VOV4.Sêdang - Pêt tơvât tiu tung kơdrum kơphế cho túa pêi dêi hên ngế [a\ hlo nhên khât tơdroăng pêt tơvât kố châ tơ-[rê hên. Laga vâ troăng pêi cheăng kố châ tơ-[rê khât, xuân môi tiah pro pơxúa ‘na cheăng kâ krá ton xo\n ăm kơdrum loăng, vâi krâ nho\ng o kal pêi pro tro kih thua#t tung pơla pêi pêt rak ngăn hdrê loăng kố.

Tiô tie#n sih Phan Việt Hà, kăn pơkuâ pơkâ túa cheăng khoa ho\k [a\ tơru\m cheăng lâp plâi tơnêi, Tíu xiâm Khoa hok kih thua#t ngăn ‘na khoa hok chek deăng pêt kong Tây Tguyên. Tung pơla tơnêi pêi chiâk deăng rế hía rế iâ, tơdroăng pêt tơvât hên loăng plâi tung môi [a\ng deăng châ hên ngế pêi, laga ối kum pêi lo hên liăn ngân drêng pêi tiô troăng mê tung môi [a\ng deăng. Môi tung mâu loăng plâi châ kuăn pơlê pêt tơvât hên má môi nôkố cho tiu pêt tung kơdrum kơphế. Tie#n sih Phan Việt Hà ăm ‘nâi, tơdroăng pêt tơvât tiu tung kơdrum kơphế cho pơxúa hên ăm kơdrum kơphế [a\ pêi lo tơ’nôm liăn ngân.  Pêt tơvât tiu tung kơdrum kơphế ai pơxúa hên: má môi cho pro hên trếo sinh ho\k tung kơdrum [a\ kô kơdroh pơrea\ng kâ ‘nhiê tung kơdrum. Má péa, drêng pêt tơvât tiu tung kơdrum kơphế, mê kô pro xâp rơngiâp ăm kơdrum kơphế. Má pái, tung môi [a\ng pêt 2 túa hdrê, mê kô pêi lo tơ’nôm liăn ngân. Drêng yă kế tơmeăm khoăng pêi lo ing chiâk deăng ôh tá tơniăn, mê loăng plâi ki kố yă chu rơpâ, ối châ liăn ing loăng plâi ki tá, kum tơniăn tơdroăng cheăng kâ.

            Tie#n sih xuân pơchân kuăn pơlê mâu tơdroăng drêng pêt tơvât: Má môi loăng plâi tơbriât ‘na mâ hâi trâ. Kal pêt tơvât tơtro, ăm mâ hâi châ trâ tung kơdrum, pêt pơla xiâm loăng plâi thế tơtro. Má péa nếo, cho tơbriât kâ trếo kơhiâm, rêm hdrê loăng kal trếo kơhiâm phá tơ-ê, tâng pêt ôh tá tơtro, loăng plâi ki kố kô kâ tơbriât trếo kơhiâm [a\ loăng plâi ki tá. Má pái nếo, cho ‘na pơrea\ng, [a\ mâu xiâm loăng ai oâ hdrong kâ ‘nhiê kô tơdjâk kân troh pêi lo [a\ ki dâi le\m dêi kloăng plâi. Xua mê, tâng ôh tá ti tăng ple\ng nhên drêng pêt, mê tơdroăng rak vế hdrê kơchâi plâi pôm xuân trâm pá [a\ mơ’nhiê hên liăn.

‘’{ă tiu ki pêt tơvât tung kơdrum kơphế ta troh nôkố xuân hâi ai tơdroăng tí tăng ‘nâi ple\ng khât túa pêt gá tiah lâi ki tro, la tiô dêi túa pêi cheăng dêi ngin [ă tiô tơdroăng ăm hlo tâng xúa pêt tiu tung kơdrum kơphế thế pêt péa troăng kơphế 1 troăng tiu, tơkéa vâ tối kơtăn 6 mét, xiâm kơtăn xiâm 3 mét [ă pêt a tơdế 4 xiâm kơhế.

