Drêng mot tung apoăng hơnăm nếo, vâi krâ-nhŏng o Rơteăng a ƀuôn Kon Hring, cheăm Ea HĐing, tơring Čư̆ Mgar, kong pơlê Dak Lak vêh tơkŭm po môi túa tĭng ki tơviah, mê cho Tĭng kâ báu nếo. Kố ôh tá xê to roh ki vâ kuăn pơlê koh mơnê kơ xeăng hiăng gum pơtroh ăm rơnó châ pôe dêi báu hên, mê ối cho vâ tơdjêp hiâm mơno dêi mâu ngế tung rơpŏng hngêi, pơlê pơla ƀă hmê kơchâi ki hơtô, kơhiâm dêi tơmeăm kế kâ tiô khôi mâ vâi krâ.

Ing kơxo má, hngêi dêi nâ Ngân hiăng hbrâ tŭm têk mâu tơxông chiâk ki xú hŏm xua rơpŏng nâ chối dêi vâ prông chiâng tơxông prông. Nâ ai tối, kố cho môi tĭng ki kal dêi tâi pơlê, xua mê athế hbrâ rơnáu dêi rơhí rơhó. Tơxông mê, vâi athế rơchâ ăm i krâu, tâm chía ton drêng hiăng piêo, xua têa mot, klêi mê, vâi tâ tơxông ki hiăng tâm mê âi tung klŏng phêa, vâi ‘măn a drá peăng.

“Á xuân hơniâp ro há xua châ vâi krâ-nhŏng o prông tơxông, kế kâ tiô khôi hmâ dêi kuăn ngo. Hơnăm nếo kố, á pói rơhêng vâ vâi krâ-nhŏng o ai ivá mo rơdêi vâ pêi kâ, lo hơnăm ah nếo pơtối dêi pó po tĭng kâ báu nếo. Hơnăm kố, kế tơmeăm xuân chía kơnâ yă mê vâi krâ-nhŏng o xuân chía phiu ro”.

Rơpŏng nâ Tah, xuân môi tiah mâu rơpŏng ki ê, ôh ta xê to prông tơxông ƀă pôh mâm, mê jâ ối ai kơchâi ki tơviah krê, mê cho hơ’nêh mâm kơnái. Jâ Tah tối ăm ‘nâi, tiô tuăn loi dêi mơgế Rơteăng, kơnái cho kuăn kiâ ki kơneăm dêi báu, đi đo lo kâ ‘nhiê báu, alâi. Xua ti mê, kơnái kô tro rup ƀă pôh vâ rơkâu ăm Xeăng, vâ rơkâu xối ăm Xeăng veăng kring gak ngăn báu alâi, ôh tá tro kơnái lo kâ xếo.

“Ai í mê pôh dêi í, ai ká mê athế pôh dêi ká, ai kơnái kô pôh kâ kơnái, xua hơnăm nếo kâ ká ga kô trâm tơdroăng pon mơhúa, xua ká ga têm, rêh ối tung têa, rơngiâp lĕm, lo hơnăm nếo kô châ trâm tơdroăng pon mơhúa. Kơnái ga lo kâ ‘nhiê, tâng pin kâ kơnái lo hơnăm ah, kơnái ôh tá khên lo kâ xếo”.

Klêi hiăng hbrâ tŭm têk mâu hnoăng cheăng ki vâ rơkâu xối, vâi krâ pơlê hmâ tơkŭm po tĭng kâ báu nếo a hngêi pơlê pơla, ai ta tơdroăng ki veăng ai mâ dêi krâ pơlê ƀă kăn thôn. Mâu kế kâ môi tiah tơxông prông, hơ’nêh mâm pôh, drôu xiâm ƀă hên mâu kế ki ê pơrá pleăng ăm xeăng. Pôa Vi Voan, Kăn pơlê Kon Hrêng tối tiah kố:

“Hơnăm nếo kố hơniâp ro ó ‘nâng, vâi krâ-nhŏng o hơniâp ro koh tơdah hơnăm nếo, hâi kố, klêi kơ’nâi 1 hơnăm pêi cheăng tơbrê tơbrêh, hâi kố ngin pơtê cheăng vâ tơkŭm akố, ngế ki lâi ai kế ki klâi kô veăng ‘no dêi tơmeăm ki ê tiô kơ tơdroăng ki po tĭng tiô khôi hmâ vâi krâ roh nah dêi hdroâng Rơteăng, sap ing chal vâi krâ nah hiăng chôu ‘măn ăm”.

