VOV4.Sêdang - Hdrong pro tơkru\n hlá tiu khoa ho\k tối cho Cnaphalocrosis medinalis Guennee, kô kâ ‘nhê hên ó, kâ ‘nhê kân rơdâ [a\ pá vâ hbrâ mơdât, hdrong hmâ xông kâ ‘nhê a mâu hơnăm kong prâi hơngiâp le#m, tơnêi hngiâm kơchoh, kong mêi, tô [a\ kâ ‘nhê drêng báu pơxiâm ai kuăn troh báu hiăng ai têa tôu.

1.’Na tơdroăng ki chiâng [ă rêh ối dêi hdrong kố:

            Hdrong ki pro tơkru\n hlá ku\n, rêh sap 30 troh 35 hâi. Hâi khế kơtâ 6 troh 7 hâi. Hâi khế xêi chiâng hdrong kuăn 15 troh 25 hâi. Hâi khế chiâng xo#m 6 troh 8 hâi. Hâi khế vâ kơtâ cho 2 troh 7 hâi.

            Xo#m vâ chiâng hdrong a peăng kơmăng, peăng kơhâi ối hmuâ dêi tung pâu, tâng tơdro kô kơneăng a’ngêi [a\ xiâm báo. Hdrong ki hiăng xêi hmâ ti tăng ối a mâu klâng báo ki ngiât le#m vâ kơtâ a peăng kơmăng, drô hlá báu, ki hên kơtâ a rêm kơpâu báu, xuân ai drêng 2 troh 3 kơtâ môi tíu. Môi to hdrong ki hiăng xê kô kơtâ châ lối 76 kơtâ.

            2.Tơdroăng ki kâ ‘nhê:

            Hdrong ki nếo xêi mơ’no dêi vế kât [á mâu xiâm hlá báu [a\ kâ trếo ki kơhiâm tung hlá, pro hlá chiâng rơbông ôh tá ai ivá vâ hrik trếo kơhiâm tung tơnêi, pro báu ôh tá kâi xông kân, kơdroh pêi lo báu.

            3.Mâu tơdroăng ki tơdjâk chiâng ai hdrong ki pro tơkru\n hlá.

            -Hâi khế mơdâ pêt báu hrá rơnó kô tơ’lêi tro hdrong kâ ‘nhiê. Hdrong ki pro tơkru\n hlá kuăn, tơku\m kâ ‘nhiê a 2 hneăng drêng báu xông kân mê cho báu ai kuăn [a\ báu xôk. Drêng báu hiăng tum, mê hdrong ki kâ pro tơkru\n hlá pơtối kâ ‘nhiê a [a\ng báu ki hrá tum, vâ hdrong xông kân [a\ pơtối ai kuăn hdrong ki ê nếo.

            -Xúa phân rơvât báu ôh tá tro: Rơvât lối hên phân đăm, rơvât hên hdroh ăm báu, báu đi đo ngiât le#m cho roh vâ tơ’lêi hdrong ki pro tơkru\n hlá xông kâ ‘nhê, vâ xông kân. Pro túa kih thua#t 3 kơdroh 3 tâk, cho túa ki tơ-[rê vâ kum ăm báu xông kân dâi le#m, kơdroh oâ hdrong xông kâ ‘nhiê tối tơchuôm.

            -Kong prâi, ki rơhêng vâ tối rơnó mêi, tô, tơnêi chiâng hngiâm kơchoh, hdrong ki pro tơkru\n hlá xông kâ ‘nhiê ó. Xua mê,  kuăn pơlê kal ‘nâi kong prâi vâ ai túa re#ng hbrâ mơdât.

            4.Túa hbrâ mơdât:

            Túa hbrâ mơdât hdrong ki kâ pro tơkru\n hlá kuăn tiu túa tơniăn, thế thăm xúa mâu túa hbrâ mơdât oâ hdrong kâ ‘nhiê, pêi pro tơdrêng [a\ ko\ng, pơkeăng sinh ho\k [a\ hía hé.

            +Hdrong ki pro tơkru\n hlá ku\n, mơtiah oăng, kơme#n, mâu kuăn kiâ kong ki kâ hơ’nêh [a\ hía hé, xua mê, kuăn pơlê tơtro\ng rak ngăn tâng ôh păn hên mâu kuăn kiâ kong, mơtiah oăng mâ khêi, Trichogramma sp, kơme#n [a\ hía hế vâ kuăn kiâ kong kố kơdê hdrong ki kâ pro tơkru\n hlá báu.

            +Túa po pông, pêi pêt, rak ngăn cho kal, tâng pêi pro tro kih thua#t sap ho\ng pơchoh tơnêi, rơvât phân, pêt tro rơnó, bê têa [a\ hía hé kô kơdroh tơdroăng oâ hdrong kâ ‘nhiê tối tơchuôm [a\ hdrong ki kâ pro tơkru\n hlá tối phá xêh.

            +Túa khoa ho\k cho túa ki má mơ’nui thế xúa, drêng kong prâi tơniăn hdrong vâ xông kâ ‘nhiê, tâng mâu túa kố ôh tá ai ivá kâi hbrâ mơdât. Kuăn pơlê xúa mâo pơkeăng Padan 95SP, Gegent 800WP, Sumithion 50EC, Karte 2EC [a\ hía hé, xôh tiu 4 túa ki tơtro (tro pơkeăng, hơ’lâk pơkeăng tơtro tiu pơkâ, tro hâi khế, tro túa pơkâ).

            +Túa ki rơkê tơtro tung xúa pơkeăng: Hâi khế xôh pơkeăng, kuăn pơlê kal tơmâng tơbleăng dêi kơ koan rak vế hdrê kơchâi plâi pôm a pơlê, xôh pơkeăng drêng kơtâ hdrong hên. Tâng ôh, xôh pơkeăng drêng hdrong chiâng oăng, puk pế 2 – 3 hâi, lăm ngăn chiâk deăng, klâng chiâk 2 hâi môi xôh, séa ngăn drô hlá báu ngăn oăng, puk pế hôm kơdroh [a\ drêng roh ai hên oăng, puk pế. Drêng báu hiăng xôk, hdrong ki pro tơkru\n hlá ôh tá kâ ‘nhiê xếo, mơhé ai hên oăng, puk pế tung klâng.

            Laga, tơdroăng ki hdrong pro tơkru\n hlá ai kuăn, tiu kơ rôh báu xông kân, tung môi [a\ng klâng ai hên kơnoăng klâng báu, pêt rơnó phá tơ-ê dêi rơpó, mê hdrong xông kâ ‘nhiê, kơtâ a mâu [a\ng klâng kố xuân phá tơ-ê dêi rơpó há. Mâu klâng ki pêt báu hdrối, achê troăng kân, drêng kong măng kô ai hên on rơxế bâ eăng, xua mê, oăng, puk pế chu hdrâp tung klâng kô hên, kơtâ hdrong xuân ai kuăn hên há [a\ re#ng tâ há./.

A Sa Ly tơplôu