Báo cáo tại buổi làm việc, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh cho biết, công tác dân tộc và thực hiện chính sách dân tộc thời gian qua đạt được nhiều thành tựu quan trọng về chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại; huy động được sức mạnh đoàn kết các dân tộc đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Hiện nay, 98,4% xã vùng dân tộc thiểu số và miền núi có đường ô tô đến trung tâm; 96,7% hộ dân tộc thiểu số được sử dụng điện lưới quốc gia; 100% xã có trường lớp mầm non, trường tiểu học, trung học cơ sở; 99,3% xã có trạm y tế; trên 90% xã được phủ sóng phát thanh, truyền hình. Thu nhập bình quân của các dân tộc thiểu số vào khoảng 1,1 triệu/người/tháng. Đến cuối năm 2023 tỷ lệ hộ nghèo ở 74 huyện nghèo giảm xuống còn 31,72%; ở các xã đặc biệt khó khăn giảm 3-4%/năm. Tỷ lệ hộ dân tộc thiểu số có nhà ở kiên cố và bán kiên cố đạt trên 88%. 

Bên cạnh đó, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh nêu ra những thách thức: “Nguy cơ bị ảnh hưởng bởi thiên tai, bão lũ, lũ ống, lũ quét như thời gian vừa qua. Vùng đồng bào dân tộc thiểu số đúng là sắp xếp được dân cư để tránh được cái này rất là khó, chủ yếu là biện pháp phòng tránh. Nhưng tác động của thiên tai, dịch bệnh đến bà con, các loại hình thiên tai nguy hiểm nhất thường diễn ra ở vùng này. Làm cho các thôn bản có thể chỉ sau một trận lũ là hết luôn. Như làng Nủ vừa qua một thôn văn minh, văn hóa như thế, hoặc như ở Lục Yên, chỗ Minh Chuẩn, là một thôn người Tày hơn 100 năm nay mà rất hiện đại nhà sàn 7 gian, đẹp lắm. Nhưng vừa qua xóa 9 hộ, không còn gì"

Cũng theo Ủy ban Dân tộc, kết quả giải ngân vốn đầu tư công của Chương trình mục tiêu quốc gia dân tộc thiểu số và miền núi đã có sự thay đổi đáng kể. Từ vị trí đứng cuối cùng trong 03 chương trình mục tiêu quốc gia năm 2022 với kết quả giải ngân thấp nhất, đã đứng thứ 2 năm 2023 và đến hết tháng 9 năm nay đã trở thành Chương trình mục tiêu quốc gia có tỷ lệ giải ngân cao nhất, với tỷ lệ vốn tuyệt đối  gần 8.800 tỷ đồng cao hơn gần 1,2 lần so với tổng vốn của cả 2 chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới và Giảm nghèo bền vững. Bên cạnh đó một số đề án, chính sách với vùng dân tộc thiểu số và miền núi phối hợp với các bộ, ngành còn chậm được triển khai hoặc ít phát huy hiệu quả. Về nội dung này, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy cho biết về Đề án nghiên cứu phát triển mạng lưới liên kết viện, trường và doanh nghiệp nhằm hỗ trợ phát triển chuỗi sản phẩm chủ lực tại các địa phương định hướng xuất khẩu, hiện Bộ đang chủ trì xây dựng chương trình nghiên cứu hỗ trợ ứng dụng chuyển giao công nghệ, tiến bộ kỹ thuật thúc đẩy phát triển sản phẩm chủ lực của địa phương.

Kết luận buổi làm việc, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình đánh giá cao những kết quả đạt được thời gian qua của Ủy ban Dân tộc, đã có những điểm sáng, tốt dần lên ở khu vực vùng dân tộc thiểu số và miền núi. Thời gian tới Phó Thủ tướng đề nghị Ủy ban Dân tộc phối hợp chặt chẽ với các bộ ngành liên quan cần triển khai khẩn trương, kịp thời các đề án chính sách cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Cần đơn giản các thủ tục để dễ làm, dễ vận dụng trong triển khai các đề án, chương trình. Trong bố trí nguồn lực cho các dự án, cần có sự quan tâm thỏa đáng đối với vùng dân tộc thiểu số và miền núi./.