Klêi kơ’nâi rơkâu mâu tơmeăm ki xôi pleăng mê, tâi pơlê kô tơkŭm ối tâ tá hngêi ki tơkŭm tơdjuôm, tíu ki ai mâu hmê, tơxông prông, mâm, ká, kơchâi dêi ing mâu vâi krâ ta troh a mâu vâi hdrêng. Hmê kơchâi, mâm ki pleăng ăm khu xeăng chôu phut kố hiăng chiâng kế kâ tơdjuôm dêi pơlê pơla, ƀă mâu kế kâ tiô khôi hmâ: tơxông prông, hơ’nêh mâm pôh, kơchâi kong ki pế ai têa, tâi tâng mâu tơmeăm mê pơrá châ pế ing báu phái, kế tơmeăm dêi kong ngo Tây Nguyên. Tơmối ki troh akố môi tiah jâ Phạm Kerstin, mơngế Alơmang, xuân ôh ta ai tơdroăng ki tơviah drêng hlo ai tơdroăng ki hơniâp ro a hâi tĭng kâ báu nếo kố:

"Tơdroăng tĭng ki kố cho ro ó khât, pro á thăm rế tâ tơdroăng ki rơhêng vâ ngăn. Á vâ ‘nâi tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê a tíu kố. Tơdroăng ki hơniâp ro mê cho tơxâng mơnê, tơdroăng rêh kâ ối akố lĕm ro”.

Tĭng kâ báu nếo a ƀuôn Kon Hring ôh ta xê to roh kâ hmê, kơchâi, mâm mê ối cho roh ki vâ rêm ngế kuăn pơlê mơhno tối hlế kơ tơmối, tơdroăng ki tơrŭm ƀă tơdroăng ki vâ mơhno tối khôi túa dêi hdroâng kuăn ngo. Mâu kế kâ ôh ta xê to tơmeăm ki pêi châ tung hơnăm ki mê, mê ối cho vâ mơhno tối ăm tơdroăng ki khên tơnôu, krá tơniăn, ƀă mâu tơdroăng ki kơnía ton hơnăm dêi pơlê pơla. Nâ Nguyễn Thị Yên, ối a ƀuôn Sang, cheăm Ea Hđing ai tối tiah kố:

“Hngêi á ôh tá hơngế, la kố cho roh apoăng veăng lăm ngăn a hâi ki pro tĭng kố. Ai hên tơdroăng ki xah ôm hêi ƀă po mơdĭng xuân phá krê xêh xua mê, á xuân rơhêng vâ châ troh ngăn a hâi ki po tĭng kố dêi môi pơlê cheăm tiah kố”.

Jâ H’Lŭi Niê, Phŏ Kăn pơkuâ hnê ngăn Đảng ủy cheăm Ea HĐing tối, tĭng kâ báu nếo ôh ta xê to tĭng kân dêi pơlê pơla, mê ối cho roh ki vâ tối tơbleăng khôi túa lĕm tro dêi hdroâng Rơteăng troh ƀă tơmối ôm hyô ƀă mâu kơpong ki ê. Khu kăn cheăm hiăng hnê troh tơdroăng ki tŏng gum ngăn ‘na pơtối rak vế khôi túa, vêa vong mê, xua kố cho ki kơnía git ki lĕm tro vâ tơdjêp pơlê khu pơlê pơla mơjiâng chiâng khôi túa lĕm tro dêi kơpong tơnêi Tây Nguyên.

“Tĭng kâ báu nếo kố ki xiâm cho dêi mơngế kuăn ngo Rơteăng la tơ’mot hên khu vâi krâ-nhŏng o mâu pơlê cheăm ki ối tâ tá veăng lăm xah hêi ngăn a tĭng ki kố. Kố xuân cho roh ki tĭng hmâ tơkŭm po xua Vi ƀan hnê ngăn tơring, cheăm tŏng gum vâ vâi krâ-nhŏng o tơkŭm po leh mơdĭng ki ƀlêi chiâng. Vâ pơtối mơdêk khôi túa dêi hdroâng kuăn ngo, tung hơnăm 2025 kố pơtối vêh mơnhông mâu leh mơdĭng ki mê”.