VOV4.Sêdang - Kơphế cho môi tung mâu hdrê loăng ki xiâm ai pơxúa khât ‘na cheăng kâ dêi Lâm Đồng tối phá xêh [ă kơpong Tây Nguyên tối tơdjuôm. Laga, nôkố ai hên kơdrum kơphế hiăng tro oâ hdrong kâ ‘nhiê, hiăng krâ, ôh tá ai plâi kơtốu hên xếo. Vâ ‘mâi mơnhông tơdroăng kố, a Lâm Đồng, nôkố pak^ng troăng hơlâ ki ko tah klêi mê pêt ki nếo, kong pơlê kố dế ối mơhnhôk kuăn pơlê xúa túa pơkâ ‘mâi hơ’lêh ki ê tung rak ngăn [ă mơdêk ki dâi le#m sap ing mâu kơdrum kơphế ki hiăng krâ châ tơ-[rê, liăn ‘no hrê rak ngăn iâ. Mê cho xúa pơkeăng ki pro ăm re#ng kân RIC 10WP.

Sap ing hâi ki châ kơvâ pêi chiâk pêi deăng kong pơlê Lâm Đồng to\ng kum ăm hdrê pơklêp, hdrê ki nếo, hơ’lêh kih thuât pơklâp tơkâng [ă ing tơdroăng ki kơ-êng tiâ mơnhên ‘na xúa pơkeăng pro tơdâng tơ’mô ki xông kân RIC 10WP vâ pêi kơdrum kơphế ki hiăng krâ ôh tá ai plâi kơtốu hên xếo, chiâng kơphế ki dâi le#m, plâi kơtốu hên dêi rơpo\ng hngêi pôa Nguyễn Quang Hưng, ối a thôn Tân Thuận, cheăm Tân Hội, tơring Đức Trọng, kong pơlê Lâm Đồng hiăng mơdêk hlo nhên khât. Pôa Hưng ăm ‘nâi, tơdroăng ki pêi pro rak ngăn kơdrum kơphế ki hiăng krâ dêi rơpo\ng gá tơ’lêi hlâu khât [ă ôh tá ‘no liăn hên. Hdrối tâ cho xúa pơkeăng pro ăm tơdâng ki xông kân RIC 10WP vâ kum ăm rêi kơphế re#ng kân, klêi mê nếo, pơklêp hmo\ng [ă hdrê kơphế cho hdrê TR4, u ối cho rak ngăn tiah hmâ môi tiah mâu kơdrum kơphế ki ê. Bu klêi 2 hơnăm pêi, mâu kơphế pơklêp a xiâm loăng kơphế ki hiăng krâ hdrối mê hiăng xông kân [ă hiăng châ krí xo, plâi gá kân le#m, tum tơ’mô, kơtôu rơtăng, iâ hdrong kâ ‘nhiê [ă ôh tá ai tơdroăng ki pơreăng tr^ng hlá, plâi tơruih. Tiô tơmiât dêi pôa Hưng, kloăng kơphế 1 hectar dêi rơpo\ng hiăng tâk péa hdroh tâng vâ pơchông [ă hdrối ki tá hâi pêi tiô tơdroăng ki hơ’lêh nếo: Drêng á pơklêp klêi hlo ai dâi le#m khât, tâk péa hdroh tâng vâ pơchông [ă hdrê kơphế ki ton. Tơdroăng ki pêi pro pơklêp mê hnoăng cheăng pêi gá iâ tâ, rơpâ tâ, á pêi xêh tung pơla vâ mot tung rơnó mê, klêi mê, á poê mâu xiâm, tơkâng ki xiâm vâ ăm loăng ki pơklêp gá re#ng kân.