{ă tơdroăng ki pêt môi tiah nếo tối, tá tiu [ă kơphế kô châ hrik xo eăng trâ mâ hâi ki kal vâ tu\m, ôh tá tro tơbriât hrik trếo kơhiâm xuân môi tiah kơdroh ôa hdrong kâ ‘nhiê [ă kâ ‘nhiê lâp lu. Tung pơla rak ngăn, kuăn pơlê ki pêi chiâk deăng xuân mơ-eăm rak ngăn péa túa hdrê loăng kố. Mơhé kal thế tơtro\ng troh tơdroăng tôh têa tung rơnó mêi, xua péa túa hdrê loăng kal têa kố ôh tá môi tiah dêi pó. Châ khât tâng pin pêt tiô tơdroăng nếo hnê tối tung pơla rak ngăn xuân pêi pro tro tiô pơkâ môi tiah kơxái tiu pêt to gá. Thế tơtro\ng, tâng rơnó mơdrăng pin tôh têa ăm loăng kơphế a pơla mâu rôh nếo klêi krí tiu thế ví, pôi tá tôh kơxái tiu xua gá cho pơla kơxái tiu kal x^ng vâ lo reăng kơ’muăn plâi.

Ki păng ‘nâng, kơxái tiu ki pêt tung kơdrum kơphế tơdroăng ki tơbriât hrik trếo kơhiâm ăm kơdrum kơphế gá bú iâ, xua mê, kuăn pơlê ai phon rơvât tro túa, tiô phon châ hnê tối lơ kơdroh, xua tơdjâk ing mâu nhâ loăng xuân hiăng veăng pro ki pơxúa ai trếo kơhiâm ăm  kơxái tiu. Mơhé tiah mê, tie#n sih Phan Việt Hà hnê tối ăm kuăn pơlê thế pêi pro tro tiô kih thuât châ tối tơbleăng.  Môi tiah hiăng tối, rak ngăn kơxái tiu ki pêt tơvât tung kơdrum kơphế mê tơdroăng rơvât phon xuân thế pêi pro tro tiô tơdroăng hnê ‘na kih thua#t, mê pin thế ngăn tơnêi ai trếo kơhiâm môi tiah lâi [ă plâi gá kơ’muăn hên iâ ti lâi vâ rơvât phon ăm tơtro. Túa rơvât phon mê pin thế rơvât dế tơnêi pro kơchoh iâ, klêi rơvât thế  po tơnêi kơđu vâ phon pôi tá lo tiô hyôh. Pin xuân chiâng xúa hên túa phon rơvât ki ai tê a kơchô la  thế rơvât tro tiô khế, rơnó [ă rơvât tro túa.

Vâi krâ nho\ng o xuân klâ i iâ phon rơvât chiâng hên rôh [ă rơvât tiô tơdroăng púi vâ hrik xo trếo kơhiâm dêi loăng [ă tâi tâng phon ki rơvât sap 1kilô péa troh 1 kilô tơdế phon N-P-K tung 1 hơnăm, tung mê rêm rôh rơvât dâng 2 troh 3 lăng phon tung 1 xiâm tiu. {ă kơxái tiu rêm hơnăm thế rơvât sap 5 troh 6 xôh ngăn tiô kô kơpong. La thế tơtro\ng, phon ki rơvât thế tơtro [ă tơrêm xôh rơvât, môi tiah rơnó kố cho rơnó kơxái tiu dế vâ kơ’mu\n plâi [ă mơ’rêh dêi plâi kân rơdêi drêng rơvât phon thế rah xo mâu túa phon ki ai đăm [ă lân hên. Tung rơnó mêi, phân đăm kô pro ăm plâi kân, lân kô mơdêk ăm rêi hu\n xông rơdêi vâ xông kân le\m tâ. Drêng troh a mơ’nui hơnăm, drêng mê kơxái tiu pơxiâm kơd^ng dêi trếo mê pin thế rah xo mâu túa phon ki ai đạm [ă kali tơ’mô xua drêng kố kal đạm [ă kali hên.

Tie#n sih Phan Việt Hà tối pơchân, mâu tơdroăng tung pơla vâi krâ nho\ng o rơvât phon ăm tiu, malối cho kih thua#t rơvât phon [ă phon ki rơvât ăm rêm xiâm. Kơxái tiu ai rêi ôh tá rơdêi to lâi [ă gá lơ pơrah [ă phon ki rơvât mê drêng rơvât ôh tá tro rêi gá kôm tơdjâk [ă kơxái gá kô hlâ. Pin thế rơvât phon hên rôh tung môi hơnăm [ă klâ i iâ, pin ôh tá chiâng rơvât phon hên luâ râ tung môi rôh, xua mê kô tơdjâk troh rêi tiu. Drêng rơvât a kơpong peăng pá gong rêi môi iâ, drêng rơvât pó po troăng a tơnêi vâ pôi tá tro kơtêi rêi, klêi choi phon thế po tơnêi kơđu phon. Troăng ki po mê thế pá gong tơkâng iâ vâ pôi tá tơdjâk troh kơxái tiu [ă rêi gá.

Gương prếi A Sa Ly chêh [ă tơbleăng