưỡng. Những năm gần đây, cùng với việc áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, nhiều nông dân đã sử dụng các giống mới nhiều ưu điểm như: chín đều hơn, muộn hơn so với các giống cũ, phần nào tránh được những khó khăn về thời tiết. Vấn đề còn lại là thời gian thu hái để có hạt cà phê chất lượng tốt nhất.

Theo ông Lê Xuân Thuỷ, xã Ea Na, huyện Krông Ana, tỉnh Đắk Lắk, một người trồng cà phê lâu năm cho biết, lâu nay các nhà vườn ở Đắk Lắk thường thu hái cuốn chiếu, nghĩa là đợi vườn cà phê chín rồi thu hái 1 lần dọn vườn. Cách thu hoạch này ưu điểm là nhanh, gọn, ít công. Tuy nhiên cách thu hoạch này cũng khiến chất lượng trái không đồng đều, trái chín trái xanh. Hiện nay, ông Thủy và gia đình chấp nhận bỏ công nhiều hơn, chỉ chọn thu hái những trái đã chín già. Bù lại, cà phê thu hái theo cách này thực sự chất lượng. 

Sau cả chục năm giữ ở mức 30.000 – 40.000 đồng/kg cà phê nhân, trong khi giá vật tư đầu vào, chi phí nhân công tăng cao khiến không ít nông dân nản lòng với cà phê.  

Hai năm trở lại đây, giá cà phê bất ngờ tăng lên 50.000-60.000 đồng/kg. Năm nay tăng lên 100.000 đồng/kg, có lúc đã tăng lên gần 150.000 đồng/kg, khiến người trồng cà phê ở Đắk Lắk bước vào vụ thu hoạch trong tâm trạng phấn khởi.

Tuy nhiên, theo ông Trịnh Đức Minh, Chủ tịch Hiệp hội cà phê Buôn Ma Thuột, hiện nay, giá cà phê tăng cao đòi hỏi phải chuẩn hóa được nhiều yếu tố để đảm bảo được chất lượng cà phê, qua đó đảm bảo thị trường xuất khẩu bền vững và lâu dài. Trong đó, yếu tố quan trọng nhất là thu hái cà phê phải đạt trên 85% quả chín và phơi sấy, sơ chế, bảo quản đúng theo tiêu chuẩn, quy chuẩn chất lượng. Điều này đòi hỏi sự tỉ mỉ, kiên nhẫn và thời gian dài nhưng đổi lại chất lượng hạt cà phê được cải thiện rõ rệt, sản lượng thu được cũng cao hơn, quan trọng hơn là đáp ứng được yêu cầu khắt khe của đơn vị thu mua.

Ông Trịnh Đức Minh cho rằng, nông dân Đắk Lắk đã ngày càng quan tâm đến vấn đề này.

“Nông dân có nhận thức rất tốt về giữ vững chất lượng, không những  qua canh tác mà còn thu hái. Trong phong trào làm cà phê hữu cơ, cà phê bền vững, cà phê thân tiện với môi trường, người nông dân không còn chạy theo năng xuất mà người ta quan tâm đến tính bền vững của vườn cây. Lâu nay năng suất của Đắk Lắk khoảng 3 tấn/ha thôi và cố gắng giữ như vậy chứ ko chạy theo năng xuất nhiều”. Ông Trịnh Đức Minh cho biết.

Đắk Lắk được xem là thủ phủ cà phê của cả nước với diện tích hơn 210.000 hecta, sản lượng hàng năm trên 550.000 tấn cà phê nhân.

Cà phê là sản phẩm nông nghiệp chủ lực trong cơ cấu nền kinh tế tỉnh, tác động trực tiếp đến nguồn thu nhập của đại đa số người dân sinh sống trên địa bàn. Để phát triển ngành hàng cà phê bền vững, ông Nguyễn Văn Hà, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Đắk Lắk cho biết, tỉnh đã xây dựng nhiều đề án liên quan đến ngành hàng cà phê và có các giải pháp nâng cao chất lượng sản phẩm từ sản xuất, thu hoạch, chế biến và tiêu thụ cà phê. Trong đó, thu hái cà phê đạt độ chín là một trong những yếu tố quan trọng quyết định năng suất, chất lượng của cà phê Đắk Lắk.

Thu hái cà phê đạt độ chín không chỉ nâng cao chất lượng cà phê mà còn là bước đi bền vững giúp xây dựng thương hiệu cà phê Việt Nam trên thị trường quốc tế. Nông dân Đắk Lắk bằng tâm huyết của mình đang ngày càng góp phần khẳng định vai trò quan trọng trong ngành hàng cà phê Việt Nam./.