Xuân môi tiah pôa Nguyễn Quang Hưng [ă mâu rơpo\ng kuăn pơlê ki ê tung cheăm, jâ Nguyễn Thị Kim Chi, ối a cheăm Tân Hội, tơring Đức Trọng, kong pơlê Lâm Đồng hiăng khên tơnôu xúa pơkeăng ki pro ăm xông kân tơ’mô RIC 10WP dêi Ko\ng ti Khoa Đăng vâ rak ngăn dêi kơdrum kơphế ki hiăng krâ, ôh tá ai plâi kơtốu hên dêi rơpo\ng tiô tơdroăng hnê tối dêi kơvâ ngăn pêi chiâk pêi deăng kong pơlê. Klêi 2 hơnăm xúa pơkeăng kố, kơdrum kơphế ki hiăng krâ dêi rơpo\ng jâ nôkố hiăng chiâng drêh ngiât, xông kân le#m, ai plâi hên rêm hơnăm châ sap 4 troh 5 ta#n kơphế khăng tung môi hectar, tâk péa hdroh tâng vâ pơchông [ă hdrối. Jâ Nguyễn Thị Kim Chi, tối: Pơkeăng RIC 10WP kố ki tơ-[rê dêi gá cho pro ăm xiâm loăng kơphế drêh ngiât [ă pro ăm chiâng ai hên rêi. Drêng hiăng kơ’mu\n plâi, troh pơla kố pin athế pơtối xôh pơkeăng RIC vâ ăm gá ôh tá tơruih kơ’mu\n plâi ki ối kơbâng. Drêng xiâm loăng hiăng le#m ah, mê nếo kâi păn roăng dêi tơkâng, tơkâng loăng ki kố ối vâ rak vế ăm hơnăm kơ’nâi ah kơ’muăn plâi a mê nếo. Xúa pơkeăng RIC tung kơdrum ki nếo pêt dêi vâi nôkố chiâng plâi kân, rêm hectar vâi krí xo troh 6 ta#n. La kơdrum á hdrê ki ton, bu châ lối 4 ta#n xuân hiăng châ tơ-[rê.

Tiô pôa Đào Văn Toàn, kăn pho\ pơkuâ ngăn ‘na pơkeăng xôh kơdê oâ hdrong kong pơlê Lâm Đồng, tơdroăng ki xúa pơkeăng ki pro tơ’mô re#ng kân RIC 10WP vâ rak ngăn dêi kơdrum kơphế ki hiăng krâ cho môi troăng hơlâ ki pro ai pơxúa khât ‘na cheăng kâ: Tơdroăng ki ăm hlo drêng xúa pơkeăng RIC 10WP kơphế lo reăng tơku\m, mơdêk tơdroăng ki ai plâi, kơdroh tơdroăng ki tơruih plâi tung pơla rơnó, kơphế lo rêi hên [ă kơdroh tơdroăng ki u\m rêi, tr^ng hlá. Nốkố pơkeăng RIC châ ‘mot tung tơdroăng pêt tơmó kơphế dêi kong pơlê [ă ngin xuân dế ối mơhnhôk vâi krâ nho\ng o xúa túa pơkeăng kố

Ô vâi krâ nho\ng o [ă pú hmâ [ă vâi krâ nho\ng o pêi chiâk deăng! Vâ kum vâi krâ nho\ng o ki pêi chiâk deăng hlê ple\ng nhên tâ ‘na tơdroăng ki pơxúa [ă tơ-[rê dêi tơdroăng xua pơkeăng ki pro ăm re\ng kân RIC 10WP ăm loăng kơphế, ngin kố pơtối hnê a kơ’nâi kố ing tơdroăng tơpui tơno [ă pôa Nguyễn Văn Chương, Ngế hnê ‘na kih thuât  pêi chiâk deăng, pó vâi krâ nho\ng o kô tơmâng.

Êng: Ô pôa, ki pơxúa dêi tơdroăng xúa pơkeăng pro ăm loăng re\ng kân pơkeăng RIC 10WP tung ‘mâi bro kơdrum kơphế ki hiăng krâ hiăng châ kơ koan khu râ pơkuâ cheăng mơnhên mâu túa mơnúa pêi pro mê a kơdrum dêi kuăn pơlê ki pêi chiâk, tiah mê, pôa ăm ngin ‘nâi nhên tâ ‘na ki pơxúa [ă tơ-[rê dêi túa pơkeăng kố?

Pôa Nguyễn Văn Chương:  {ă pơkeăng ki pro ăm loăng re\ng kân ing pơkeăng RIC 10WP xôh a loăng kơphế mê gá ai mâu tơdroăng ki pơxúa khât, tiah kố: Má môi drêng xúa pơkeăng kố rêi gá hên. Gá pro ăm tơnêi rơpâ [ă tơ’mot mâu trếo kơhiâm, pro ăm loăng châ hrik hên trếo kơ hiâm tâ. Klêi mê, gá ối pro ăm loăng ai mâu kuăn kiâ ki pơxúa, mâu kuăn kiâ ki pơxúa mê kô xông rơdêi kâ tâi mâu kuăn kiâ ki lơ kâ ‘nhiê loăng [ă mâu kơtâ ôa rế pá ai, tiah mê rêi loăng kô xông rơdêi.

Tâng kong tô mơdrăng gá kô pro ăm loăng kơphế re\ng lo reăng tâ, re\ng xông pro tơ’mô ăm kơphế ki hiăng krâ klêi krí plâi. Gá kum pro ăm loăng kơphế ki re\ng ai plâi ôh tá tro kơme#n oâ prâp [ă hên tơdroăng ki ê, mê ki kố cho pơxúa ăm kuăn pơlê ki pêi chiâk deăng, loăng đi đo xông rơdêi le\m, hên hlá, loăng ngiât le\m [ă pơtối hmo\ng rơmôe, hlá kơbâng xông rơdêi.  

Êng: Vâ mơngế ki pêi chiâk deăng xúa RIC 10WP ăm loăng kơphế châ tơ-[rê khât, mê pôa tối pơchân ăm ngin ‘nâi mâu tơdroăng klâi? Malối tối rôh ki tơtro vâ xôh [ă tơrêm rôh xông kân [ă xông rơdêi dêi  loăng kơphế? 

Pôa Nguyễn Văn Chương: {ă rơnó mơdrăng kố, drêng vâi krâ nho\ng o klêi krí dêi kơphế thế xôh hlối pơkeăng RIC 10WP dêi ko\ng ti Khoa Đăng, kơxo# 9 troăng Hoàng Diệu, pơlê kong kơdrâm Đà Lạt, kong pơlê Lâm Đồng. Drêng pó vâi krâ nho\ng o xúa xôh hlối pơkeăng kố hên iâ gá tôh 30 gram lơ 25gram ngăn tiô kơ hdrê loăng, pó vâi krâ nho\ng o pôi tá xâu tâng hlo reăng lơ tơpo ôh tá tơdrêng, tơpo hdrối kơ’nâi. Drêng vâi krâ nho\ng o ngăn hlo hbú rơmôe hiăng hmo\ng tu\m a tơkâng, ah ga tum tâi, klêi mê ho\n, tơnêi khăng, drêng mê pó vâi krâ nho\ng o thế tôh rôh apoăng ah gá kô lo reăng tơdrêng môi hdroh. Lo reăng tơdrêng môi hdroh kô tơdjâk kân troh ‘na tơdroăng tâk hên lơ ôh dêi plâi kơphế. Xua tâng tơpo reăng tơdrêng môi hdroh tiah mê gá kố pro plâi tum tơdrêng, pro ăm vâi krâ nho\ng o drêng krí dêi plâi kô tơ’lêi há.

{ă pơkeăng RIC 10WP ki pro re\ng xông rơdêi mê gá ai 2 túa ăm kơphế, cho túa a rơnó mơdrăng [ă rơnó mêi. Túa rơnó mêi mê xúa xôh apoăng rơnó mêi, túa rơnó mơdrăng xúa xôh a klêi kơ’nâi krí plâi, tơkéa vâ tối apoăng rơnó mơdrăng mê gá tơtro tâ.

Êng: Hôm mơnê kô pôa!

Gương prế Katarina Nga chêh [ă tơbleăng.